Direct naar artikelinhoud

Obama kan dan toch nog debatteren

De Amerikaanse president Obama maakte in zijn tweede debat met uitdager Mitt Romney het verlies goed dat hij leed tijdens hun eerste confrontatie in Denver.

Het was een venijnig gevecht aan Hofstra University in Hempstead, New York. De twee kandidaten waren zeer offensief ingesteld. Ze onderbraken de ander voortdurend, beschuldigden elkaar van leugens en gingen vaak niet direct in op de vragen maar gebruikten hun antwoord om een nieuwe aanval te lanceren. Daarbij bedienden zij zich niet alleen van woorden, maar zochten ze elkaar soms zelfs fysiek op.

De felheid van de discussie had alles te maken met het feit dat de inzet hoog was. Denver leerde hoe belangrijk een debat voor tientallen miljoenen kijkers kan zijn: Obama's wanprestatie en Romneys winst zetten de verkiezingsrace op zijn kop. Obama besefte dat hij zich geen tweede verlies kon veroorloven, wil hij niet de geschiedenis ingaan als een president voor slechts één termijn. Romney wist dat hij het momentum van de afgelopen anderhalve week niet weer mocht verspelen. De zwevende kiezers die hem na het eerste debat alsnog een kans wilden geven, zijn voor hem de enige kans op de overwinning op 6 november.

Voor de kandidaten gold ook dat met nog een kleine drie weken te gaan, er steeds minder tijd overblijft om eventuele miskleunen goed te maken. Er is volgende week nog één debat, maar daarna zijn er geen momenten meer waarop miljoenen kiezers tegelijk kunnen worden bereikt. De druk voor de twee kandidaten was dus immens, voordat zij dinsdag aan hun tweede debat begonnen.

Na afloop kwam CBS met een eerste snelle peiling onder kiezers die nog niet besloten hebben. Van hen zei 37 procent dat Obama had gewonnen, 30 procent koos voor Romney en 33 procent zag een gelijkspel. Deze uitkomst sloot redelijk goed aan bij de meeste reacties na het debat, volgens welke de president de meeste aanspraak kon maken op de overwinning. Hij deed het stukken beter dan in Denver. Romney was daardoor als vanzelf minder, maar deze werd niet weggespeeld zoals Obama de eerste keer.

Beiden beschuldigden elkaar van liegen. "Dat is niet waar", klonk het geregeld. Volgens Obama is Romney niet de gematigde kandidaat die hij sinds Denver zegt te zijn. Hij is er voor de rijken, niet voor de middenklasse, aldus Obama. "Gouverneur Romney heeft geen vijfpuntenplan. Zijn plan telt maar één punt: en dat is dat er voor de mensen aan de top andere regels gelden."

Romney verweet de president een vals beeld te geven van zijn belastingplan. "Ik zal onder geen enkele omstandigheid het aandeel in de belastingen verminderen dat wordt opgebracht door de hoogste inkomens." Verder hamerde hij op de verbroken beloften van Obama en diens slechte staat van dienst op economisch gebied. Obama beloofde de werkloosheid terug te brengen tot 5,4 procent, maar die bleef hangen rond de 8 procent. Hij beloofde het begrotingstekort te halveren, maar het steeg, aldus Romney. "We kunnen ons domweg niet nog eens vier jaar veroorloven zoals de afgelopen vier jaar."

Ondanks alle strijdrumoer deden Romney en Obama feitelijk niet meer dan herhalen wat ze op campagnebijeenkomsten al maanden beweren over elkaar. De vraag is nu wat de kleine maar mogelijk doorslaggevende groep van nog twijfelende kiezers het zwaarst zal laten wegen. Een vrouwelijke vragensteller verpersoonlijkte hun dilemma. Zij is teleurgesteld in de afgelopen vier jaar onder Obama, zou Romney een kans willen geven maar is bang dat hij terug wil naar de tijd van Bush. In een notedop is dit de hoofdvraag van deze verkiezingen: de vrouw is ontvankelijk voor Romneys boodschap dat het beter kan, maar ze staat ook open voor de twijfel die Obama over zijn tegenstander zaait.

Na twee debatten lijkt de keus voor haar nog steeds moeilijk: de stand is 1-1. Er komt nog een debat, over buitenlandse politiek. Hoewel Obama kwetsbaar is als het gaat om de gebrekkige beveiliging van het consulaat in Benghazi, lijkt dit niet het onderwerp waarop de verkiezingen zullen worden beslist. Dat is de economie.