EK-gekte is vooral typisch Nederlands
Hele straten oranje gekleurd, winkels vol oranjespullen, in Nederland is een EK altijd goed voor collectieve gekte. In andere Europese landen wordt de liefde voor het nationale elftal, als die er al is, veel minder openlijk beleden.
DUITSLAND
Daar rijdt zomaar een BMW met Duits vlaggetje over de Torstrasse in Berlijn - en dat terwijl die Mannschaft deze avond helemaal niet speelt. Even verderop hangt een vlag voor het raam, en her en der zijn er rood-geel-zwarte omhulsels rond autozijspiegels gedrapeerd.
In vergelijking met Nederland is het niets, maar voor de Duitse beleving heeft het toch al betekenis. Het eerste onbezwaarde vlaggenzwaaien op straat begon nog wat schuchter in 2006, toen Duitsland het WK georganiseerd had en eigenlijk geen van de andere landen problemen bleek te hebben met openlijk Duits voetbalpatriottisme.
Daarna werd het tonen van de nationale kleuren tijdens wedstrijden steeds vrijmoediger. Joliger ook. De Duitsers keken blijkbaar goed naar de Nederlandse fans, over wie standaard verbaasde bijdragen op de tv getoond worden.
Duitsland zou Duitsland niet zijn als er niet eerst nog wat over gefilosofeerd wordt. In het treinmagazine van de Deutsche Bahn was er deze maand een enquête per sms: 'Wat vindt u eigenlijk van het zingen van het Duitse volkslied in het stadion?'. Ook moet er eerst nog gewonnen worden. Anders dan in Nederland komt in de Duitse straten de uitbundigheid pas echt op gang als de resultaten beter worden.
SPANJE
Ze zijn er weer, de Spaanse vlaggen aan de balkons, kinderen met de Spaanse kleuren geverfd op hun wangetjes, de voetbaltoeters en de voetbalmutsen. Zelfs de M&M's zijn dit keer verkrijgbaar in de nationale kleuren.
Ook Spanje deelt in de EK-gekte, maar toch dient gezegd dat de mate van hysterie niet de Hollandse hoogten weet te bereiken. Geen huizen die compleet zijn overgeschilderd, hele straten met vlaggetjes en lallende supporters. Spanjaarden twijfelen er niet aan of hun ploeg is de beste ter wereld en dus ook van Europa. Die zelfverzekerdheid beperkt de noodzaak om zichzelf te overschreeuwen.
Voor wie niet onmiddellijk valt voor het Spaanse team, biedt het EK voordelen. Afgelopen zondag tijdens de wedstrijd tegen Italië was er vrijwel geen verkeer op de wegen, wat het mijden van de weekeindspits vrijwel overbodig maakte.
De enige zorg betreft het openbaar bestuur. Premier Rajoy had zondag haast om naar Polen af te reizen ('Het nationale team verdient het') in plaats van zich te buigen over de details van het reddingsplan voor de Spaanse banken. Maandag diende de nieuwe gouverneur van de centrale bank zijn geloofsbrieven in bij de koning. Het gesprek ging over het EK en niet over financiële zorgen. De stemming was zo een stuk geanimeerder.
Frankrijk
Voor veel Fransen was er de afgelopen dagen maar één uitslag die telde, en dat was een 18-12. Dan gaat het dus niet om voetbal, maar om de finale van de Top 14, de rugbycompetitie, waarin Toulouse kampioen werd door op de laatste speeldag Toulon te verslaan.
Het EK voetbal is voor de Fransen ver weg. Wie in Parijs toch nog een spoortje voetbalgekte wil zien, moet naar de krantenkiosk op de kruising van de avenue Parmentier en de rue du Faubourg du Temple. De uitbater heeft zijn minieme toonbank bekleed met kunstgras. Daarop is net genoeg ruimte voor een miniatuur voetbal, een rood-wit-blauw gekleurd haantje en een dito voetbalschoen.
Ook op tv is het behelpen. Om de eerste wedstrijd van Oranje te zien, moest ik me in allerijl aanmelden bij een nieuwe betaalzender, Bein Tv, eigendom van Al Jazeera, die een deel van de uitzendrechten bleek te hebben opgekocht.
Le Figaro had maandag een halve pagina voorbeschouwing over de wedstrijd Frankrijk-Engeland. De blamage van Knysna heeft een diep wantrouwen tegen het nationale elftal gezaaid. De keurige reeks kwalificatie- en oefenwedstrijden onder trainer Laurent Blanc heeft dat nog niet kunnen wegnemen.
ENGELAND
Wie de Marks & Spencer in de Londense wijk Blackheath binnenloopt, ziet meteen een rek speciale aanbiedingen: olympische chocolaatjes, speciale ale voor vaderdag en - afgeprijsd - koninklijke koektrommels. Het EK voetbal? "Daar doen we niet aan", zegt filiaalchef Michelle enkele uren voor Engeland-Frankrijk, "erg hoog zijn de verwachtingen toch niet."
In de andere supermarkten is het niet anders. Geen EK-barbecues, geen EK-parasollen (of paraplu's) en zeker geen voetbalplaatjes van Wayne Rooney met zijn nieuw haardos. Alleen Lidl bood vier flessen Hobgoblin voor 5 pond aan onder het overdreven kopje Football Fever.
Van koorts is er weinig te merken. De enige versieringen die aan winkelgevels, balkons en lantaarnpalen hangen, zijn verregende Union Flags van het Diamanten Jubileum, afgelopen week. Alleen de pubs hebben de Engelse Saint-Georgevlaggen uitgehangen. Nu heeft Engeland nooit een Hollandse voetbalkoorts gekend, maar dit kampioenschap gaat door een gebrek aan hoop op een goede afloop wel erg geruisloos voorbij.
"Het EK", zo merkte The Daily Telegraph op in een commentaar, "wordt op een nieuwe wijze benaderd: als een sportevenement, niet als het uitwerken van de nationale pathologie."