'Verloren steden' ontdekt in Braziliaans Amazonegebied
BRASILIA l Wetenschappers hebben in een regio van de Amazone in Brazilië sporen gevonden van nederzettingen, wegen en grote pleinen. De sporen wijzen erop dat het gebied de thuisbasis was van naar schatting 50.000 mensen.
Het onderzoek van Amerikaanse en Braziliaanse antropologen is zopas gepubliceerd in het tijdschrift Science. Michael Heckenberger en zijn collega's stelden vast dat de plaats waar nu de Xingu, de rivier van het Amazonebekken, stroomt, ooit volgebouwd was door mensen. Tot nu toe vonden de wetenschappers resten van twee clusters van steden en kleinere dorpen die door middel van wegen met elkaar verbonden waren.
"De nederzettingen zijn merkwaardig goed geordend en georganiseerd, veel beter dan bij een gemiddelde middeleeuwse stad", zegt Michael Heckenberger. Elke nederzetting was gevestigd rond een centraal plein en sommige zijn tot 61 hectare groot. De steden zijn net als middeleeuwse en oude Griekse steden ommuurd. Er zijn ook sporen van landbouw en viskwekerijen gevonden.
De stedelijke samenlevingen dateren van voor de 15de eeuw. In hun topjaren, tussen 1250 en 1650, zouden de clusters zo'n 50.000 mensen gehuisvest hebben. Vandaag zijn de nederzettingen bijna volledig overgroeid door woud.
De antropologen zijn al meer dan tien jaar bezig met het opsporen van de verloren gemeenschappen. Ze gebruikten daarvoor satellietbeelden en gps-navigatie. Ook kregen ze hulp van de Kuikuro, een inheemse stam waarvan men denkt dat ze afstammen van de oorspronkelijke bewoners van het Amazonegebied.
De bewuste Amazoneregio werd eerder bestempeld als onbewoond gebied, omdat de gronden er te arm zouden zijn om grote populaties toe te laten. Maar er is ook een theorie die altijd geloofd heeft dat de rivier van het Amazonebekken eeuwen geleden de thuisbasis was van grote gemeenschappen. Die steden zouden zijn verdwenen door de komst van de Europeanen in de 15de en 16de eeuw. De Europese kolonisten brachten ziektes met zich mee die waarschijnlijk het merendeel van de inwoners hebben gedood.
De geïsoleerde stammen die vandaag nog in het Amazonegebied wonen, zouden de laatste erfgenamen van deze grote gemeenschappen zijn. De bevindingen van Heckenberger geven in ieder geval extra gewicht aan die controversiële theorie. (IK)