'We weten waar de meisjes zijn, maar we zeggen het niet'

De persconferentie van stafchef Alex Badeh in de straten van de Nigeriaanse hoofdstad Abuja was gedeeltelijk in scène gezet. Rondom Badeh juichten betogers hem toe, sommigen prezen hem voor zijn wijze woorden. Een ietwat doorzichtige poging om het imago van het leger op te poetsen nadat zowat de hele bevolking en de internationale gemeenschap zware kritiek hadden geuit op de laattijdige reactie van de overheid op de ontvoering.

Maar wat de stafchef te vertellen had, was wel belangrijk. Voor het eerst sinds de ontvoering van de schoolmeisjes door de extremistische moslimmilitie Boko Haram, op 14 april, verklaarde een hoge officier dat het Nigeriaanse leger op de hoogte is van waar de meisjes zich bevinden. Het eerste lichtpuntje in dit dramatische verhaal.

"Het goede nieuws voor de ouders is dat we weten waar de meisjes zijn", zei Badeh. "Maar we kunnen daarover niets zeggen. Ik ga met u geen militaire geheimen delen." Badeh liet duidelijk blijken dat hij niet gediend was met de kritiek op het leger. "Laat ons alsjeblief met rust, we doen er alles aan om de meisjes vrij te krijgen."

Het is zo goed als zeker dat Boko Haram de meisjes vasthoudt in het Sambisa-woud, een gebied in het noordoosten van Nigeria dat tweemaal zo groot is als België.

Mission impossible

Badeh benadrukte dat er voorlopig geen militaire actie komt om de meisjes te bevrijden. Veel te gevaarlijk, volgens zijn oordeel. "Ook wij willen onze meisjes terug. Ik kan jullie zeggen dat het leger de kinderen terug zal brengen. Maar op de plaats waar ze zich nu bevinden kunnen we niet zomaar aanvallen. En niemand moet ons vertellen wat het leger wel en niet moet doen. We kunnen onze meisjes toch niet laten afmaken op het moment dat we ze proberen te bevrijden?"

Elizabeth Donnelly van het Britse Royal Institute of International Affairs, zegt dat de boodschap van Badeh niets te vroeg komt. "De Nigerianen hebben de gewoonte om de standpunten van hun overheid met een korrel zou te nemen, maar tegelijk is dit de eerste maal dat de regering zegt dat er actie wordt ondernomen en dat er vooruitgang is." Donnelly, die momenteel in Nigeria verblijft, zegt dat het inderdaad zo goed als onmogelijk is om de meisjes met militaire middelen te bevrijden. "Zelfs al zouden de kinderen zich op dezelfde plaats bevinden - wat zeer onwaarschijnlijk is - dan nog zou de bevrijding van driehonderd gijzelaars een echte mission impossiblezijn."

Mausi Segun, de Nigeriaanse onderzoekster voor Human Rights Watch, vindt eveneens dat het van gezond verstand getuigt om de schoolkinderen niet met een militaire aanval te ontzetten. "Een directe aanval zal hun levens in groot gevaar brengen." Of de Nigeriaanse bevolking met een zekere opluchting reageert op het nieuws dat de meisjes nog in leven zijn en gelokaliseerd werden? "Het overgrote deel van de mensen zal pas opgelucht ademhalen als de kinderen terug bij hun ouders zijn."

Ondertussen zijn er steeds meer geruchten dat de Nigeriaanse overheid onderhandelingen voert met Boko Haram om de ontvoerde groep vrij te laten in ruil voor een aantal gevangen militieleden.

Onderhandelen

Vorige week was de dealnaar verluidt zo goed als rond maar op het allerlaatste moment kwam er toch een kink in de kabel. De Nigeriaanse regering ontkent dit in alle toonaarden. Mausi Segun van HRW: "Ik heb geen informatie over onderhandelingen maar ons standpunt is dat de meisjes onvoorwaardelijk vrijgelaten moeten worden. Het kan niet dat de kinderen als ruilmiddel worden gebruikt; niet door Boko Haram, maar ook niet door de regering." Elizabeth Donnelly: "Onderhandelen is de enige optie die de overheid rest. Een bijzonder moeilijke opdracht: de druk om de meisjes vrij te krijgen is immens, maar tegelijk moet de regering vermijden dat Boko Haram in de toekomst nog sterker en destructiever wordt."