Lappendeken Vlaanderen wordt opgeruimd
Vlaanderen krijgt vandaag een nieuwe Bijbel voor de ruimtelijke ordening. Het plan moet de blikvanger worden op de tweede Vlaamse klimaattop volgende donderdag, al blijken er nog veel twijfels.
Nu alle partijen in het Vlaams Parlement, van de meerderheid en oppositie, woensdag een ambitieuze klimaatresolutie hebben ondertekend, kan de Vlaamse regering niet langer achterblijven. De ministers keuren vanmiddag, zonder ongelukken, het nieuwe Beleidsplan Ruimte Vlaanderen goed. Dat plan moet eindelijk de ruimtelijke verrommeling stoppen. Vlaanderen heeft de grootste bebouwde oppervlakte in de EU. Dagelijks komen er nog zes hectare of negen voetbalvelden aan huizen, industrie en wegen bij.
Om Vlaanderen niet voorgoed in een grijze woestijn te veranderen, wil de Vlaamse regering een 'betonstop' tegen 2050. Vanaf dan mag er geen extra open ruimte meer worden ingenomen. Tegen 2030 moet de nieuwe bebouwing teruggebracht worden tot drie hectare per dag. Vooral de liberalen willen niet sneller gaan.
Minstens even belangrijk als de betonstop maar veel minder sexy is de afschaffing van oude verkavelingsvoorschriften. Woningen uit de jaren 60 en 70 zijn vaak te groot voor een hedendaags gezin, maar door de voorschriften blijkt het vaak heel moeilijk om deze woningen te renoveren of af te breken.
Welk pact?
Het nieuwe Beleidsplan Ruimte Vlaanderen moet de blikvanger worden op de tweede Vlaamse klimaattop volgende donderdag. In het Gentse Ghelamco-stadion verzamelen dan een reeks specialisten - politici, middenveldorganisaties, ambtenaren en bedrijfsleiders - om een langetermijnplan voor Vlaanderen te bespreken. Een van de hoofdpunten in het klimaatakkoord van Parijs is dat alle landen zo'n plan nodig hebben. In ons lappendekenstaat betekent dit dat elke regio zelf een aantal groene maatregelen moet uitwerken.
Alleen: het is niet echt duidelijk of de Vlaamse regering klaar is om een groot akkoord te sluiten donderdag. Op de agenda staat wel mooi 'de ondertekening van het pact' aangegeven. Maar er blijken veel twijfels.
De laatste maanden hebben er onder leiding van milieuminister Joke Schauvliege (CD&V) en energieminister Bart Tommelein (Open Vld) werkgroepen samengezeten. maar het debat loopt nog volop, klinkt het.
"Ik zou niet weten welk pact men wil ondertekenen", zegt een betrokkene. "Over veel maatregelen, zeker rond hernieuwbare energie, is er nog lang geen akkoord tussen alle verschillende belangenorganisaties."
De tweede klimaattop dreigt zo een kopie te worden van de eerste in april. Toen was achteraf het besluit: veel gezegd, weinig beslist. Wat deze top wel extra cachet kan geven zijn de 150-tal groene engagementen van bedrijven en het middenveld die de laatste maanden zijn binnengekomen om de klimaatopwarming te counteren.
Een greep uit het aanbod: Volvo Gent zal zijn uitstoot met 40 procent verminderen door gebruik van een warmtenet. De UGent wil zijn energieverbruik met 20 procent verlagen en Antwerpen zal inzetten op 'klimaatpsychologie' om het gedrag van de sinjoren te sturen. Mooi, maar nuance blijft nodig: "Zolang de regering zelf geen heel duidelijke doelen formuleert, blijft het wat willekeurig en richtingloos", zegt een bron.
Wanneer komt dan het échte Vlaamse klimaatbeleid op papier? Wellicht wordt het geen twee zonder drie: de regering denkt er aan om nog een klimaattop te houden, volgend jaar. Uitstel dus. Of misschien afstel.