Wie wist van de geheime deal?

Het hele ACW-verhaal dreigt uit te draaien op een slechte politieke-financiële soap. Dinsdagnamiddag stuurde minister Vanackere een communiqué de wereld in om te verzekeren dat hij niet op de hoogte was van alle details over de deal tussen ACW en Belfius Bank. "Vicepremier en minister van Financiën Steven Vanackere stelt vast dat er tussen de NV Belfius en het ACW bijkomende commerciële overeenkomsten bestaan waarvan hij niet op de hoogte is, noch hoeft te zijn", staat te lezen in het communiqué.

Nochtans blijkt Vanackere twee brieven ontvangen te hebben van de FPIM, een op 25 januari en een op 5 februari. Daarin werden alle details van de deal tussen de christelijke arbeidersbeweging en Belfius verduidelijkt. Dat is ook logisch, aangezien Belfius Bank voor honderd procent een staatsbank is en de FPIM in het centrale beheer voorziet van de participaties van de federale overheid.

De brieven zijn ondertekend door Robert Tollet, voorzitter van de raad van bestuur, en de CEO, Koen Van Loo. In de eerste brief wordt beschreven dat ACW een deel van het geld dat het krijgt in ruil voor zijn winstbewijzen in Belfius, herinvesteert in de overheidsbank. Het ACW en de MOC, de Franstalige vleugel, lenen respectievelijk 60,4 miljoen euro en 11,6 miljoen euro aan Belfius onder de vorm van een eeuwigdurende lening.

Supplement

Op de tweede pagina van de brief staan de details over "een lening tegen 7,75 procent" door Sociaal Engagement/Engagement social. De eeuwigdurende lening valt uiteen in 6,25 procent vaste rente plus 1,5 procent variabele rente. Het supplement van 1,5 procent levert het ACW 905.550 euro per jaar op.

Voor alle duidelijkheid: de brief dateert van vóór de algemene vergadering, waarop de FPIM een standpunt moet innemen. De federale participatie- en investeringsmaatschappij besluit de brief dan ook als volgt: "De FPIM is van plan om voor de transactie te stemmen aangezien de NBB die heeft goedgekeurd net zoals de raad van bestuur van Belfius Bank. Wij wilden onze plannen in detail aan u bekendmaken (...). Zou u niet akkoord gaan, gelieve ons dan op de hoogte te brengen voor 31 januari", luidt het. Op die datum werd de algemene vergadering van Belfius Bank immers samengeroepen.

Maar vreemd genoeg wordt er tijdens die algemene vergadering een deal gestemd waarin sprake is van een rente van 6,25 procent. De FPIM verduidelijkt dat in de tweede brief aan Vanackere van 5 februari. Van de variabele rente van 1,5 procent is geen sprake meer, schrijft de FPIM.

Maar uit een geheime deal tussen Belfius en het ACW blijkt nu dat het ACW en de MOC toch een rente bedongen hebben van 7,75 procent. Volgens Belfius is er geen geheime afspraak en "wordt er door de bank niet gecommuniceerd over commerciële contracten, maar is het is duidelijk dat commerciële contracten marktconform zijn en gebaseerd op objectieve criteria. (...). De bank staat erop haar verplichtingen inzake bankdiscretie naar al haar klanten correct na te leven."

Blijft de vraag: hebben Belfius Bank en het ACW achter de rug van hun aandeelhouder - de Staat - onderhandeld over de variabele rente? Het dossier haalde nooit de tafel van een federale kernvergadering, noch die van het pilotagecomité dat de regering tijdens de bankencrisis heeft bijgestaan. Bovendien blijkt ook de raad van bestuur van de bank slechts een rente van 6,25 procent te hebben goedgekeurd. "Wij vonden het eerste voorstel van 7,75 procent te hoog voor het ACW", bevestigt een bestuurder. Voorzitter van de raad van bestuur Alfred Bouckaert weigert uitleg te geven over de huidige toestand.

Heeft het management van de staatsbank dan op eigen houtje een "bijkomend commercieel contract" bedisseld met het ACW over de extra rente van 1,5 procent? De FPIM is daarvan alvast niet op de hoogte, noch minister van Financiën Steven Vanackere. De vicepremier van ACW-stempel is erg categorisch.

In de omgeving van Vanackere wordt kwaad gereageerd bij het horen van de vraag. "Hij draagt een ACW-etiket en dus zou hij verantwoordelijk moeten zijn voor alle miserie van de wereld? Hij wist van niets, punt."

In de federale coalitie wordt een hele reeks vragen gesteld. "Dag na dag hebben wij meer informatie gevraagd en hebben wij niets gekregen, nu blijkt dat de minister op de hoogte was. Ofwel heeft het management van Belfius Bank soloslim gespeeld?", vraagt een regeringsbron. In een andere regeringspartij wordt het ook hard gespeeld. "Er bestaan regels. Mensen doen geloven dat niemand van iets wist bij de bank of in de regering is oneerlijk. We moeten nu snelle antwoorden kunnen krijgen", klinkt het. "Dit is ernstig."