Arnault wil met naturalisatie ruzie over erfenis voorkomen
Het lijkt erop dat de Franse miljardair Bernard Arnault met zijn Belgische stichting vooral een opvolgingsstrijd over zijn patrimonium wil voorkomen. Better safe than sorry, en hij kan het weten.
Misschien wil Bernard Arnault wel Belg worden om zijn grootste nachtmerrie te voorkomen: dat datgene waar hij zijn imperium op heeft gebouwd datzelfde imperium ten gronde brengt: ruziënde erfgenamen.
Arnault werd steenrijk door te profiteren van opvolgingskwesties en strijdende families. Zo verwierf hij de controle over het luxeconcern LVMH. Zo viel het Italiaanse Gucci hem bijna in handen. En zo zou hij ook Hermès in handen willen krijgen, zeggen kwatongen. Dat hij eind 2010 een participatie van iets meer dan 20 procent nam in het Parijse luxehuis zou een eerste zet zijn in het uit elkaar proberen te spelen van de vijfde en zesde generatie van de families achter Hermès. Iets wat Arnault ontkent.
In elk geval weet Arnault beter dan wie ook hoe erfeniskwesties een familiebedrijf uiteen kunnen rijten en in de armen van vreemden kunnen drijven. En dat is - te zien aan de constructie die hij bezig is op te zetten - iets wat hij tot elke prijs wil vermijden.
In 2008, zo bleek vorige week al, richtte hij daarom Protectinvest op. Een Belgische stichting met de expliciete bedoeling om zijn 'financiële belangen en patrimonium' te beschermen. Via het vehikel Pilinvest (voor 99,99 procent in handen van Arnault), waarmee Protectinvest verbonden is, wordt dat nog verder gespecifieerd: 'Het beschermen van de financiële belangen en het patrimonium van de directe erfgenamen van de heer Bernard Arnault.'
Vijf kinderen
Tot zover lijkt het vooral een fiscaal interessante constructie. Door een Belgische stichting op te zetten - wat vereist dat Arnault de Belgische nationaliteit heeft, vandaar dus de naturalisatieaanvraag - kan de Franse miljardair zijn erfenis veel voordeliger regelen dan hij ooit zou kunnen in Frankrijk.
Maar de oprichtingsakte van Protectinvest doet vermoeden dat het Arnault misschien niet alleen om de centen te doen is, zoals Jozef Lievens, vennoot bij het advocatenkantoor Eubelius en gespecialiseerd in familiebedrijven, opmerkt. Eerst en vooral: de stichting heeft een einddatum, te weten 31 december 2023. Ten tweede: artikel zes van de statuten bepaalt dat de leden van de raad van bestuur van de stichting ouder dan 50 moeten zijn. "Merkwaardig", zegt Lievens, "als je weet dat Arnaults oudste dochter Delphine 37 en zijn oudste zoon Antoine 35 is." Twee kinderen die overigens nu al actief zijn op belangrijke functies in de LVMH-groep.
"Betekent dit dat zij nog niet genoeg maturiteit hebben om hun erfenis zelf te besturen als Bernard Arnault zou overlijden?", vervolgt Lievens. "Wellicht hebben zij dat wel, maar mijn hypothese is dat de verklaring voor de minimumleeftijd van 50 jaar elders moet worden gezocht. Behalve Delphine en Antoine heeft Bernard nog drie kinderen, met de pianiste Helène Mercier." En die kinderen zijn een pak jonger: Alexandre is 20, Frédéric is 17 en Jean pas 14.
Tegen de tijd dat Protectinvest ophoudt te bestaan zal Alexandre 30 zijn en de jongste, Jean, 25. Symbolische leeftijdsgrenzen en wellicht niet toevallig gekozen. "Mogelijk wil Bernard dat de kinderen uit zijn tweede huwelijk een zekere leeftijd hebben voor ze mee aan tafel mogen om het actief te beheren."
Groot fortuin
Lievens benadrukt dat hij het dossier-Arnault niet van binnenuit kent. Maar het systeem is herkenbaar. Meer nog, het komt wel vaker voor in de opvolgingsregelingen van grote fortuinen. Zoals bij de Amerikaanse mediamagnaat Rupert Murdoch.
Of - dichter bij huis - bij die van Albert Frère. De Waalse miljardair is niet toevallig een goede vriend van Arnault.