Spotten met Trump kost geld

Donald Trump-persiflages liggen dezer dagen gevoelig in de VS. Toen komiek Kathy Griffin recent poseerde met een foto van een bloederig, afgehakt hoofd dat verdacht veel op dat van de Amerikaanse president leek, eindigde dat in doodsbedreigingen, publieke excuses en ontslag. Vandaag bevindt Shakespeare in the Park zich in het oog van een soortgelijke storm.

Het New Yorkse theaterfestival is wereldwijd bekend voor zijn jaarlijkse Shakespeare-bewerkingen in het Delacorte Theater in Central Park. In die mate dat mensen met plezier uren aanschuiven om een gratis kaartje te bemachtigen. Maar de opvoering van Julius Caesar dit jaar wordt lang niet door iedereen gesmaakt. Niet zozeer omdat de scène waarin Caesar vermoord wordt bijzonder bloederig is. Wel omdat acteur Greg Henry, de Caesar van dienst, met zijn ijdel borstgeklop, blond strohaar en kostuum met te grote rode das opvallend veel wegheeft van de huidige president van de Verenigde Staten.

''Trump' wordt doodgestoken tijdens Shakespeare in the Park' kopte het rechtse, conservatieve medium Breitbart News na de première van het stuk. In het artikel werd een toeschouwster opgevoerd die het spektakel "choquerend en smaakloos" noemt. "Als dit was gebeurd met een andere president, George W. Bush of Barack Obama, zou het niet getolereerd worden."

Kunst en politiek

Ook Donald Trump Jr., zoon van de president, mengde zich op Twitter in de discussie: "Ik vraag me af in welke mate deze 'kunst' door de belastingbetaler wordt gesponsord. Serieuze vraag: wanneer wordt 'kunst' politiek en verandert dat de zaken?" Zijn bericht werd meteen duizenden keren geretweet. Op sociale media riepen velen het publiek op tot een boycot van het festival, en de sponsors om elke vorm van financiering te staken.

Wat ook gebeurde. Delta Airlines liet inmiddels weten dat het Shakespeare in the Park niet langer zal sponsoren, omdat Julius Caesar niet "overeenstemt met de waarden van Delta, wat je politieke overtuiging ook mag zijn". "Deze artistieke lijn overschrijdt de norm van goede smaak", meldt de luchtvaartmaatschappij. Ook de Bank of America trekt haar financiële steun terug, maar enkel voor deze productie: "De manier waarop Julius Caesar hier wordt afgebeeld is bedoeld om te provoceren en te beledigen."

Oskar Eustis, de regisseur en artistiek directeur van organisator The Public Theater, geeft grif toe dat het stuk over de Romeinse dictator aan Trump refereert. Ontkennen zou dan ook bijzonder lastig zijn: Caesars opgedirkte echtgenote spreekt met een Slavisch accent, Caesar heeft een Amerikaanse vlag op zijn pak gepind en de tegenstanders die hem aan zijn einde brengen zijn vrouwen en andere minderheden.

Bovendien kreeg hij het idee voor het stuk op de dag dat de Amerikaanse president werd verkozen. "Caesar werd machtsdronken in zijn geloof dat hij en hij alleen de wereld moest bestieren. Mijn idee was om te laten zien dat dit Trump kon zijn."

Maar Eustis ontkent de kritiek dat het theaterstuk oproept tot geweld. "Iedereen die onze productie ziet zal merken dat dat op geen enkele manier het geval is", zegt hij in een statement. Volgens hem maakt dit stuk van Shakespeare en zijn bewerking net het tegenovergestelde punt. "Namelijk dat zij die de democratie proberen beschermen op een ondemocratische manier daar een vreselijke prijs voor betalen en hun eigen republiek ten onder laten gaan. De tiran bestrijden doe je niet door hem te imiteren."

Oppervlakkig

Ook de theaterrecensent van The New York Times, een krant die zich vaak kritisch uitlaat over Trump en zijn beleid - en tevens een sponsor van Shakespeare in the Park - ziet in Julius Caesar eerder een waarschuwingsparabel dan een oproep tot aanslag. Al is de krant, net zoals de recensent van Newsweek, evenmin onverdeeld positief over het stuk. Daarvoor zijn de verwijzingen naar Trump te oppervlakkig en gemakkelijk, klinkt het, en missen ze aanknopingspunten met de rest van de plot. "Als Caesar drie keer de kans krijgt om keizer te worden, kiest hij er drie keer voor om senator te blijven. Dat klinkt meer als George Washington dan als meneer Trump."