Witte kassa nog altijd te makkelijk te omzeilen: kunnen loterijticketjes in restaurants helpen?

Restaurants die een omzet van meer dan 25.000 euro halen uit "maaltijden ter plaatse" moeten een geregistreerd kassasysteem, de fameuze "witte kassa", gebruiken. Daarmee moeten ze dan hun inkomsten ingeven, waardoor het veel moeilijker is om belastingen en btw-plicht te omzeilen via zwart geld.

Maar hoewel het systeem volgens het Rekenhof technisch goed is opgezet, valt het gebruik van zo'n witte kassa toch al te makkelijk te omzeilen. Het begint al bij de vraag of een restaurant verplicht is om zo'n kassa te installeren, want bij zaken die meeneemmaaltijden aanbieden is het vaak moeilijk te controleren welke inkomsten afkomstig zijn uit "maaltijden ter plaatse".

Maar ook bij restaurants die al een witte kassa geïnstalleerd hebben, is fraude nog mogelijk. Als klanten cash betalen en geen btw-ticketje vragen, kunnen restaurants bijvoorbeeld een ander kassasysteem gebruiken. 

Het zou dus al veel helpen, mochten klanten altijd naar een btw-ticketje vragen. Die zou een zaak eigenlijk niet mogen verlaten zonder zo'n bonnetje op zak, klinkt het. Het Rekenhof suggereert om daarvoor sensibiliseringscampagnes te voeren in de media. Ook een specifieke vermelding op het ticket of een verplichte sticker bij het naar buiten gaan, zijn opties.

En het Rekenhof kijkt ook naar het buitenland: in onder meer Portugal en Kroatië werken ze met "een loterij of puntensysteem" op btw-ticketjes, waarmee klanten een (geld)prijs kunnen winnen.  

Ook een centraal meldpunt, waar klanten hun klachten hierover makkelijk kwijt kunnen, kan een mogelijkheid zijn. En misschien moeten we op restaurant gewoon ook minder met cash betalen, oppert het Rekenhof nog: "Door het promoten van elektronische betalingen wordt fraude door het niet-intikken van transacties gemakkelijker detecteerbaar." 

De standaardcontroles van de overheid op het gebruik van witte kassa gebeuren nu willekeurig en dat is weinig efficiënt. Om dat aan te pakken suggereert het Rekenhof dat controleurs een online toegang zouden krijgen tot de witte kassa's. Ook dat bestaat al in het buitenland. Zo zou de overheid fraude met zo'n kassa veel gerichter kunnen detecteren. "Via een online toegang kan een fiscaal ambtenaar immers gemakkelijk vanop afstand checken of de kassa actief is", klinkt het nog.

Minister van Financiën Alexander De Croo (Open VLD) heeft al laten weten dat hij de overheidsdienst Financiën heeft gevraagd om verbeteringen aan de procedure van de witte kassa te onderzoeken.

Horeca Vlaanderen laat intussen weten de voorstellen van het Rekenhof "niet ernstig" te vinden, zolang niet iedereen die eten verkoopt kassaplichtig is. De federatie vraagt eerst een "gelijk speelveld" voor iedereen in de horecasector vooraleer er naar aanpassingen van het systeem wordt gekeken.

Herbekijk hieronder de reportage in Het Journaal: