Het KunstenFestivaldesArts trekt de Brusselse straat op
Het KunstenFestivaldesArts in Brussel staat dit jaar in het teken van ‘de straat’. Videokunstenaars, theatermakers en dansers zochten hun inspiratie in het contact met gewone stadsbewoners.
Vijftiende editie concentreert zich rond de Koninklijke Vlaamse Schouwburg
Een van de blikvangers van het festival is het Duitse enfant terrible Christoph Schlingensief, die voor het eerst België aandoet.
Het Brusselse KunstenFestivaldesArts (KFDA) begint pas in mei, maar in de Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS) zijn de eerste tekenen nu al zichtbaar. Aan de voorgevel van het monumentale pand heeft ontwerperscollectief Rotor een veranda gebouwd uit glas en afvalhout, een voorproefje van een aantal ‘ingrepen’ die het gebouw straks te wachten staan.
Het ‘openbreken’ van de KVS-gevel heeft ook een meer symbolische betekenis, want het KFDA zoekt dit jaar meer dan ooit het contact met de straat.
“Ons festival kent geen echte thema’s”, zegt artistiek coördinator Christoph Slagmuylder. “Alle voorstellingen staan los van elkaar. Maar als je het programma overziet en kijkt wat de terugkerende elementen zijn, is dit waarschijnlijk de belangrijkste.”
Het KunstenFestivaldesArts, dat bekendstaat om zijn gedurfde programmering, beleeft dit jaar alweer zijn vijftiende editie. Zoals altijd speelt het zich af in en rond verschillende Brusselse theaters en kunsthuizen. Van 7 tot en met 29 mei staan er 33 voorstellingen op 22 locaties op het programma, waarvan 21 premières. Hart van het festival vormen dit keer de KVS en de aanpalende Lakensestraat.
Onder meer in deze straat zullen deelnemende kunstenaars straks contact zoeken met het Brusselse stadsleven. Zo gaat het Italiaanse collectief Zimmerfrei een videoportret maken van de straat door zich te mengen onder de bewoners en winkeliers. Ook de Belgische videokunstenares Sarah Vanagt draait een film over Brusselaars, maar zij doet dat in haar eigen straat: de Ieperlaan.
“In een kosmopolitische stad als Brussel betekent dit dat we portretten te zien zullen krijgen van de stad, van Europa en van de wereld”, zegt Slagmuylder. Hetzelfde geldt volgens hem voor de Braziliaanse ‘straatkunst’ die op het programma staat. Zowel theatermaker Enrique Diaz als danseres en choreografe Lia Rodrigues stortten zich de afgelopen jaren in het bruisende straatleven van Rio de Janeiro. Diaz en zijn kunstenaarscollectief Coletivo Improviso volgden de voetsporen van willekeurige inwoners van de metropool, en maakten daar een multimediale voorstelling over. Rodrigues werkte samen met bewoners van de favela’s, de beruchte sloppenwijken.
Van dichterbij komt de Nederlandse theatermaakster Lotte van den Berg, die de spirit van KFDA 2010 misschien wel het allerbeste belichaamt. Van den Berg verliet vorig jaar het Antwerpse Toneelhuis, waar ze sinds 2006 onder dak was, en koos voor een eigen werkplek in Dordrecht. Om de stad beter te leren kennen nodigde ze bewoners uit om een voorstelling met haar te maken. Tweeënzeventig Dordtenaren gingen op haar voorstel in en zullen in Brussel samen met Van den Berg de voorstelling Het verdwalen in kaart presenteren. Ook de opening van het festival wordt verzorgd door Van den Berg. Bij die gelegenheid zullen meer dan 500 Brusselaars zich door de stad bewegen.
Het zijn dit soort experimentele voorstellingen en performances die het KFDA de afgelopen vijftien jaar stevig op de kaart hebben gezet. Wat het budget betreft, kan men niet wedijveren met de grote Europese stadsfestivals, maar qua uitstraling wel. Vandaar dat ook kunstenaars van wereldfaam zich elk jaar opnieuw in de hoofdstad melden. Dit jaar geven onder anderen de Brit Tim Etchells en de Argentijn Rodrigo García acte de présence.
Een nieuw gezicht op het festival is het enfant terrible van de Duitse kunstscene: Christoph Schlingensief, die bekendstaat om zijn controversiële projecten. In Brussel laat hij twintig Afrikaanse dansers en muzikanten hun visie geven op de racistische opera Intolleranza (1960). Gelijktijdig met het KFDA organiseert het Brusselse kunstencentrum Wiels een expo over performancevideo’s, waar ook werk van Schlingensief te zien is. Ook komt er een ontmoeting met de kunstenaar op 16 mei in de KVS.
Het KunstenFestivaldesArts heeft goede hoop dat het bezoekersrecord van vorig jaar - bijna 25.000 toeschouwers - kan worden geëvenaard. Wel wees zakelijk leider Ruth Collier op de nog altijd wankele financiële situatie van het festival, dat op weinig privésponsoring kan rekenen en daardoor vooral drijft op subsidies van overheden en de kaartverkoop.