Jaarlijks 20.000 eremoorden

Onderzoek ‘The Independent’ toont aan dat schandvlek over hele wereld uitdeint, ook naar België

Tijdens een tien maanden durende tocht door Jordanië, Pakistan, Egypte, Gaza en de westelijke Jordaanoever verzamelde journalist Robert Fisk facts and figures over de steeds groter wordende schandvlek, die nu al de helft van de aarde omvat. Waaronder ook België.

Opmerkelijke vaststelling: ook mannen zijn het slachtoffer van eremoorden, een praktijk die overigens niet het exclusieve domein is van moslims. Ook christelijke en hindoegemeenschappen blijken zich eraan te bezondigen. De eer van een familie, van een gemeenschap of van een stam, is een gegeven dat elke religie overstijgt.

Vrouwengroeperingen, mensenrechtenorganisaties, Amnesty International en archieven van nieuwsmedia suggereren dat het afslachten van onschuldigen omdat ze hun families te schande maakten, elk jaar toeneemt, zo stelt Fisk. “Iraakse Koerden, Palestijnen in Jordanië, Pakistan en Turkije zijn de grootste overtreders, al zorgt de relatieve persvrijheid in die landen voor een overcompensatie van de geheimhouding omtrent eremoorden in het Midden-Oosten, de landen in de Golfregio, de Maghreblanden en Egypte, dat onterecht beweert het probleem niet te kennen.”

De waaier aan verhalen en gradaties is even eindeloos als afschuwelijk. Zo is er de man die zijn eigen dochter verkracht en wanneer ze zwanger blijkt, besluit haar te vermoorden om de eer van zijn familie te redden. Echt gebeurd in Egypte én Jordanië. Of de Turkse vader die zijn zestienjarige dochter levend begraaft onder het kippenhok omdat ze met jongens omgaat. Veertig dagen later wordt haar lichaam gevonden, gehurkt en met de polsen samengebonden.

In een afwateringskanaal nabij Daharki in Pakistan werd het grotendeels ontbonden lijk aangetroffen van een jonge vrouw wier neus, oren en lippen waren afgesneden. Haar eerste kind lag dood naast haar, het torso van haar tweede kind zat nog in de baarmoeder, terwijl het hoofdje al kwam kijken. Gemarteld en vermoord tijdens haar bevalling. Drie vrouwen droegen het meisje en haar kinderen naar een graf, waar een moslimgeestelijke weigerde gebeden uit te spreken voor “een vervloekte vrouw en haar onwettelijke kinderen”.In augustus 2008 werden vijf vrouwen levend begraven in Baloechistan. Drie van hen, Hameeda, Raheema en Fauzia, waren tieners, die na te zijn geslagen en neergeschoten, levend in een put werden gegooid waar ze bedekt werden met stenen en aarde. De meisjes hadden een uithuwelijking geweigerd en waren zelf naar een echtgenoot op zoek gegaan.

“Eer is het enige wat een man heeft”, verklaarde een vader die zijn dochter vermoordde aan de politie. Het meisje had het bestaan verliefd te worden op een man van een andere stam. “Ik hoor haar nog altijd schreeuwen. Ze was mijn favoriete dochter. Ik wil mijn handen afhakken en mij van het leven benemen.”

Tien jaar geleden rapporteerde de Pakistaanse Human Rights Commission duizend eremoorden per jaar in het land. Turkije bekleedt een niet-onbelangrijke tweede plaats, zo ondervond Fisk. Volgens politiecijfers werden 480 vrouwen tussen 2000 en 2006 vermoord om een geschonden eer. Andere Turkse statistieken, meer dan vijf jaar geleden opgesteld door vrouwengroeperingen, tonen aan dat elk jaar tweehonderd vrouwen het slachtoffer zijn van een eremoord.

De cijfers worden vandaag beschouwd als een onderrapportage omdat de meeste moorden plaatsvonden in Turks Koerdistan. Al zijn het niet alleen de Koerden: in Istanboel kregen drie broers in 2001 een lichtere straf nadat ze hun zus van een brug hadden gegooid omdat ze haar een hoer vonden. De rechter in beroep vond dat het meisje haar dood had uitgelokt met haar gedrag.

In het Iraakse Basra werd in 2008 gemeld dat elke maand vijftien vrouwen worden vermoord omdat ze de islamitische kledingvoorschriften niet naleven. In Jordanië worden meer eremoorden in de christelijke gemeenschap opgetekend omdat vrouwen met een moslim willen trouwen. In Palestina wordt politie en jusititie verweten vrouwen in de Gazastrook en op de westelijke Jordaanoever onvoldoende te beschermen voor erewraak.

Zelfs in het liberale Libanon worden occasioneel eremoorden gemeld. In Syrië. In Tsjetsjenië. In Rusland. In het Westen, waar immigranten behalve hun bagage ook de gruwelijke tradities uit hun dorpen meebrengen. “Het is een horrorpraktijk die zich als een infectie over de hele wereld verspreidt”, schrijft Fisk. “Een infectie die moet erkend worden als een massamoord, een barbaarse familietraditie die geen barmhartig ingrijpen, noch een wet, noch spijt duldt.”