Geloof het of niet, maar verkopers van antirookmiddeltjes zijn verkopers

Antirookmiddeltjes helpen zelden iemand van het roken af, zo blijkt uit onderzoek aan de Harvard School of Public Health (DM 11/01). Om te begrijpen hoe dat komt, moeten we misschien terug naar het moment waarop de trotse uitvinder in witte overjas zijn wondermiddel presenteerde aan het directiecomité.

- "Dus als ik het goed begrijp is dit een kauwgom, en wie er twee weken op kauwt, is van het roken af?"

- "Veertien dagen kauwen: weg rookverslaving."

- "Schitterend. En na die twee weken?"

- "Dan is, laat ons zeggen, de roker van de sigaret af, gaat hij gezonder door het leven en is iedereen blij en gelukkig."

Eén van de directeuren vroeg het woord.

- "Kunnen we die termijn van twee weken verlengen? Tot een maand of zo, of eventueel tot meerdere maanden?"

- "Dat zouden we kunnen, door te morrelen met de ingrediënten en de kauwgom minder doeltreffend te maken, maar waarom zouden we dat doen?"

- "Omdat ik het hoofd ben van de sales."

Ik rookte mijn laatste sigaret op 31 december 2008. Deze poging was de zoveelste met Nicorette-kauwgom, en deze keer zou ze zowaar lukken. Wat je nodig hebt om te stoppen met behulp van nicotinekauwgom, zo leerde ik, is niet enkel nicotinekauwgom. Minstens net zo belangrijk zijn een goede leesbril en een mes. En misschien ook een herinnering aan vorige pogingen, waarvan je nog weet dat je ging hikken als je te gretig kauwde. Het kauwen bracht je in een soort roes die appelleerde aan de eerste sigaret na een vlucht Brussel - New York. En als je dan toch weer begon te roken, rookte je - gek toch - meer dan voorheen. Dat lijkt naar voor te komen uit het Harvardonderzoek: zware rokers worden na een nicotinevervangend intermezzo nog zwaardere rokers.

In de bijsluiter van Nicorette lezen we: "Wanneer u op de kauwgom kauwt, komt de nicotine langzaam vrij en wordt via de mond opgenomen in het lichaam. Deze nicotine is genoeg om de behoefte aanroken te verminderen. In tegenstelling tot tabaksrook bevat Nicorette geen schadelijk teer of koolmonoxide (...). U neemt één Nicorette-kauwgom wanneer u de behoefte voelt om te roken. Van de 2 mg kauwgom heeft u waarschijnlijk genoeg aan ongeveer 14 kauwgommen per dag. Kauw langzaam, met regelmatige pauzes (...). Sterk afhankelijke rokers moeten aanvankelijk Nicorette 4 mg gebruiken."

Muizendrol

Triest en nietig als de net gestopte roker zich over het algemeen voelt, is de bijsluiter de bijbel van zijn nieuwe leven. Hij is zo vervuld van schuldinzicht en goede voornemens dat hij er geen seconde aan zal twijfelen dat wat daar staat vast wel zal kloppen. Veertien kauwgommen van 2 of 4 milligram nicotine, dat maakt, laat ons rekenen, 28 tot 56 milligram nicotine per dag. Ik rookte Camel blauw, en volgens de verpakking bevatte één sigaret 0,6 milligram nicotine. Ik was een hevige roker, met zo'n 25 tot 30 sigaretten en dus 15 tot 18 milligram nicotine per dag.

Wat nicotine-kauwgom met een roker lijkt te doen, is als een gokverslaafde ontvoeren uit het casino, hem twee keer zoveel jetons toestoppen als op een normale avond en hem neerzetten in een ander casino, met andere lichtreclames en andere spelletjes. Het lijkt wel een bijeenkomst van de AA waar iemand met een bedrukt gezicht zegt: "Vroeger dronk ik een fles cognac per dag, maar nu ben ik daar van af. Nu drink ik twee liter whisky."

Experten zeggen dat je zo niet mag vergelijken, dat de nicotine-opstoot in je hersenen anders is dan per kauwgom. Dat zal wel zo zijn, maar de meeste experten zijn zo beslagen in de materie dat ze om te beginnen nooit zijn beginnen roken.

Een pakje Nicorette 2mg (30 stuks) kost 7,95 euro. Volg je de bijsluiter en verzet je 14 stuks per dag, dan gebeurt dit. Je bent bijna net zo veel geld kwijt als toen je nog rookte, alleen gaat de winst nu niet langer naar een bedrijf dat je een product verkoopt waarop staat dat je er kanker van krijgt, maar naar een dat je verslaving versterkt door te pretenderen dat het je ervan af gaat helpen. Een tijdje geleden nog op Peeters & Pichal: "Hallo, ik stopte zes jaar geleden met roken, maar ben nog steeds verslaafd aan Nicorette." Geloof het of niet: verkopers van antirookmiddeltjes zijn verkopers.

En toch is Nicorette een geweldig product. Het heeft mij van het roken af geholpen. Het enige wat de goede werking van de nicotinevervanger in de weg staat is z'n bijsluiter. Ik sneed mijn kauwgommen in stukjes en bouwde af. Ik leefde gaandeweg op twee kauwgommen, anderhalf, één, driekwart, een halve en een kwart per dag. Ergens halfweg februari eindigde ik met mijn laatste puntje-voor-het-slapengaan, niet groter dan een muizendrol.

Een half jaar later begon ook de trek in een sigaret te verminderen.