'Sprookjes waren de films van vroeger'

Steracteur Ryan Gosling, die op dit moment ook de hoofdrol speelt in het politieke drama The Ides of March van George Clooney, vertolkt het hoofdpersonage in Drive. Hij heeft niet eens een naam, alleen maar een jobomschrijving: 'Driver'. Hij is een archetypische loner: mysterieus, zwijgzaam, intens. Zijn officiële baan is stuntrijder voor actiefilms. Maar hij klust bij als zogenaamde 'getaway driver' bij overvallen. Hij is discreet en efficiënt, voor emoties lijkt er geen plaats te zijn in zijn leven. Tot hij zich het lot aantrekt van zijn buurvrouw Irene (rol van Carey Mulligan) en haar zoontje Benicio.

Een blik op uw filmografie - Pusher, Fear X, Bronson en nu Drive - maakt duidelijk dat u van korte titels houdt.

Nicolas Winding Refn: "Ik ben een minimalist. Ik geloof in het princpe 'less is more, none is everything'. Mijn films duren ook niet veel langer dan 90 minuten. Iemand heeft me ooit verteld dat dat de lengte is van onze droomcyclus. En ik hou ook van zeer eenvoudige woorden. Die leveren vaak een catchy titel op. In dit geval heb ik gewoon de titel overgenomen van het boek van James Sallis. Het centrale idee van de film is beweging, zowel fysiek als mentaal. Dát is de 'drive' waarvan sprake. Ik heb het personage wel veel zwijgzamer gemaakt dan in het boek, omdat het mysterie veel interessanter is. Door hem minder te laten zeggen, wordt hij ook mythologischer."

Dit is uw eerste Hollywoodfilm. Blijkbaar stelde Ryan Gosling zelf voor om Drive te regisseren.

"We communiceren op een heel specifieke manier en meestal helemaal niet, want we laten de dingen gewoon gebeuren. We werken op een heel telekinetische manier. We praten over veel dingen, maar ik zeg hem niet wat hij moet doen. Ik vraag hem wat hij graag zou doen. Dan doet hij iets en dan kijken we samen of het al dan niet werkt.

"Ik ben een fetisjistische filmmaker. Ik maak films op basis van wat ik zelf wil zien. Als ik het niet kan zien, dan kan ik het ook niet draaien. Als ik een locatie vind die mij bevalt, dan wil ik zien wat de acteurs daarmee kunnen aanvangen. Welke emoties dat bij hen losweekt. Want dat is in essentie wat het publiek wil zien: de emoties van de acteurs. Als zij zich goed voelen bij wat ze doen en als wat ze doen ook mij bevalt, dan pas zoek ik een manier om de scène op te nemen.

"Ik draai graag 's nachts. Hoe donkerder, hoe beter het drama. Ik ben zelf een nachtmens, maar als je kinderen hebt, moet je jezelf forceren om een dagmens te worden. Met als resultaat dat je de hele tijd vermoeid bent. Ik ben een beetje zoals Driver in de film: half dag, half nacht. Gevangen tussen twee werelden."

Omdat het hoofdpersonage onder meer actief is als stuntrijder, is Drive ook een beetje het verhaal over een film in de film.

"Deze film gaat ook over illusie, over de hele mythologie van het filmmaken als een uitvergroting van de realiteit. De personages zijn als het ware allemaal archetypes uit sprookjes. En zoals we allemaal weten, waren sprookjes films toen er nog geen films bestonden. Een paar jaar geleden begon ik de Grimmsprookjes voor te lezen aan mijn oudste dochtertje. En ik voelde toen dat ik van Drive ook een soort sprookje kon maken. Een sprookje over Los Angeles, dat op zichzelf een stad van illusies is."

Is deze film het werk van een Deense of van een Amerikaanse regisseur?

"Ik heb me nooit een Deen gevoeld, want ik was amper acht toen we naar New York verhuisden. Ik werd dus automatisch een immigrant. Ik heb nog altijd een Deens paspoort, maar ik omschrijf mezelf het liefst als een New Yorker. Ik denk dat de filmindustrie of zelfs de hele entertainmentindustrie het best werkt als je de macht van Hollywood combineert met de creativiteit van Europa. Zo is Hollywood in de jaren twintig overigens ontstaan. Het is altijd een industrie van immigranten geweest."