Als nu niemand met de kippen gaat lopen...

Het was geleden van de tijd van Leopold II dat Brussel nog zo'n oase van groen erbij kreeg. Volgende week opent een eerste deel van het nieuwe Park Tour & Taxis, in de in verval geraakte spoorbedding aan de bruggen bij de Jean Dubrucqlaan en de Jubelfeestlaan. Op termijn wordt de hele strook van metrohalte Pannenhuis tot Belgica in het frisse groen gestoken. En om het park netjes te houden, doet de stad een beroep op de omwonenden zelf.

Met Festival Parckdesign wil Leefmilieu Brussel de buurt sensibiliseren en laten participeren in een van de vele projecten. Ruth Plaisier woont pal aan de brug en had al jaren een moestuintje in de wildernis. Gekraakt, zegt ze zelf. Want tot voor kort was dit domein niemandsland.

"Door in Parckdesign te participeren, heb ik mijn tuintje zonder wrang gevoel afgestaan", zegt Plaisier. "Ik heb zelf het project Kotkot ingediend, een duurzame dierenboerderij in de stad. We hebben geprobeerd om het verblijf te integreren in de natuur. Architect Ewoud Saey heeft ons bijvoorbeeld gebruik laten maken van een hoop materiaal dat hier gewoon voor het grijpen lag. Vandaag stellen we Kotkot voor aan de buurt, maar het blijft een tijdelijke installatie. Achteraf moeten we alles weer afbreken. Al hoop ik natuurlijk dat het toch mag blijven bestaan."

Kotkot is vooral een sociaal gebeuren. Een handvol buurtbewoners van allerlei komaf zullen de dieren verzorgen. "Vier mensen zullen voor de schapen zorgen. Elk van hen hadden ze schapen als ze jong waren. Ik hoor van veel Marokkaanse buurtbewoners dat Parckdesign nostalgie oproept. Het brengt de landbouw naar de stad. En door de buurt te betrekken, wordt ook de sociale controle verhoogd. Op die manier krijgt het onderhoud van het park een gezicht en denkt men dat er zo minder overlast zal zijn."

Mix van mensen

Toch blijft de idee achter Parckdesign een sociaal experiment. "Hoewel hier onlangs alles is opgekuist, werd er gisteren opnieuw een lading afval gestort. Er zijn ook mensen die vrezen dat onze dieren gestolen zullen worden. Dat kan natuurlijk, maar dat doet niets af aan wat we met deze groep mensen nu al gerealiseerd hebben. De sociale contacten blijven gewoon bestaan, ook als Kotkot afgebroken zou worden. Een mooie mix van mensen komt hier elke dag samen, raakt aan de praat en leert van elkaar. Eigenlijk is het nu al een succes."

Daarnaast wil Parckdesign de buurt blijvend mobiliseren om het park te onderhouden. Petra Pferdmenges is curator van het festival en als onderzoeker verbonden aan Sint-Lucas Architectuur. "We zetten hoog in op de sociale, ruimtelijke en economische ontwikkeling van de buurt", zegt Pferdmenges. "Tijdens Parckdesign planten we het zaadje. Het project wordt tegelijk gelanceerd met de opening van het nieuw aangelegde park. Zo willen we de buurt betrekken, ze moeten voelen dat het ook hun park is. En op termijn kunnen ze de projecten die hier nu plaatsvinden misschien wel zelf in handen nemen. Als organisatie stappen wij er na het festival uit, maar de buurt mag het onafhankelijk verder zetten."

Zo zal de pas aangelegde gemeenschappelijke tuin ook na Parckdesign blijven bestaan. "Andere installaties zoals Kotkot zijn een test. Als ze succesvol blijken, kunnen we met Leefmilieu Brussel onderhandelen om ze toch te behouden. Op dit moment zijn we nog aan het bekijken hoe dat succes gemeten zal worden."

Andere opvallende initiatieven zijn de Landschapstafel, een ontwerp van twee Nederlanders die eetbare planten in een tafel hebben verwerkt. De buurt kan de resultaten hier samen gezellig komen opeten. Even verder, onder de Charles Demeerbrug, staat het Schijt Paleis van Collective Disaster. De constructie is een afvalverwerkingsinstallatie gebaseerd op het principe van een composttoilet.

Vandaag worden de projecten van Parckdesign aan de rest van de buurt voorgesteld. Op 8 mei opent het festival voor het publiek met vuurwerk en animatie.

Meer info www.parckdesign.be