Na de Bafta's nu de Oscars?

Je herkent George Valentin, een Hollywoodster van einde jaren 1920, niet in Jean Dujardin wanneer hij door de hotellounge stapt. Hij ziet er jonger uit dan zijn hoofdrol, en, in jeans en pull, stijllozer dan zijn in maatpak gestoken filmpersonage dat eruitziet alsof John Gilbert, Maurice Chevalier en Douglas Fairbanks in één genetisch gemodificeerde kloon zijn samengesmolten.

Waarom kwam regisseur Michel Hazanavicius bij u terecht voor deze rol van een Hollywoodster uit de roaring twenties?

"Michel en ik hadden eerder al samengewerkt in twee parodieën over James Bond, Cairo, Nest of Spies en Lost in Rio die ook de cinema van de jaren vijftig en zestig parodieerden. Die Franse successen moeten de producers overtuigd hebben om nog verder terug in de tijd te gaan en een nieuwe stille film te maken, helemaal in de stijl van toen. Michel en ik hebben elkaars manier van werken leren begrijpen, dus het was wel evident dat we nu opnieuw zouden samenwerken."

U moet nogal wat tapdansen in de film. Bent u ook danser?

"Neen, maar ik dans wel graag. En ik hou ervan om dingen te leren voor de film. Zo heb ik leren paardrijden en zingen en dansen. Het zijn mogelijkheden die je bij de job krijgt, cadeaus eigenlijk."

De film is opgenomen in Amerikaanse studio's precies waar vroeger de grote studiofilms werden gedraaid. Hoe was dat voor u?

"Ik kon me uiteraard niet beter wensen omdat ik in de tempels van de toenmalige cinema heb kunnen rondlopen. Ik voelde me in het Vaticaan van de vertolking. Alles en iedereen inspireerde voor deze rol: de decors, de figuranten, de crew, de medespelers. Dat was een toegevoegde waarde bij het maken van de film. Ze hebben veel zaken uit die tijd bewaard, en de sfeer die dat oproept heeft me zeker geholpen om me onder te dompelen in de rol. Bovendien hadden de productieverantwoordelijken me ook nog eens in de heuvels van Hollywood laten logeren, in een witte villa in Griekse stijl met witte marmer en met zuilen en vazen, enfin, zoals het huis van Valentin in de film."

Welke acteurs waren qua acteerstijl een inspiratiebron voor u?

"Douglas Fairbanks en Gene Kelly, onder anderen. Ik heb veel films herbekeken en ik ben naar tentoonstellingen geweest: de klassieke research. Veel gepraat met Michel natuurlijk."

Hoe gaat dat eigenlijk, in een stille film spelen, als sprekend wezen en als een acteur die altijd sprekende rollen heeft vertolkt?

"Het is net hetzelfde als in een gesproken film. Ik heb me nauwelijks moeten aanpassen. Er is gewoon geen geluidsregistratie, punt. Mijn lichaam beweegt anders, maar dat is een intuïtieve aanpassing aan de manier van vertolken van de tijd van toen. Dat heb ik zeker niet willen overdrijven, want dat zou makkelijk te ver kunnen gaan en een flauwigheid worden. Soms geef je de camera wat meer als het kader dat vereist, maar het is nu ook geen mime. Ce n'est quand même pas Marcel Marceau, hein. In het begin van de film lieten de scènes het nu en dan toe, en heb ik er gebruik van gemaakt om de bewegingen wat op zijn Italiaans aan te dikken. Maar eens de toon gezet, kalmeerde ik daarin. De camera zoekt vanzelf de actie wel op."

Het is er aan te zien dat u zich op de set stond te amuseren, of is dat maar schijn?

"Oh nee, ik heb me goed geamuseerd. Ze hebben me dan ook gedurende de 35 draaidagen alle voedsel gegeven om me rond te eten. Ik bedoel, tips en voorbeelden, anekdotes en historiek waaraan ik mijn vertolking kon ophangen, zowel voor de zonnige als voor de miserabele scènes."

Hoe was het om als Frans acteur in een Amerikaanse studio te belanden, tussen Amerikaanse acteurs in een Amerikaans productiesysteem?

"Mijn enige Franse houvast waren Bérénice Bejo (de vrouwelijke hoofdrol, NK) en Michel Hazanavicius (de regisseur, NK). John Goodman en James Cromwell zijn wel puike collega's die je prima onthalen. Ik denk dat ook dat dichtbij de realiteit van de stille studiofilm kwam: de cast bestond toen ook vaak uit Europeanen en Amerikanen die allemaal andere talen en dialecten spraken - er was toch geen geluid. En het studiosysteem stak zo vernuftig in elkaar dat de acteurs elkaar de hand schudden voor een scène en, hop, begonnen te spelen. Vaak kwam er letterlijk niet veel meer aan te pas, en zo ging het nu bij ons ook min of meer. We hebben kennisgemaakt en stonden niet lang daarna op de set. Voor deze film kon dat inderdaad."

En met een hond acteren, viel dat mee?

"Het was een toegewijde vakhond. Ongelooflijk wat dat beestje allemaal kon en bijna instinctief begreep. Zijn meester heeft ervoor gezorgd dat hij me vertrouwde, en ik de hond. Hij heeft me een aantal codes geleerd om de hond te sturen. Meestal gidste ik de hond, maar er waren momenten dat ik anticipeerde op de bewegingen van de hond waardoor hij het eigenlijk was die mij gidste. (lacht)"

Meestal lopen honden in de weg, zeker in steden en films. Was u er niet beducht voor dat de hond de

aandacht zou wegkapen?

"Ik heb het ook niet zo met die beesten, maar ik zag wel dat de hond tot het silhouet van Valentin behoorde. George en de hond zijn hetzelfde personage. Als George iets doet, profiteert de hond daarvan, en andersom. Een beetje zoals Kirk Douglas en zijn paard elkaar aanvulden in Spartacus."

Is dit vooral een film voor filmfreaks geworden?

"We hebben alleszins geprobeerd om er een toegankelijke film van te maken die door de hele familie kan worden bekeken. Het concept van een stille zwart-witfilm op oud vierkant formaat schrikt het publiek hier en daar misschien af, maar in de Angelsaksische landen en in Frankrijk bleek dat zo geen probleem. Eens we de mensen voorbij de vormelijke en artistieke drempel kregen, konden ze genieten van het verhaal en ze doen dat blijkbaar volop."

77

nominaties

58

prijzen

12

Bafta-nominaties

10

Oscarnominaties

3

Golden GlobeslJean Dujardin won voor zijn rol als Valentin de prijs voor beste acteur in Cannes.

lDe film verzilverde meerdere nominaties op verschillende prijsuitreikingen van verenigingen van Amerikaanse en Britse filmcritici.