Belgische overheid scoort derde computerflop
De hele wereld draait zonder haperen op computers, behalve de Belgische overheid. Na de justitie en de douane, heeft nu ook de fiscus gigantische problemen met de computer-programma's van hetzelfde Amerikaanse ICT-bedrijf.
Het gerecht, de douanediensten en financiën deden allemaal een beroep op Unisys voor hun informatisering en drie keer liep het fout. De FOD Financiën, de laatste dienst die in zee ging met de computergigant, zegt dat ze - ondanks de eerdere mislukkingen - niet anders kon dan samenwerken met het bedrijf. "Wij geven een contract op basis van een openbare aanbesteding", zes Francis Adyns, woordvoerder van de FOD Financiën. "Wat met vorige projecten gebeurd is, telt daarin niet mee. Overheidsinstanties hebben ook minder beweegruimte dan privébedrijven. Unisys kwam als beste uit de aanbesteding.
Omdat wij ontevreden waren over de resultaten, zetten wij nu de samenwerking wel stop. Het leverde te weinig op, het ging te traag." Voor het mislukte project betaalde de fiscus Unisys al 19 miljoen van de vooropgestelde 25 miljoen, zo berichtte De Tijd gisteren. Voor dat bedrag moest het prestigieuze project 'Stimer' de fiscale achterstand flink doen slinken. Veel kwam daar echter niet van terecht.
Het ultieme doel van Stimer was dat de belastingambtenaar na één muisklik zou kunnen zien hoeveel verkeersboetes of niet-betaalde belastingen iemand nog heeft. Tot dat eindresultaat is het echter niet gekomen. "Dit is een verhaal van voor onze tijd", zegt een topambtenaar bij Financiën. "Het is een van de lijken die uit de kast gevallen is toen Didier Reynders hier vertrok en Steven Vanackere zijn plaats innam als minister." Vanackere, de huidige minister van Financiën (CD&V) weigert zelf commentaar te geven op het geflopte project. Unisys blijft beknopt: "We betreuren dat het contract vlak voor de vervaldatum is beëindigd. We hadden het graag verder gerealiseerd."
De fiscus neemt geen nieuw bedrijf onder de arm voor haar ICT-vernieuwing. Er werd beslist dat de informatici van financiën verder aan de slag moeten met de modules die Unisys al geheel of halveling heeft geïnstalleerd. "We moeten niet helemaal van scratch beginnen", zegt Adyns. "Er zijn zaken die wel werken." Eén van die 'geslaagde' modules is de creatie van een fiscale balans. Wie de overheid nog geld moet, krijgt daardoor automatisch minder geld terug. "Dat brengt toch jaarlijks 10 miljoen euro op."
Dossier van 500 pagina's
De informatisering bij de douane en justitie draaiden al eerder compleet in de soep. Voor de opdracht bij de douane - de minst dramatische van de drie - kwam er een bijkomende factuur van 2,4 miljoen euro en duurde het vijf jaar voor er geen noodprocedures meer nodig waren.
Phenix, het IT-project voor Justitie, werd in 2001 gelanceerd door toenmalig justitieminister Marc Verwilghen (Open Vld). Drie jaar later draaide het volledig vierkant, al duurde het tot 2007 voor Laurette Onkelinx er definitief een punt achter zette. De regering trok daarna naar de rechtbank, eiste een schadeclaim van 28 miljoen van Unisys, die op haar beurt een vergoeding eiste van 18 miljoen van de Belgische staat.
Het bedrijf en de regering zijn nu nog steeds verwikkeld in een procedureslag. De Amerikanen hebben een juridisch dossier van 500 pagina's bezorgd aan het kabinet van justitieminister Annemie Turtelboom (Open Vld), de advocaten van de minister zijn nu nog wel even zoet met het formuleren van een antwoord op dat lijvig dossier. "Het is totaal onduidelijk of we ooit nog geld zullen kunnen recupereren", zegt de woordvoerster van Turtelboom. "De procedure loopt, het einde is nog lang niet in zicht. Nu zijn we bezig met kleinere projecten en databanken die we onderling aan elkaar proberen koppelen." Financiën is niet van plan om het voorbeeld van justitie te volgen in een uitputtende juridische veldslag met Unisys. Over de zes miljoen die de fiscus het bedrijf nog moet, 'lopen er nog onderhandelingen'.