Het Fin-de-Siècle Museum opent op 7 mei. Of toch niet?

Oorspronkelijk zou het Fin-de-Siècle Museum op 13 november 2012 opengaan, maar gisteren schoof Michel Draguet, directeur van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten in Brussel KMSKB, de datum van 7 mei 2013 naar voren. Die vertraging is volgens Draguet te wijten aan het lange wachten op een advies van de Inspecteur van Financiën. Toch is de nieuwe datum niet helemaal zeker. Volgens de directeur hangt een en ander af van het advies van de Dienst Financiën en van de financiering door de federale overheid, "op een moment waarop bespaard moet worden en de begroting herbekeken wordt."

Op 10 juli werd een beheerscontract ondertekend door minister Paul Magnette (PS), die als minister van Wetenschapsbeleid bevoegd is voor de federale instellingen, en Philippe Mettens, voorzitter van Belspo, de federale dienst voor wetenschapsbeleid. Maar zowel Magnette als Mettens verlaat zijn post: Magnette wordt op 1 januari burgemeester van Charleroi en Mettens - eveneens PS - wordt burgemeester van Flobecq (Vloesberg). Kortom: Draguet, die vaak beticht wordt als cavalier seul ingrijpende veranderingen door te voeren, verliest twee belangrijke verdedigers op sleutelposities. Zijn aankondiging gisteren diende vermoedelijk om druk te zetten op Magnette, Mettens en hun opvolgers.

Het Fin-de-Siècle museum zal vier ondergrondse verdiepingen beslaan in het KMSKB, meer bepaald in de uitbreiding met lichtput die dateert van 1984 en waar tot februari 2011 het Museum voor Moderne Kunst gevestigd was. De verbouwings- en aanpassingswerken - nieuwe vloeren, belichting, klimaatregeling - kosten in totaal 7,5 miljoen euro. De Regie der Gebouwen (federale overheid) neemt 3,8 miljoen voor haar rekening en KMSKB brengt 2,6 miljoen in, hoofdzakelijk dankzij de inkomsten van het Magritte Museum. Daar komt nog 1 miljoen euro van de familie Gillion Crowet bij, die in ruil voor de kwijtschelding van erfenisrechten, een art-nouveaucollectie met 230 stuks schonk.

Het Fin-de-Siècle Museum, dat 410 werken uit de scharnierperiode 1863-1914 presenteert, betekent de volgende stap in de verdere thematisering van de Brusselse Koninklijke Musea. Na de afsplitsing van het Magritte Museum in 2009, wil Draguet nu de periode van het modernisme, de art nouveau, Les XX en het postimpressionisme - met baanbrekende kunstenaars als Ensor, Khnopff, Spilliaert, Horta, Van de Velde, Maeterlinck en Verhaeren - in een apart museum uitspelen om Brussel zo als art-nouveauhoofdstad op de internationale kaart te zetten. KMSKB werkt onder meer samen met de Munt, Cinematek, Koninklijke Bibliotheek en de architectuuropleiding van La Cambre om een zo breed mogelijk beeld van de eeuwwisseling te schetsen. Zo zal bijvoorbeeld La Tentation de Saint-Antoinevan Félicien Rops, in het bezit van de Koninklijke Bibliotheek, permanent tentoongesteld worden. De eerste tijdelijke tentoonstelling in het Fin-de-Siècle Museum zou Courbet en België zijn.

Werkgroepen bestuderen momenteel de mogelijkheid om nog andere 'filialen' op te richten. Zo wil Draguet onder de naam I FiamminghiVlaamse meesterwerken van de 15de tot de 18de eeuw op één locatie samenbrengen. KMSKB is een mogelijkheid, maar het als 'zeer problematisch' omschreven Jubelparkmuseum (de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, waar Draguet interim-directeur is) wordt evenmin uitgesloten.

Alternatieve financiering

Blijft het probleem van het gesloten Museum voor Moderne Kunst. Dat zou - tijdelijk - in het Vanderborghtgebouw, het voormalige Dexia Art Centre, in de Schildknaapstraat, hartje Brussel, ondergebracht worden. De prijs om dat gebouw (waar momenteel de Toots Thielemans-expo loopt) qua beveiliging en klimatisatie aan te passen loopt op tot 13,5 miljoen euro. Ook dat dossier is nu in handen van de Inspectie Financiën. Draguet wil niet weten van een ander gebouw. "Desnoods ga ik op zoek naar alternatieve financiering."