Kersverse Japanse premier bouwt nieuwe kernreactoren
De pas aangestelde premier Shinzo Abe kondigt aan dat Japan nieuwe kerncentrales gaat bouwen. Daarmee komt zijn partij terug op de verkiezingsbelofte te kiezen voor veiliger energiebronnen, zoals de publieke opinie eist sinds de ramp in Fukushima.
De conservatief Abe (58) deed de opmerkelijke aankondiging in zijn eerste publieke televisie-interview sinds hij zijn ambt opnam - voor de tweede keer na een korte regering die hij leidde in 2006 en 2007. Tijdens zijn eerste dagen als nieuwe premier was al uitgelekt dat hij de voor- en nadelen van nucleaire energie opnieuw aan het afwegen was. Zijn oordeel: Japan moet nieuwe kerncentrales bouwen.
"Ze zullen volstrekt verschillen van de kernreactoren in de Fukushima Daiichi", zei hij op de nationale tv-zender TBS, in een verwijzing naar de grootschalige radioactieve besmetting vanuit de kerncentrale die volgde op de verwoestende zeebeving en tsunami van 11 maart 2011. Meer dan 100.000 mensen in de besmette regio zijn tot vandaag ontheemd door het stralingsgevaar.
Omstreden
"Met vertrouwen van de bevolking zullen we nieuwe kernreactoren bouwen", zei Abe, zonder toe te lichten waar, wanneer en hoeveel nucleaire centrales hij wil bouwen.
De beslissing is nu al hoogst omstreden. Abe gaat in tegen het beleid dat werd gevoerd door de vorige regering van Yoshihiko Noda, die in navolging van opiniepeilingen beloofde om kernenergie te laten uitdoven tegen 2040.
Zelfs zijn eigen Liberaal Democratische Partij (LDP) voerde in de voorbije verkiezingsstrijd campagne "om een economie en samenleving tot stand te brengen die niet van kernenergie afhankelijk zijn".
In hun partijprogramma beloofden ze ook de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen, zoals zonne- en windenergie.
Abe zwicht nu duidelijk voor de grootste zakenlobby van zijn land, de Keidanren. Zij drongen er bij de overheid op aan om de kernreactoren zo snel mogelijk te herstarten.
Abe rekent er nu blijkbaar toch op dat Japans zwijgende meerderheid een terugkeer naar kernenergie zal steunen als dat de economie nieuw leven inblaast. De LDP won de verkiezingen met de belofte van een welvaartsheropleving.
Brandbare kabels
Toch wacht Abe nog een lastig parcours als hij zijn streven wil concretiseren. Sinds de kernramp in Fukushima liggen 48 van de 50 kernreactoren stil omdat er twijfels zijn over de veiligheidsvereisten.
Net gisteren lekte in de krant Mainichi uit dat in een tiental van deze kernreactoren problemen zijn vastgesteld met de brandbeveiliging. Een mogelijke heropstart of modernisering van deze reactoren zou mogelijk met meerdere jaren moeten worden uitgesteld, omdat er in en rond de reactoren brandbare kabels zouden zijn verwerkt.
De krant citeert bronnen bij de nucleaire autoriteit en het ministerie van Industrie, die de zaak onderzoeken. Als de herstellingen te duur zouden zijn, zouden de reactoren zelfs volledig stilgelegd en ontmanteld kunnen worden.
De enorme kost die met de sanering van de oude centrales gepaard gaat, verkleint dan wel premier Abes budgettaire speelruimte om nieuwe reactoren te bouwen.
Nationalistische koers
Abe lijkt ook op ramkoers te zitten met China. Nu al is Japan verwikkeld in een bitse woordenstrijd over de betwiste Senkaku-eilandengroep, wat reeds leidde tot economische sancties vanwege China, maar de nieuwe premier lijkt niet van plan olie op de golven te gooien.
In een ander interview, met de krant Sankei Shimbun gisteren, zette Abe een nationalistische boventoon. Hij kondigde aan er aan te denken om historische verontschuldigingen van de Japanse regering uit 1993 en '95 in te trekken. Tokio excuseerde zich toen voor het seksueel misbruik van Chinese en Zuid-Koreaanse vrouwen en andere Japanse oorlogsmisdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Abe beweert nu dat "nooit bewijzen werden gevonden dat de vrouwen die dienden als seksslavinnen voor Japanse troepen, gedwongen werden".
Met die provocerende uitspraak dreigt hij de toorn van zijn machtige buren over zich heen te roepen.