Onze sigaretten rollen we liever zelf

Van de 2,5 miljoen rokende Belgen grijpen er vandaag zo'n 850.000 naar zelfgerolde sigaretten. Dat zijn er maar liefst 350.000 meer dan vorig jaar. Vooral bij minder gegoede rokers, bij 65-plussers en bezuiden de taalgrens valt roltabak in de smaak, zo blijkt uit een recente bevraging. "Een sterke stijging", signaleert Luc Joossens, expert in tabakspreventie bij de Stichting tegen Kanker. "De voorbije vijf jaren rolde een kwart van de rokers zijn sigaretten zelf. Dat cijfer is ineens gestegen tot 35 procent."

Het succes van roltabak zit hem vooral in de prijs, stipt Joossens aan. "Een zelfgerolde sigaret kost drie tot vier keer minder dan de klassieke variant. Voor 5 euro koop je ofwel een pakje van negentien sigaretten of je rolt er zelf 66. Dat is een gigantisch verschil. De crisis heeft veel rokers naar dit alternatief doen grijpen. Vergeleken met onze buurlanden is roltabak bij ons bovendien uitzonderlijk goedkoop."

Ook het aanbod van roltabak blijft groeien. Heel wat bekende merken zijn op de kar gesprongen en bieden allerlei verpakkingen aan, van standaardporties tot kuipen van 350 tot 600 gram. "In tegenstelling tot bij de klassieke sigaretten staan er op de pakjes roltabak geen waarschuwingsfoto's", betreurt Joossens. "Het nummer van Tabakstop is evenmin vermeld. Nochtans had de overheid begin vorig jaar beloofd om dat te verplichten. Een belofte die nog altijd niet nagekomen is."

Prijsverhoging

De prijs trekt heel wat rokers over de streep om zelf de handen uit de mouwen te steken. Maar velen leven ook in de veronderstelling dat roltabak gezonder is dan kant-en-klare sigaretten, zo toont onderzoek. "Wellicht geloven ze in de mythe: wat we zelf rollen, is beter", stelt Stefaan Hendrickx, socioloog en tabaksexpert bij het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGeZ). "Maar roltabak is zeker niet gezonder. Als je geen filter gebruikt, is het zelfs schadelijker."

Wie zijn sigaretten zelf rolt, krijgt ook meer schadelijke stoffen binnen, vertelt Hendrickx. "De tabak is minder gelijk verdeeld over de sigaret, waardoor ze minder goed verbrandt. Daardoor zal je er steviger aan trekken. Het inhaleren gebeurt dan op zo'n manier dat je meer teer, CO en andere chemische stoffen binnenkrijgt."

Ook Jan Lamont, longspecialist in het AZ Maria Middelares in Gent, erkent dat roken zonder filter ongezonder is. "Wie zelf rolt, loopt een sterk verhoogd risico op longkanker en rokerslong. Dat leren we niet alleen uit wetenschappelijk onderzoek, we zien het ook in de praktijk."

Wie denkt dat roltabak beter is, denkt verkeerd, stelt Lamont. "Het is zoals met de lightsigaretten. Men heeft toen ook een hele tijd gedacht dat ze minder schadelijk waren, maar dat was pure quatsch. Wie verslaafd is, wil zijn nicotinespiegel op peil houden. Met het gevolg dat mensen gewoon meer rookten. Dat was twee keer kassa voor de fabrikanten: ze verkochten meer pakjes en de lightsigaretten waren sowieso al duurder."

Net als de Stichting tegen Kanker pleit Lamont voor een prijsverhoging van roltabak. "Een serieuze prijsstijging vertaalt zich meteen in een dalend verbruik. Dat is voor velen hét duwtje in de rug om ermee te kappen. Probleem is dat onze overheid vaak maar kleine prijsstijgingen doorvoert, om de begroting op orde te krijgen. Als politici minder gefocust zouden zijn op de begroting en meer op de gezondheid van de bevolking, dan zou er een deftige prijsverhoging komen. Dat zou rokers pas echt tot nadenken aanzetten."