Ruimer mandaat gevraagd voor Herman Van Rompuy

Door Fabian Lefevere

BRUSSEL l De vraag om een ruimer mandaat voor de verkenner wordt gesteund door Open Vld, MR en cdH. CD&V van zijn kant verkiest dat eerst werk gemaakt wordt van de communautaire dossiers. En Herman Van Rompuy, die laat weten dat het probleem op dit moment 'niet aan de orde' is.

De voorbije dagen zat Van Rompuy afwisselend met Vlamingen en Franstaligen in de Kamer samen om B-H-V en de bredere staatshervorming te bespreken. Optimisten becommentarieerden dat zo: er is goed van gedachten gewisseld, "en dat is informatief voor Van Rompuy". De meeste onderhandelaars sloegen een andere, cynischere toon aan. "Er zit geen schot in de zaak, er is geen sprake van enig verzoenend voorstel." "Het begint de christendemocraten te dagen dat er meer tijd nodig is. Waarbij we de frase 'meer dan vijf minuten' niet eens in de mond willen nemen."

Dat zou Herman Van Rompuy nu ook inzien. Volgens liberale bronnen is hij van plan om volgende week zijn actieterrein uit te breiden. Naast communautaire besprekingen zou hij ook de socio-economische knelpunten aanpakken. Volgens de liberalen heet dat "het beste scenario". "Leterme kan nu niet op de bühne verschijnen. Hij kan zich geen tweede mislukking veroorloven, dus is het verstandiger dat hij Herman Van Rompuy nog even op kop laat rijden. Dat zendt ook het signaal naar de buitenwereld dat niet alles geblokkeerd zit."

Dat scenario heeft de steun van zowel Open Vld, MR als cdH. "Dan kunnen we eindelijk wat beslissingen nemen naast het communautaire." Met zekerheid zorgt dat voor gierende zenuwen bij Yves Leterme, die dag na dag geconfronteerd wordt met analyses dat Didier Reynders hem in de gracht wil rijden om zelf premier te worden. Een onderhandelaar: "Reynders blijft dromen en heeft zonder twijfel een plan B - hoe onrealistisch ook - om zelf zijn intrek in de 16 te nemen." Een andere vrees is dat zijn eigenste partijgenoot Herman Van Rompuy zijn plaats als formateur inpikt. Of een van beide hypotheses het niveau van een gerucht overstijgt, is evenwel te betwijfelen.

"Eigenlijk is Van Rompuy nu al de facto formateur", heet het aan Franstalige kant. "En de kans is inderdaad groot dat hij vanaf volgende week zijn actieterrein zal uitbreiden. Dat zou van hem een virtuele formateur maken." Vanuit de vaststelling dat het met Van Rompuy soepeler praten is, willen de Franstaligen dat Van Rompuy zijn thematiek verbreedt én tegelijkertijd een vervolgstuk breit aan zijn verkennerschap. "Dat zou iedereen het leven makkelijker maken. Nu ermee stoppen is te vroeg." Lees: Leterme moet in de coulissen blijven, wil hij premier worden.

Op onverdeeld enthousiasme wordt dat niet onthaald bij de vierde partner, CD&V-N-VA. Daar luidt het motto: first things first. Wat betekent: de crisis is in gang geschoten door communautaire twisten, dus moeten allereerst Brussel-Halle-Vilvoorde en de contouren van een staatshervorming geregeld worden. Tegelijkertijd wijst men er op het CD&V-hoofdkwartier fijntjes op dat de koning Van Rompuy enkel maar een communautaire opdracht gegeven heeft.

Van Rompuy heeft sowieso nog enkele dagen de tijd om voort te ontmijnen, er wordt namelijk niet onderhandeld. Agendaproblemen bij Didier Reynders - gaande van de Europese top voor ministers van Financiën tot de Grote Prijs van Francorchamps - zorgen voor een nieuwe pauze. "Wij gaan ervan uit dat Van Rompuy een rapport schrijft en dat volgende week aan de koning overmaakt", heet het bij CD&V. "De verkenner onderhandelt, maar de formateur sluit een akkoord. Dat is duidelijk niet Van Rompuys taak."

Omdat het met Van Rompuy soepeler praten is, willen de Franstaligen dat hij zijn thematiek verbreedt én een vervolgstuk breit aan zijn verkennerschap