Na de hamburger, de kweeksteak
De lancering van de allereerste hamburger van kweekvlees heeft zijn effect niet gemist. Uitvinder professor Mark Post kan meteen rekenen op meer geld voor onderzoek dat in-vitrovlees lekker en goedkoop moet maken.
Hij was voorbereid. En hij is naar eigen zeggen een onderkoelde Nederlander. Maar het was een circus dat afgelopen week ontstond rond hoogleraar tissue engineering en vasculaire fysiologie Mark Post. Op een bepaald moment moest professor Post (Universiteit Maastricht) bijna een uur poseren met zijn tussen een broodje gepropte burger. Hij is dan ook blij dat de storm even is gaan liggen sinds zijn kweekvleesburger is voorgesteld en geproefd in een tv-studio in Londen. "Maar ik doe het graag, want de boodschap komt over."
Post heeft het over zijn pleidooi voor minder vleesconsumptie en de problemen met de bestaande vleesteelt. "Negentig procent van de internationale media die op de kweekburger hebben ingezoomd, hebben dat probleem benadrukt. Daar ben ik heel blij om. We zitten aan een 'meat peak': de consumptie ervan zal de komende veertig jaar verdubbelen, terwijl de capaciteiten voor veeteelt gelimiteerd zijn. Zonder zware last op de planeet lukt dat niet. Ons labovlees is nu bekend als een van de oplossingen."
Door de heisa die rond de voorstelling is gemaakt, hebben zich al nieuwe investeerders aangemeld die geld willen pompen in Posts project. Wie het zijn, kan hij niet zeggen. "Maar het zijn, net zoals Googlemagnaat Sergey Brin die onze eerste burger sponsorde, investeerders die in de wereld van de technologische innovatie opereren."
Brin zelf is, net zoals Post, geen vegetariër, maar bezorgd om de voedselproblematiek. Het is onder andere in Californië, waar Google zijn hoofdkantoor heeft, dat je monsterlijk lang kunt rijden zonder ook maar één mens te zien, maar enkel koeien, koeien en nog eens koeien, die geautomatiseerd gevoederd en te drinken gegeven worden. In totaal investeerde Brin 700.000 euro in de lancering van de kweekburger, die is gemaakt van stamcellen uit een rund. Post: "Dat bedrag ligt zo hoog omdat we in feite drie burgers hebben gemaakt. De kooksessie voor de internationale media in Londen mocht echt niet mislukken, hé. Dus in ons lab hadden we al wat geproefd en de kok mocht ook vooraf één burger testen."
Dat de pers zelf de tanden niet mocht zetten in het wonder, zette wel wat kwaad bloed. "Maar we kennen jullie, dan breekt de revolutie uit, want er was echt niet voldoende voor iedereen. Brins vertegenwoordigers en mijn eigen familie hebben de rest opgegeten."
Op die manier wil Post aantonen dat vlees van stamcellen en gekweekt in een 'voedzaam serum' even veilig is als de versie die wij kennen. "Zowat 70 procent van de mensen zou dit soort kweekvlees ete, blijkt uit een poll op de website van de Britse krant The Guardian en een vergelijkbare Nederlandse enquête. De Nederlandse regering investeert nu ongeveer 400.000 euro in wetenschappelijk onderzoek naar aanvaarding door de consument. Nog eens dat bedrag gaat naar de zoektocht naar de beste stamcellen voor laborundsvlees", zegt Post. En dan: "Het is de enige regering ter wereld die in dit alternatief investeert."
Het geld van de nieuwe investeerders en Brin gaat naar de perfectionering van de burger. "Jammer dat de media zo op de smaak gefocust hebben. Die is inderdaad nog niet helemaal zoals het moet en de twee professionele proevers hebben gelijk dat er vet en smaak ontbreekt. Maar dat komt nog. Nu wilden we enkel tonen dat het kan om van stamcellen burgers te maken."
Vetcellen
De smaakkwestie hoopt Post op te lossen door ook vetcellen aan te maken en specifieke eiwitten 'beter tot expressie' te brengen. Ook wil hij het voedend serum waarin de stamcellen groeien vervangen "door iets natuurlijkers." Momenteel gaat het om foetaal vocht van een koe. De belangrijkste kritiek op de Post-burger is dan ook dat hij niet echt 'natuurlijk' is. Franse veehouders kwamen na de proeverij zelfs meteen met een persbericht waarin ze zeggen "geschokt te zijn over de leerling-tovenaar die goochelt met stamcellen".
Post vind het vooral amusant. "Slimme landbouwers weten dat ze hoe dan ook nodig blijven, of we nu efficiënter vlees maken of door plantaardige eiwitten door 'gewoon' vlees te mengen. Ik weet dat supermarktketen Albert Heijn al zo'n burger heeft, met 30 procent plantaardige eiwitten. Dat is ook een aanpak. Maar we hebben verschillende oplossingen nodig, want maar 5 procent van de bevolking is vegetariër, en dat aantal stijgt niet. Uiteindelijk willen wij ook een echte labosteak maken."