'Het is wachten op een ongeval'

Drie gezinnen beslisten zaterdag de nieuwe verklaring te ondertekenen waardoor hun mindervalide kind in elke attractie kon. "Ik heb dit weekend dingen gezien die ik niet wil zien", zegt Plopsa-CEO Steve Van den Kerkhof. "Als ik een mentaal gehandicapt kind in de boomstammen zie stappen, hou ik mijn hart vast. Ik kan mij niet omdraaien en wegwandelen op zo'n moment. Ik blijf achter het hoekje staan wachten tot dat kind weer veilig terug op de grond staat. En dan maar hopen dat ze niet nog een keer gaan."

De saga begon in maart toen Plopsa besliste om de regels voor gehandicapten in het park strenger te maken. Er kwam een storm aan protest en het Centrum voor Gelijkheid van Kansen tikte het pretpark op de vingers. Alle partijen gingen rond de tafel zitten met als bedoeling een oplossing tegen de start van de zomer. "Maar die kwam er niet", zegt Van den Kerkhof. "Vandaar de tussenoplossing."

Wat u doet is niet ethisch, meent minister Smet. Schuift u de verantwoordelijkheid niet af?

Van den Kerkhof: "Helemaal niet. Wij blijven sowieso aansprakelijk. Dat kan wettelijk niet anders. Wat ik met die verklaring wil bekomen, is dat mensen nadenken over de beslissing om met een gehandicapt kind in een attractie te stappen waarvan wij dat afraden. Ik wil niemand kwetsen, maar het gaat hier om kinderen en roekeloosheid is niet op zijn plaats. Ik wil mezelf nog in de spiegel kunnen bekijken."

Er komen al jaren gehandicapten naar Plopsa. Waarom de regels pas nu verstrengen?

"De wet zegt dat er een interne of externe evaluatie moet zijn om te zien wie op welke attracties mag. Wij deden, net zoals alle pretparken, een interne evaluatie en het resultaat was dat mentaal gehandicapten op alle attracties konden. Vorig jaar hebben we echter enkele kleinere incidenten meegemaakt. Het is een paar keer gebeurd dat een kind in paniek schoot in de boomstammen en plots wilde uitstappen. Gelukkig zonder erg. Maar in buitenlandse pretparken is het wel al verkeerd afgelopen. Dat heeft ons aan het denken gezet en we hebben een externe evaluatie aangevraagd. Die was duidelijk: sommige attracties zijn onverantwoord."

Ouders van mentaal gehandicapten kinderen vinden dat u hen het plezier van een dagje uit ontneemt. Begrijpt u dat?

"Kent u Anubis The Ride? Dat is een achtbaan waar je drie keer overkop gaat. Daar mag elk kind met downsyndroom of welke beperking dan ook in. Omdat die attractie honderd procent veilig is. Voor iedereen. Maar er zijn installaties waar we die veiligheid voor mentaal gehandicapten niet kunnen garanderen. Zoals de boomstammen of de springflyer, waar je in een schommel doorheen de lucht vliegt. Uit een wereldwijde analyse is gebleken dat dat een attractie is met een hoger risico op evacuatie. Vorig jaar is het twee keer gebeurd. Een keertje hebben mensen vier uur vastgezeten op 70 meter hoogte en je kunt jezelf losmaken. Jij kunt je kind op zo'n moment wel tegenhouden, maar gehandicapten komen vaak in groep. Er is geen een op een begeleiding. Als ik een moeder hoor zeggen dat haar gehandicapt kind het recht heeft om risico's te nemen dan vind ik dat prima, maar niet als ik verantwoordelijk ben."

Waarom past u de attracties niet gewoon aan? Installeer bijvoorbeeld gordels in die boomstammen.

"Dat mag niet. De boomstammen kunnen omkantelen en dan zou je klem zitten. Bobbejaanland had vroeger gordels in hun ronde bootjes. Die hebben ze ook moeten verwijderen."

Het is geen financiële kwestie?

"Investeren in extra toegankelijkheid is nooit rendabel, al doen we het soms. Er is een achtbaan waar we een lift geïnstalleerd hebben voor rolstoelgebruikers. Maar over de toegang van fysiek gehandicapten komen veel minder klachten."

Plopsa krijgt nu de reputatie mindervaliden te weren. Ligt u daarvan wakker?

"Ik lig wakker van deze problematiek. Op dit moment zijn we gewoon aan het wachten tot er een ongeval gebeurt."

Krijgt u minder gehandicapten over de vloer?

"Absoluut niet. Ik heb de voorbije maanden ook veel positieve reacties gekregen. Ook van ouders van een mindervalide kind. Ze zijn blij dat wij hierover nadenken en dat ze met een gerust hart in al de andere molens en achtbanen kunnen omdat ze zeker weten dat die veilig zijn."

Is dit geen problematiek waar de pretparken samen over moeten zitten?

"Er moet een oplossing komen, ja. Ofwel worden de externe controles verplicht, ofwel komt er een verzekeringsfonds ofwel een regeling waarbij de aansprakelijkheid niet langer bij ons ligt wanneer blijkt dat de oorzaak van het ongeval niet aan het toestel ligt."