Open Vld eist premier niet op
Trekt MR het zwevende premierschap niet naar zich toe, dan kan kleinste partner Open Vld met het hoogste ambt gaan lopen. Maar de kansen dat dat gebeurt zijn klein en de Vlaamse liberalen zijn zelf geen vragende partij.
"De vraag wie premier wordt, stelt zich vandaag nog niet. Dat is iets wat we later zullen moeten beslissen. Maar wij eisen niks op." Dat zei uittredend vicepremier Alexander De Croo (Open Vld) donderdagavond tegen de Franstalige televisiezender RTBF.
Officieel luidt het dan wel dat dat de premier uit de liberale familie moet komen - lees van bij MR of Open Vld - maar niemand die de Vlaamse liberalen veel kansen toedicht. Ook intern beseffen de meeste Open Vld'ers dat het wellicht beter is die kelk aan zich te laten voorbijgaan. Het premierschap op zich nemen als kleinste van de vier partners is dan ook echt niet opportuun, vindt politicoloog Carl Devos (UGent). "Het levert je wat uitstraling op, dat wel. Maar er staan zoveel minnen tegenover die ene plus, dat je hier beter niet op hoopt als liberaal."
Het premierschap kan dan effectief wel enige glans verschaffen aan een partij, daartegenover staat dat Open Vld, gezien haar geringe soortelijk gewicht binnen de coalitie, daarnaast amper dreigt te kunnen wegen. Bovendien zal iedere premier van deze coalitie te maken krijgen met zwaarwegende vicepremiers, die met gemak de rol van schaduwpremier op zich zullen proberen te nemen. Zeker een kleine partij als Open Vld kan daar weinig eer uit behalen.
Ook niet te onderschatten: het imagoprobleem waarmee Open Vld te kampen zou krijgen. "Ik stel het misschien cru, maar de partij zou definitief de stempel krijgen van postjespakkers", zegt Devos. "In Vlaanderen zijn ze bij wijze van spreken zonder te weten wat er in het akkoord stond in het regeringsbed getrokken, in ruil voor twee ministerposten. Als ze nu ook federaal als junior partner de premier zouden leveren en daar inhoudelijk misschien niet te veel tegenover kunnen zetten, is dat etiket moeilijk af te schudden."
Van een uitgesproken kandidaat is momenteel geen sprake bij Open Vld. De namen van de drie onderhandelaars, Gwendolyn Rutten, Maggie De Block en Alexander De Croo, circuleren. Net zoals die van het triumviraat Guy Verhofstadt, Karel De Gucht en Patrick Dewael. Een premier van de oude garde lijkt evenwel helemaal uitgesloten.