Direct naar artikelinhoud

Minstens 29 doden bij aanslagen tijdens Kerstmis in Nigeria

Bij een bomexplosie tijdens de kerstdienst in een Nigeriaanse kerk zijn gisteren tenminste 29 doden gevallen, ook op zeker twee andere plaatsen ontploften bommen. De aanslagen werden ondertussen opgeëist door Boko Haram, de extremistische moslimsekte die al jaren strijdt tegen de overheid en die het vooral op kerken, cafés en politiebureaus gemunt heeft.

De bloedigste ontploffing trof de St. Theresakerk in Madalla, een stadje vlakbij de hoofdstad Abuja, in de deelstaat Niger. De hele wijk werd afgesloten en journalisten kregen geen toegang tot het gebied. Volgens het persbureau AFP mondde de aanslag prompt uit in rellen door jongeren, die dreigden het lokale politiekantoor te zullen bestormen omdat ze menen dat de agenten niet genoeg doen om de bevolking te beschermen. Enige uren later was er een explosie in Jos, in Centraal-Nigeria. Daar zou één dode gevallen zijn. Later berichtte de Nigeriaanse krant Vanguard dat er ook een aanslag was op een kerk in Gadaka, eveneens in het noordoosten van het land. Gisterenmiddag eiste de islamistische terreurbeweging Boko Haram de aanslagen op en beloofde 'dat er in de komende dagen nog meer zullen volgen'. Veertig procent van Nigeria's 150 miljoen inwoners zijn christenen, moslims maken ongeveer 50 procent uit.

Zaterdag meldde de Nigeriaanse politie dat er in de 700 km verder oostelijk gelegen stad Mubi, in de deelstaat Adamawa, drie bommen tijdig onschadelijk konden worden gemaakt. Ze werden eveneens rond de kerken in de stad geplaatst. Een vierde springtuig ging af in een hotel, een vrouw raakte gewond aan het been.

Adamawa ligt juist ten zuiden van Yobe en Borno, de noordoostelijke deelstaten waar het gros van het geweld van Boko Haram zich heeft afgespeeld. Daar zijn volgens de overheid bij gevechten sinds donderdag minstens 100 doden gevallen. De vereniging van christelijke kerken in Yobe had het over drie platgebrande kerken. Aanvankelijk maakte de overheid zelfs gewag van de 'de dood van een leider van Boko Haram', wat de organisatie prompt ontkende. De gedode man was volgens hen 'een nieuwe rekruut'. Het claimen van de dood van een kopstuk past in elk geval in een strategie van de Nigeriaanse politie om periodiek te verkondigen dat de terreurbeweging op haar laatste benen loopt, wat de organisatie dan keer op keer weerlegt met bloedige aanslagen.

Boko Haram, wat uit het Hausa kan vertaald worden als 'boeken zijn zondig', werd in 2002 opgericht door Mohammed Yusuf, een salafistische imam die zijn achterban aanvankelijk vooral opriep zich af te keren van de westerse invloed in Nigeria en zich door de islam te laten leiden naar een rechtvaardiger, minder corrupt en meer ontwikkeld Nigeria. Onderzoekers als Human Rights Watch-medewerker Eric Guttschuss geloven dat Yusuf vooral populair was onder werkloze jongeren die behoorlijk gefrustreerd raakten door het wanbestuur in het land. Of zoals een van hen het zelf verwoordde: "Met de invoering van de sharia in het noorden, riskeer je nu een hand te verliezen voor de diefstal van een geit, terwijl de politieke en economische elite van dit land ongestraft miljoenen verdonkeremaant."

Het kwam in 2009 tot een bijzonder gewelddadige confrontatie met de overheid in de noordelijke deelstaat Bauchi na een weigering van verschillende groepsleden om een helm te dragen op de motorfiets. Nadat een aantal motorbestuurders door de politie hardhandig waren aangepakt, sloeg de organisatie terug. Uiteindelijk werden meer dan 800 leden afgeslacht, onder wie de stichter en verschillende familieleden. In video's die de wereld rondgingen was te zien hoe ze in politiedetentie koelbloedig werden vermoord.

Aanslag tegen VN-gebouw

In Nigeriaanse politieke kringen geloofden velen dat de slachtpartij de beweging had onderuit gehaald, maar het pakte anders uit. In 2010 werden bij een aanslag op een gevangenis meer dan 700 leden bevrijd en dit jaar werden al tal van bloedige aanslagen gepleegd.

Het meest opgemerkt was de zelfmoordaanslag tegen het VN-gebouw in Abuja eind augustus, waarbij voor het eerst kamikazes werden ingezet. Sinds die tactiekwijziging leggen tal van experts de link tussen Boko Haram en Al Qaida op het Arabische Schiereiland, alsook de Somalische Al-Shabaab. Volgens een onderzoeker gingen Boko Haram-leden afgelopen zomer in Somalië trainen.

Begin november waren Yobe en Borno eveneens het toneel van grootschalig bloedvergieten. In één weekend lieten toen minstens 100 mensen het leven, in hoofdzaak burgers.

Vooral de christelijke wijk Jeruzalem kreeg het zwaar te verduren: daar werden 6 kerken met de grond gelijk gemaakt, 8 andere liepen zware schade op. Tevens verwoestten in totaal 7 zelfmoordterroristen het gloednieuwe politiebureau en liep ook een filiaal van First Bank grote schade op. Na de explosies volgde een urenlang vuurgevecht met de politie, waarbij tal van omstaanders stierven.