De Bevrijding van Ciney
Ze hebben geprobeerd om het puin zelf te ruimen na de noodlottige passage van de tornado, de inwoners van Ciney. Maar de natuurkracht heeft meer schade aangericht dan menselijke kracht aankan. Dus werd het leger opgetrommeld: drie weken na de doortocht van Moeder Natuur krijgt Ciney hulp van Vadertje Staat: ‘Soldaten? Een vreemd zicht, maar ze komen als geroepen.’
Belgisch leger steekt handje toe om puin te ruimen na windhoos van 14 juli
‘Eindelijk. Ze zijn er”, zucht George Lippens, als betrof het een inval van de geallieerden. Met ‘ze’ doelt Lippens op de legertroepen die in Ciney zijn neergestreken om de Grote Schoonmaak mee te helpen organiseren. Bijna drie weken geleden wekte het stadje de toorn van de weergoden op en raasde een enorme windhoos minutenlang door Ciney. Honderdvijftig daken werden losgerukt, honderden bomen ontworteld. Honderden gezinnen zaten dagenlang zonder stroom. Zelfs de kerktoren werd onthoofd door een al te forse windstoot. “Het is onwaarschijnlijk wat hier is gebeurd”, vertelt de 87-jarige Lippens - familie overigens van Maurice, de voormalige patron van Fortis, en Leopold, burgemeester van Knokke. “Zat ik maar bij mijn familie op dat ogenblik, veilig aan de kust. Hier werd het plots akelig stil. Mijn twee grote honden blaften niet meer, ze kropen in de hoek. Je voelde dat er iets in de lucht hing.” Het bleek een kleine tornado te zijn.
Gehuld in een overall doet George helemaal niet denken aan de aristocratie van de familie Lippens. Zijn kleine villa kon de storm nog weerstaan, het aanpalende bos helaas niet. Bomen werden als onkruid uit de grond gerukt en liggen nu kriskras in de open vlakte. “Zoiets kan je toch niet geloven?”, vraagt hij zich af. “Zo’n knoerten van bomen die het begeven. En even verderop staan kleine boompjes die geen blad verloren bij de passage. Een tornado manlief, in Ciney. Hij heeft zijn plekjes wel uitgekozen, moet ik zeggen.” Om zijn bos enigszins op te ruimen heeft Lippens een privébedrijf opgetrommeld. Een graafmachine is er druk in de weer om gesneuvelde bomen te stapelen. Klaar voor de zagerij. Ook het wegdek draagt nog steeds de sporen van de bewuste quatorze juillet. Tal van gemeentewegen zijn nog geblokkeerd door omgewaaide bomen.
“Sinds midden juli zijn er verschillende ploegen in de weer om het wegdek boomvrij te maken”, vertelt burgemeester Guy Milcamps (PS). “En maar werken, en maar schoonmaken. We boeken vooruitgang, maar het gaat te traag. Een aantal wegen zijn nog altijd niet geruimd U moet rekenen: er is voor naar schatting 135 miljoen schade aangericht. Dus hebben we het leger opgetrommeld. We konden echt niet anders.” Vorige week liep bij minister van Defensie De Crem (CD&V) een telefoontje binnen van Milcamps. Een paar dagen later zette de minister het licht op groen. Gisteren, op dag één van de Grote Schoonmaak, streken vier ploegen neer in de bierstad.
“We zijn nu met 35 manschappen, 8 vrachtwagens en 3 houtversnipperaars”, legt luitenant Rimaux uit het naburige Jambes uit. “Als alles volgens schema verloopt, ziet Ciney er binnen 5 à 10 dagen helemaal anders uit. Het doet de gezaghebber van de geniesoldaten zichtbaar deugd om zijn troepen eens te kunnen inzetten. “Natuurlijk, het gebeurt niet vaak dat het leger de stad in trekt om te helpen. De inwoners zijn blij met onze komst.”
Ook Michel Fils-Fils geniet van de grote vrachtwagens die door zijn stad scheuren. Als buurman van George Lippens deelde hij in de schade. Zijn houthandel is sindsdien vier hectare kleiner. “We hebben hier gewoon het materiaal niet om alles op te ruimen. Soldaten? Wat een vreemd zicht, maar ze komen als geroepen. Iedereen heeft hier wel één of ander probleem sinds 14 juli. Ook mentaal hé. 62 jaar al loop ik hier rond, als je dan ziet hoe onze kerk wordt toegetakeld, pfff. En toch kunnen we spreken van een mirakel. Was dit in juni gebeurd, tijdens het schooljaar, dan spraken we nu misschien over vijftig doden en niet over twee gewonden”, klinkt het bij Fils-Fils. “Een dikke boomstam zaag je niet zomaar door om de weg vrij te maken, daarvoor heb je hulp nodig. De werkkracht van het leger zet dingen hier in beweging. De wegen zijn straks terug toegankelijk, maar het puin in de privétuinen van de mensen komt niet aan de beurt. Spijtig.”
Niet alleen de soldaten vallen op in het straatbeeld, ook de bestelwagens van aannemers springen in het oog. Het bouwverlof is amper afgelopen of de dakwerkers beleven hoogdagen . Ciney bouwt zichzelf noestig terug op. In een paar minuten was het stadje gedecimeerd. Het zal nog maanden duren vooraleer de heropbouw is voltrokken.