Baas mag mails dan toch niet zomaar inkijken
Werkgevers die het mailverkeer van werknemers willen controleren, mogen dat toch niet zomaar doen. Dat besliste het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Vorig jaar leek het nog alsof werkgevers vrij spel kregen.
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EVRM) sprak zich uit over de zaak van een Roemeense man. Tegen de huisregels van zijn werkgever in gebruikte hij zijn Yahoo-account om te chatten met zijn verloofde en broer.
Zijn baas ontsloeg hem, want het bedrijf verbiedt zijn werknemers om computers van het werk te gebruiken voor privédoeleinden. De Roemeen stapte vorig jaar eerst naar een Roemeense rechtbank, waar hij ongelijk kreeg, en vervolgens naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Daar haalde hij in eerste instantie opnieuw bakzeil. Het Hof oordeelde namelijk dat het "niet onredelijk is dat een werkgever wil nagaan of werknemers hun professionele taken volbrengen tijdens de werktijd". En dat schending van de bedrijfsregels over onlinecommunicatie een geldige reden is voor ontslag.
Het arrest kreeg vorig jaar grote aandacht. Het regende ook verontwaardigde reacties, vooral uit vakbondshoek, omdat het leek alsof de werkgevers voortaan zonder problemen mails van werknemers mochten controleren.
Maar de Roemeen liet het er niet bij en stapte naar een hogere kamer van het Europees Hof en daar vond hij wél gehoor. De rechters oordeelden dat de werkgever de Roemeen onvoldoende gewaarschuwd had dat zijn chatverkeer zou gecontroleerd worden en dat er dergelijke sancties aan vasthingen. Met andere woorden: een werkgever mag de onlinecommunicatie van zijn werknemers controleren, maar wel onder strikte voorwaarden.
In lijn met Belgisch recht
En dat ligt in lijn met onze Belgische regeling, legt professor arbeidsrecht Patrick Humblet (UGent) uit. "Zeker in de particuliere sector is dat bij ons goed geregeld. In cao 81 staat duidelijk wat een werkgever wel en niet mag. De regeling komt erop neer dat alles met een open vizier moet gebeuren. Een werkgever mag bijvoorbeeld bepalen dat er no-gozones zijn voor het personeel. Dat er niet naar voetbalsites gesurfd mag worden op maandag, om maar iets te zeggen. Of dat geen persoonlijke mails mogen worden verstuurd tijdens de werkuren. Maar die bedrijfspolicy moet voldoende duidelijk zijn. Iedereen moet goed weten wat hij wel of niet mag en welke sancties er in staan."
Een werkgever mag ook niet permanent monitoren wat de werknemers online allemaal uitvoeren. Pas als de werkgever legitieme redenen heeft om bijvoorbeeld persoonlijke mails te lezen, of de identiteit achter een IP-adres op te vragen, mag dat. "En voor er een sanctie komt, moet de werknemer ook nog eens eerst een waarschuwing hebben gekregen", stelt professor Humblet.