'Koning moet geen wetten ondertekenen'
'Ministers benoemen en wetten ondertekenen, dat zijn geen taken van een koning.' Dat zei oud-premier Wilfried Martens tijdens de voorstelling van het boek 'Albert II - De Biografie' van Mark Van den Wijngaert.
"Ik denk dat er ruimte is om ervoor te zorgen dat de koning niet langer wetten moet ondertekenen", zegt Martens. "In tegenstelling tot Boudewijn heeft Albert II weinig invloed uitgeoefend op de politieke besluitvorming. Daarmee heeft hij een opening gecreëerd om het koningschap te hervormen."
Sinds 1830 zijn de grondwetsartikelen over de rol van de koning ongewijzigd. Volgens Mark Van den Wijngaert, professor emeritus hedendaagse geschiedenis, is het goed dat er nu transparantie bestaat over de koninklijke dotaties.
"Dat was noodzakelijk. Maar nu moet er ook transparantie komen over het koningschap. Wat willen we van de koning? En vooral: wat niét?" De grondwet moet worden aangepast aan de realiteit anno 2013, vindt Van den Wijngaert. "Al is het wel pijnlijk voor Filip dat het debat nu tijdens zijn koningschap zal worden gevoerd."
Regeringsvorming
Van den Wijngaert was gisteren in Brussel om er zijn nieuwste boek Albert II - De Biografie voor te stellen. Martens verzorgde de inleiding en lichtte zijn visie op het koningschap toe. "Ministers benoemen en ontslaan, wetten ondertekenen: dat moeten geen taken zijn van een koning", vindt Martens. Overigens benadrukt de ex-premier dat Filip streng moet worden opgevolgd. "Elk woord dat Filip zegt en iedere stap die hij zet, moeten het akkoord krijgen van de eerste minister."
Martens benadrukt wel dat de koning een wezenlijke rol moet blijven spelen bij de regeringsvorming. "Ik ben voorstander van de republiek, uitgezonderd in België. Het is een illusie om te denken dat de rol van de koning vervangbaar is", oordeelt Martens.
Onder andere N-VA pleit ervoor om de koning geen rol meer te geven bij de regeringsvorming. Maar dat ziet Martens niet zitten. "Men vergeet dat de parlementsvoorzitter al een politieke keuze is. Om het met de woorden van Louis Tobback (sp.a) te zeggen: 'Als de koning niet bestond, moesten we hem uitvinden.'"
Martens eindigde met een hoopvolle boodschap over de toekomstige koning. "Tussen 2002 en 2006 kreeg hij bakken kritiek over zich, maar hij heeft al die beproevingen doorstaan. Daar heeft hij veel uit geleerd. Ik heb geen reden om te denken dat hij het slechter zal doen dan Boudewijn en Albert."