Baas én personeel houden vast aan 38 urenweek

Als het van minister van Werk Kris Peeters (CD&V) afhangt, kijken we binnenkort naar het aantal gewerkte uren per jaar en niet per week. Dat moet het mogelijk maken om onze 38 urenweek soepeler in te vullen: op drukke momenten zou je tot 45 uur per week kunnen kloppen, tijdens luwe periodes net een pak minder - pakweg 30 uur. "Dat is goed voor het bedrijf omdat het kan inspelen op plotse bijkomende vragen van klanten. Maar ook voor de werknemer is het interessant omdat je in bepaalde periodes meer kunt werken om het dan in andere rustiger aan te doen", legt Peeters uit.

Maar noch de vertegenwoordigers van die werkgevers noch die van de werknemers reageren positief op het voorstel. "Je kan nu al meer dan 38 uur per week werken: je mag tot 11 overuren doen", werpt Marc Leemans van het ACV op. Wie fulltime aan de slag is, klopt zo gemiddeld 39,2 uur per week. Heel wat bedrijven hanteren ook een 40 urenweek, hoewel sinds 2003 een maximum van 38 uur de norm is. "Wij houden niet mordicus vast aan de 38 urenweek, maar als je meer presteert, moet daar iets tegenover staan in de vorm van rust of een toeslag", vertelt Leemans.

Oorlogstaal

"Onderzoek toont aan dat er in België al heel veel mogelijk is om flexibel te werken", beaamt professor Geert Van Hootegem (KU Leuven). "Je kan nu al bepaalde weken 35 uur en andere 45 uur werken. Maar daar is dan wel een collectieve arbeidsovereenkomst voor nodig. Als die stap wegvalt in het voorstel van Peeters dan is dat een pure oorlogsverklaring aan het adres van de vakbonden." Oorlogstaal wil Leemans niet in de mond nemen. Maar hij stelt wel vast dat "de vakbonden heel erg aan de kant worden geschoven". "We krijgen de indruk dat deze regeringsploeg het sociaal overleg tot een absoluut minimum wil beperken en zelfs helemaal wil afschaffen", vult het socialistische ABVV aan.

Peeters houdt in zijn plannen voor 'werkbaar werk' enkel "de werkgeversagenda" over, werpt het ABVV nog op. "Wie aan de band staat, zal in het nieuwe voorstel heus niet zomaar kunnen zeggen: 'Volgende week werk ik wat minder.' Het zal alleen goedkoper worden voor de werkgevers om je overuren te laten kloppen", voorspelt Leemans.

Maar die werkgevers staan evenmin te springen voor het voorstel van Peeters. "Dit is maar een klein voorstelletje om ons zoet te houden, maar er dan wel een hoop maatregelen door te drukken die de loonlasten verhogen", zegt Karel Van Eetvelt van zelfstandigenorganisatie Unizo. "In de formule van Peeters zijn er 100 overuren per jaar mogelijk. Maar nu al zijn er bedrijven die tot 130 à 180 uur kunnen gaan. Die uren kosten trouwens dikwijls maar evenveel als een gewoon werkuur." Een voordeel is wel dat er een hoop administratie zou wegvallen, geeft Van Eetvelt toe.

Maar de Unizo-topman vreest dat er een hoop maatregelen in de pijplijn zitten die werkgevers serieus in de kosten duwen. "Zoals het recht op vijf dagen vorming voor elke werknemer. Dat doet zal de loonlastenverlaging die de regering heeft doorgevoerd teniet." Er zou ook een scenario op de regeringstafel liggen om werkgevers met veel langdurig zieken meer te doen betalen. Wordt een werknemer ziek, dan betaalt de werkgever de eerste maand nog gewoon het loon uit. Daarna val je op een uitkering. Maar er is een scenario om de werkgever daar een deel van te laten betalen. Dat moet de overheid 350 miljoen euro besparen. "Het gevolg zal zijn dat sommige werkgevers bij een ex-kankerpatiënt die solliciteert zullen zeggen: Sorry, dat risico neem ik niet", waarschuwt Van Eetvelt.

Overuren cash betalen

De kans dat de sociale partners het voorstel van Peeters goedkeuren, is dan ook klein. Binnen de regering wordt er positiever gereageerd. Op Twitter liet Zuhal Demir (N-VA) met een knipoog verstaan dat Peeters de mosterd bij haar haalde. Ook Open Vld is voor, maar dan wel met een hogere bovengrens dan 45 uur. Ook de mogelijkheid om 100 overuren in cash uit te betalen, zoals Peeters oppert, gaat voor de Vlaamse liberalen niet ver genoeg.