De Fenomenale Feminateek: vuile prentjes kijken achter glas

Zogezegd in Gent was ook de avond waarop voor het eerst in dertig jaar de Fenomenale Feminateek van Louis Paul Boon te zien was. In Antwerpen was een tentoonstelling over de 22.400 vrouwenfoto's in het Fotomuseum afgeblazen door de gedeputeerde voor Cultuur Ludo Helsen (CD&V). In Gent was de hele verzameling, behalve de foto's van minderjarigen, eenmalig wel te bezichtigen.

"Verboden voor minderjarigen. Sommige beelden kunnen schokkend zijn", verwelkomt ons een bordje. Dat blijkt wel mee te vallen. We verwachten muren vol blootprentjes, maar krijgen een groen geschilderde kubus met zeven loketten in de plaats. Achter het glas halen acteurs, de handen in doorzichtige handschoenen gestoken, de prentjes een voor een uit hun houten doosjes en draaien ze om. Van achter een microfoon wordt ondertussen de catalogus die Boon bij zijn verzameling schreef, voorgelezen. Alle categorieën waarin 'Voil Lewieken' zijn collectie heeft onderverdeeld passeren de revue. 'Kaarten uit Nice 1950'. 'Met de haren op de tieten'. 'Op de rug liggend met opgeheven been'. Een van de acteurs rangschikt de foto's minutieus voor hij ze aan het publiek laat zien. Zo moet Boontje indertijd ook bezig zijn geweest. Met de tongpunt uit de mond knippend en plakkend.

Curator Anne Provoost heeft een mooie manier gevonden om de verzameling van Boontje aan de wereld te tonen. De sfeer van Erembodegem, waar de auteur de foto's op de schappen van een grote wandkast bewaarde, blijft behouden en je kunt samen staan giechelen om de soms aandoenlijk klinkende categorieën en de enorme hoeveelheden schaamhaar.

Dat vindt ook zoon Jo Boon, die goedkeurend staat toe te kijken terwijl het volk de tentoonstellingsruimte binnenstroomt. "Dit is de ideale oplossing", zegt de fotograaf. "Je kunt onmogelijk 22.000 foto's gaan ophangen, hé. Ik vind het ook heel belangrijk dat alle foto's er zijn, ook de 27 prentjes van minderjarigen. Die worden niet getoond, maar de vier kistjes zijn er wel." Meer nog dan een literair project vindt zoon Boon de Feminateek een uniek tijdsdocument. "Je ziet mooi de evolutie. In de categorie 'het naakt van de straat' bijvoorbeeld zie je de decolletés groeien."

Ook hij heeft de acteur opgemerkt die de plaatjes tot in detail rangschikt. "Zo ging dat, hé. Telkens als mijn vader tijd vond, was hij aan het knippen en het plakken. Maar het was geen hobby, het was werk. Bij Louis moest alles dienen. Hij verzamelde blote vrouwen op papier, ik deed dat in mijn fotoatelier in het echt (lacht)."

(ST)