Spookdorp en graffitiparadijs
Roa. Bue. Resto. Namen die klinken als revolverschoten. In Doel, deze week definitief ter dood veroordeeld, zijn hun graffitiparels nog heel even te bewonderen.
erkwoorden, meer nog dan adjectieven, maken de man. Ze verraden een ziel, en leggen een blik bloot. Wanneer de Vlaamse regering, dus, dinsdag het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP) Afbakening Haven van Antwerpen goedgekeurde en men sprak over ongeveer 1.000 hectare die werd 'opgeofferd', klonk dat vreemd. Wreed zelfs. Als waren de gehuchten Doel en Rapenburg niet meer dan kanonnenvlees voor het Saeftinghedok.
Van Dale, bij het lemma 'kanonnenvlees': 'Soldaten, beschouwd als machteloze prooi van de kanonnen.'
Er komt een sociaal begeleidingsplan, zei Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Philippe Muyters (N-VA), maar de goedkeuring van GRUP snijdt nu al diep. Het actiecomité Doel 2020, bijvoorbeeld, schreeuwde gisteren: "Tegen dat soort van waanzin zullen wij ons blijven verzetten. Hoe dan ook. Met al de middelen die we hebben!"
Doel 2020 noemt de beslissing tot uitbreiding van de Antwerpse haven "de illustratie van het onvermogen van de Vlaamse regering om gepast te kunnen antwoorden op veranderende economische uitdagingen". Want: "Het GRUP-plan is niet het resultaat van een weloverwogen strategie voor de haven. Het is geen afweging van wat haalbaar of wenselijk is. Het is gewoon de brute inname van een gigantisch gebied polderland waar mensen, landbouw en erfgoed worden opgeruimd."
Mensen, landbouw, en erfgoed. Maar ook, niet te vergeten, graffiti. Steeds nadrukkelijker met de sloophamer bedreigd, lokte het desolate Doel de voorbije jaren street art-kunstenaars uit alle windstreken. Als een karkas aasgieren. De vzw kunstDoel, bovendien, schonk Fred Bervoets, Guillaume Bijl en Koen Van den Broek een verlaten huis als canvas. Waardoor Doel gaandeweg van 'spookdorp' tot 'openluchtmuseum' vervelde, met de graffititekeningen als, jawel, illustratie van het onvermogen.
Er zijn tags van lokale spuiters, maar ook kunstwerken van de internationaal geprezen Roa. Diens hongerige ratten en slapende stieren, ragfijn op de afgebladderde gevels geborsteld, treft men in Sydney en Johannesburg, Londen en New York.
En, nog heel even, in Doel.
Er zijn ook de blije beestjes van Bue, en de kleurrijke constructies van Rebus. Allebei Gentenaars, allebei hooggeschat. Door de lens van de Nederlandse fotojournalist Marcel van den Bergh ziet men bruidsparen op bakstenen. Rastakoppen op dichtgetimmerde ramen. Vuurhaarden van verf op een garagepoort zonder dienst.
Bijzonder mooi, voorts, is de tekening van Resto: een vogel die door een metershoge roze gorilla, de borsten barstensvol, wordt doodgeknepen. De keel dichtgesnoerd.
Opgeofferd, net als Doel, aan wat heet het hogere doel.