Woning wordt meer belast
Aanvullende belastingen op vastgoed in Vlaanderen zullen de komende jaren naar alle waarschijnlijkheid de hoogte ingaan. De gemeenten hebben immers extra geld nodig om alle rekeningen te betalen.
De eigen lokale belastingen van de Vlaamse gemeenten stijgen dit jaar met gemiddeld 15 procent. Het gaat dan vooral over hogere belastingen voor bedrijven en op tweede verblijven, maar ook vuilniszakken en inkomtickets voor zwembaden worden duurder. Het is een van de opmerkelijke vaststellingen uit de jaarlijkse studie die Belfius voert over de gemeentefinanciën.
Met die belastingverhogingen wapenen de lokale besturen zich tegen de 'tsunami' van uitgaven die op hen afkomen. OCMW-uitgaven voor leefloners, werkingsbudgetten voor politie en brandweer, maar vooral de pensioenen van gemeentepersoneel: de komende jaren gaan die fors de hoogte in. Volgens Belfius zal de verhoging van de eigen lokale belastingen niet volstaan om om de begroting in evenwicht te houden.
Gemeenten zullen wellicht niet anders kunnen dan op zoek gaan naar bijkomende inkomsten. Er wordt vooral gekeken naar de aanvullende belastingen die de gemeenten heffen op de personenbelasting en op vastgoed, de zogeheten opcentiemen op de onroerende voorheffing. Die twee belastingen zijn goed voor 80 procent van de inkomsten van de gemeenten.
Tweede verblijven
Bijna een op de tien Vlaamse gemeenten verhoogde dit jaar de aanvullende personenbelasting. Een op de vijf verhoogde de opcentiemen. "We verwachten dat voornamelijk de onroerende voorheffing verder zal stijgen, vooral dan op tweede verblijven", zegt Geert Gielens, hoofdeconoom van Belfius.
Ook bijkomende reducties in het aantal ambtenaren lijken onvermijdelijk. Voor het eerst sinds de fusie van gemeenten in de jaren zeventig is er dit jaar een daling van gemeentelijk personeel. Onder meer Antwerpen en Gent kondigden afvloeiingen aan.
Of het allemaal wel voldoende zal zijn om de gemeenten financieel op het droge te houden, zal moeten blijken. De mindere conjunctuur, onzekerheid over de subsidies van de Vlaamse overheid en Europa, dat gemeenten verbiedt nieuwe schulden aan te gaan, maken het voor de gemeenten bijzonder moeilijk.
"De toestand is niet rooskleurig, maar ook niet dramatisch", zegt Gielens. De gemeenten houden wel degelijk rekening met de uitdagingen waarvoor ze staan. Een van de grootste slachtoffers aan de uitgavenkant worden mogelijk de investeringen.