Ik heb nooit baanbrekend willen zijn
Met Lungs heeft Florence + The Machine een van de opmerkelijkste debuten van het jaar afgeleverd. Per ongeluk, zo zegt zangeres Florence Welch, want omdat ze nooit eerder muziek had gemaakt, had ze er geen flauw idee van hoe je dat deed: een nummer opnemen. Vandaag wordt Welch beschouwd als het gezicht van een nieuwe generatie muzikanten die het hart op de tong draagt.
Florence is moe. Moe van rond te reizen. Moe van over zichzelf te praten. En moe van het moe te zijn om over zichzelf te praten. “Ik zou dankbaar moeten zijn omdat mijn muziek zoveel aandacht krijgt, en eerlijk: ik voel me ontzettend gevleid. Alleen: ik heb de fysieke kant van dit bestaan enorm onderschat. Op tournee gaan is veel afmattender dan ik ooit had durven denken.” Welch - opvallend groot, met prachtig rood haar een een vrolijke bloemenjurk- ziet er eerder uit als het meisje van de buren dan als een rockster die inmiddels al op de cover van een handvol magazines heeft gestaan. Op haar tweeëntwintigste wordt de zangeres beschouwd als de meest getalenteerde van een handvol jonge Britse zangeressen die een tegenreactie vormen op de suprematie van de Idool-en X-factor-generatie. Frontvrouwen als La Roux en Bat for Lashes luiden een nieuwe golf muziek in waarbij emotie en authenticiteit centraal staan, en uitgesproken persoonlijkheden het halen op de wilde ideeën van marketeers die hun artiesten graag zo glad en gestroomlijnd mogelijk willen. “Ik denk dat het publiek voelt dat we écht zijn”, stelt de zangers terwijl ze zich een uurtje voor haar overweldigende concert op Pukkelpop voor me uitstrekt. “Ik heb de muziek kunnen maken zoals ik die hoorde in mijn hoofd, ik sta met zo’n grote ogen te kijken nu blijkt dat daar ook een breed publiek voor open staat. Ik heb geen enkele toegeving moeten doen, en niemand heeft me gevraagd de hoekjes en kantjes van de songs af te vijlen. Al vind ik het zelf ook wel gek dat Lungs nu als het begin van een heel nieuw tijdperk wordt beschouwd. Het is nooit mijn bedoeling geweest om baanbrekend te zijn.”Zelf vindt Welch dat muziek de kracht moet hebben om je hele gevoelsleven binnenstebuiten te keren. Ze weet waarover ze spreekt. Toen het vorig jaar uitraakte met haar vriendje was For Emma, Forever Ago van Bon Iver de soundtrack waarop ze haar tranen droogde. “Ik heb weken lopen janken met die cd op de hoofdtelefoon. In die mate zelfs dat ik op straat werd aangesproken door wildvreemden met de vraag of er wat scheelde. Maar die muziek heeft uiteindelijk wel mijn gebroken hart geheeld. Ik denk dat ik de intensiteit van die periode ook in de nummers heb verwerkt. Alleszins: de plaat opnemen was metaal een heuse uitputtingsslag. Omdat ik tijdens het inzingen keer op keer met al die extreme gevoelens werd geconfronteerd. Ik voelde me als een ketel die op overkoken stond. Na de opnamen was ik een emotioneel wrak.”Op de koop toe kreeg de zangeres al heel vroeg af te rekenen met hooggespannen verwachtingen van de critici. The Times omschreef haar als ‘excentriek’ en ‘voorbestemd om het te maken’, ze kreeg de Critic’s Choice-onderscheiding tijdens de Brit Awards, én werd eind vorig jaar getipt in de toonaangevende Sound of 2009-lijst van de BBC. “Natuurlijk vond ik het een compliment om zoveel lof toegezwaaid te krijgen. Maar op dat moment had ik welgeteld twee nummers opgenomen, dus doordat de verwachtingen zo hooggespannen waren nam de stress achteraf wel toe in de studio. Ik wilde niemand teleurstellen.”De thema’s waar ze in haar nummers naar teruggrijpt zijn even voor de hand liggend als onuitputtelijk. “Liefde. Leven. Dood. Vertrouwen. Maar ook schoonheid en tristesse. Ik geloof niet dat je me echt leert kennen op basis van de nummers, maar je krijgt wel een idee van hoe het voelt om mij te zijn. Ik probeer eerder een emotie over te brengen dan een opinie. Eigenlijk beschouw ik schrijven als een soort zelfonderzoek, als een work in progress waar ik via de nummers af en toe een tussenstand van naar buiten breng. De songs zijn stuk voor stuk onstaan tussen mijn zeventiende en mijn tweeëntwintigste. Ze brengen dus mijn evolutie in kaart van tiener tot volwassene. Een ouder nummer als ‘My Boy Builds Coffins’ geeft eigenlijk iemand weer die ik vandaag niet meer ben. Dat gaat over de dood, ja. Gek dat ik daar op die leeftijd al mee bezig was. Wellicht dacht ik toen dat het heel punk overkwam om daarmee bezig te zijn. Niettemin heb ik een heerlijke jeugd gehad. Heerlijk, maar verwarrend. Mijn ouders zijn gescheiden toen ik nog vrij jong was, en dat heeft me destijds toch wel wat gedesoriënteerd. Die voortdurende twijfel, dat zoeken naar antwoorden is gebleven. Meer nog: het blijft een constante in mijn werk.”Op de hoes van Lungs poseert Welch met twee longen over haar borsten gedrapeerd. Een eigenaardig, haast surrealistisch beeld, dat volgens de zangeres ontstaan is nadat ze Körperwelten had gezien, een tentoonstelling waar lijken uit elkaar worden gehaald en alle onderdelen in plasticine worden gestopt. Ze kijkt naar de foto en begint onbedaarlijk te lachen. Het enige wat mij echt opvalt is mijn gekke neus. Die ziet er heel Romeins uit, vind ik. De fotograaf vroeg e of hij ’m moest fotoshoppen, wat me erg shockeerde. Tegenwoordig heeft iedereen wel een programma op z’n computer staan om beelden mee te retoucheren. Zo ontstaat er een beeld van de realiteit dat steeds minder strookt met de waarheid. Ik heb alles gelaten zoals het was. Je kan moeilijk naar authenticiteit streven in je muziek, maar dan wel aan je uiterlijk beginnen sleutelen om wat dichter tegen het gangbare schoonheidsideaal aan te leunen.”