Meubelgigant Ikea hakt elk jaar 1.000 voetbalvelden oerbos in Rusland
Ikea krijgt de wind van voren omdat het hout gebruikt uit ecologisch waardevolle oerbossen in Noord-Rusland. Het bedrijf ontkent dat het iets fout doet maar krijgt Zweedse en Russische tv-makers en ngo's achter zich aan.
Zo'n 60 procent van populaire Ikeaproducten bevatten een of andere vorm van hout. De winkelketen doet er dan ook alles aan om de consument ervan te overtuigen dat het bij al die houtkap omzichtig omgaat met 's werelds bossen. Zo is er het 'We Love Wood'-logo, dat moet aangeven dat Ikea enkel met hout werkt dat op een duurzame manier is verkregen.
Een rapport van Zweedse en Russische milieuorganisaties en een reportage door de Zweedse staatstelevisie trekken nu een streep door die rekening. Het onderzoek toont met beeldmateriaal dat Swedwood, een dochteronderneming van Ikea, jaarlijks zo'n 560 hectare of circa 1.000 voetbalvelden aan bomen omhakt in waardevolle oerbossen in de Noord-Russische regio Karelië.
"We hebben een beperkte oppervlakte aan oerbos in het noorden van Karelië, maar met een grote waarde voor de biodiversiteit. Die bossen zijn twee- tot zeshonderd jaar oud. Volgens wetenschappers moeten zeker die bossen intact gehouden worden omdat deze wouden niet alleen schatkamers voor de biodiversiteit zijn maar ook grote hoeveelheden CO2 opslaan", vertelt Olga Ilina van de plaatselijke milieuvereniging SPOK. "Ikea zegt niet te werken met hout in die oerbossen, maar dat klopt dus niet. Wij zien dat en de Zweedse onderzoeken tonen dat nu ook."
De Zweedse milieuorganisatie Protect the Forest documenteerde samen met de tv-makers hoe Ikea via Swedwood in het noordwesten van Karelië bossen vernielt. De Global Forest Coalition, een alliantie van ngo's uit meer dan veertig landen, veroordeelt die activiteiten scherp.
Ikea verdedigt zich op twee manieren. Anders Hildeman, verantwoordelijk voor het woudbeheer bij Ikea, liet weten dat de meubelreus zich houdt aan de afspraken met Karelië én dat Swedwood, als eerste in Karelië, sinds 2006 gecertificeerd is door het Forest Stewardship Council (FSC). Dat is een streng certificaat dat moet garanderen dat hout uit 'verantwoord bosbeheer' afkomstig is. "Wij blijven werken rond dezelfde principes die we afgesproken hebben met Russische milieuorganisaties. We hebben tot doel het bosbeheer te ontwikkelen en te verbeteren", zegt Hildeman.
Volgens Viktor Säfve van de Zweedse ngo Protect the Forest is het FSC-certificaat echter een slechte garantie. "Niet weinig milieuorganisaties zien hoe dat systeem vol gaten zit. De bedrijven betalen zelf degenen die de controles doen, wat natuurlijk zeer dubieus is en veel laksheid toelaat", zegt Sävfve.
Zijn organisatie weerlegt ook de reactie van Ikea dat het zich aan de Russische afspraken houdt. "De Russische ngo's hadden inderdaad afspraken met Ikea over duurzame houtkap in dat gebied maar zij bevestigen dat Ikea toch waardevol woud kapt in plaats van secundair, heraangeplant bos. De reden is dat in de oerbossen veel meer en beter dennenhout te vinden is", zegt Sävfe.
Zijn organisatie stuurt een interview met een Russische wetenschapper die de praktijken van Swedwood verwerpt én een doorsnede van een 400 jaar oude gekapte boom naar het hoofdkantoor van Ikea. Sävfe: "We hopen op een positieve reactie, want we proberen al een jaar tevergeefs met hen samen te zitten."