Dieselgate: dan toch geen 'controle op controle'
Ondanks een aanbeveling van de onderzoekscommissie naar dieselgate heeft het Europees Parlement tegen de oprichting van een onafhankelijk agentschap voor de controle op uitstootnormen en toelatingstests gestemd.
Met amper veertien stemmen verschil was de stemming erg nipt, maar het Europees Parlement besliste vanmiddag dat er geen onafhankelijk agentschap moet komen dat 'de controle op de controle' moet waarborgen, zoals Bart Staes (Groen) het omschreef. Vorige maand had de Europese onderzoekscommissie naar dieselgate die aanbeveling nog naar voren geschoven.
Een gemiste kans, vindt Europees Parlementslid Bart Staes (Groen). "Omdat gebleken is dat de lidstaten en de Europese Commissie hun werk niet doen, is er nog een extra controle nodig, als finale garantie dat er correct wordt opgetreden. De finishing touch ontbreekt om dit democratische geloofwaardigheid te geven."
De Europese onderzoekscommissie naar dieselgate concludeerde een maand geleden dat zowel de Europese Commissie als de lidstaten steken hebben laten vallen. Er was een ernstig probleem aan markttoezicht, en er werd te weinig actie ondernomen om het probleem van de te hoge uitstoot structureel aan te pakken, waardoor de gezondheid van de burgers op de helling werd gezet. Vooral de lidstaten met een sterke auto-industrie (zoals Duitsland, Frankrijk en Italië) worden in het rapport met de vinger gewezen.
Over de meeste conclusies en aanbevelingen van de onderzoekscommissie was nagenoeg elke fractie het eens, zoals het gegeven dat uitstoottesten in reële omstandigheden moeten plaatsvinden, en niet in laboratoria. Eveneens eensgezindheid was er over de normen waaraan wagens moeten voldoen, en over het feit dat er strenger toezicht en strengere sancties nodig zijn. Die zaken werden dan ook opgenomen in de nieuwe EU-verordening over de zogenoemde 'typegoedkeuring van auto's', die verder wordt verstrengd. "Er komt een eenvormig systeem, niet langer à la tête du client", zegt Kathleen Van Brempt (sp.a), voorzitter van de onderzoekscommissie.
De aanbeveling om een onafhankelijk agentschap op te richten haalde de verordening uiteindelijk niet. De groene en sociaaldemocratische fracties dienden nog een amendement in, gesteund door een deel van de conservatieve ECR-fractie, maar dat werd nipt weggestemd.
"We zijn het eens met de conclusies van het rapport, maar denken niet dat er een apart agentschap nodig is", legt Bram Delen, woordvoerder van de liberale fractieleider Guy Verhofstadt, uit. De christendemocratische EVP en de liberale ALDE wijzen op de bureaucratische rompslomp die de oprichting van zo'n agentschap met zich meebrengt. Volgens hen duurt het algauw vijf jaar voor dat operationeel zou zijn. Daarom pleiten zij voor de oprichting van een nieuwe afdeling in de schoot van de Europese Commissie.
Niet het eindpunt
Mobiliteitsexpert Kris Peeters noemt het positief dat Europa lessen trekt uit dieselgate, maar vindt ook dat het Europees Parlement verder had kunnen gaan. "Het is positief dat het toezicht Europees geregeld wordt, en niet langer door nationale agentschappen. Maar het leek me duidelijk dat er een externe toezichthouder nodig was. De oprichting van een orgaan dat niet van de Europese Commissie afhangt, was dan ook beter geweest."
De stemming in het Europees Parlement is overigens niet het eindpunt van dieselgate. Over de goedgekeurde verordening volgen de komende weken nog onderhandelingen met de lidstaten. Die beloven volgens CD&V'er Ivo Belet al moeilijk genoeg te worden. "Een onafhankelijk agentschap zou de zaak alleen maar bemoeilijkt hebben."