Direct naar artikelinhoud

Boegbeeld van het recht op abortus, helaas voor haar

Norma McCorvey is op 69-jarige leeftijd overleden in Texas. Het was haar ongewenste zwangerschap in 1969 die de aanleiding zou vormen voor legale abortus in de VS. 'De grootste fout uit haar leven', vond ze zelf.

"Norma McCorvey leende haar verhaal aan een rechtszaak die de geschiedenis veranderde en vrouwen hielp controle te verwerven over hun eigen lot", zo reageerde de National Association for the Repeal of Abortion Laws (NARAL) in een reactie. De vrouw stierf op 69-jarige leeftijd in een verzorgingstehuis in Texas. Journalist Joshua Prager, die een boek schrijft over de 'Amerikaanse abortuskwestie', bevestigde haar dood aan The New York Times. Volgens hem is ze gestorven aan hartfalen.

De meeste Amerikanen kennen McCorvey als 'Jane Roe', naar de befaamde rechtszaak Roe vs. Wade waardoor vrouwen het grondwettelijk recht op zwangerschapsbeëindiging kregen. 'Jane Roe' was de alias die ze kreeg om haar identiteit te beschermen, toen ze in 1969 de Texaanse abortuswet aanvocht. Die stelde dat abortus ongrondwettelijk was, tenzij het leven van de moeder in gevaar was. Ook in de rest van de VS golden toen gelijkaardige wetten.

McCorvey was op dat moment arm, ongehuwd, verslaafd en voor de derde keer zwanger. Haar jeugd was een nachtmerrie, zo zei ze zelf. Ze was een ongewenst kind uit een gebroken gezin. Op haar tiende ging ze van school af en werd ze meermaals verkracht door een familielid. McCorvey liep van huis weg, was dakloos en begon te stelen.

Toen ze elf was, werd ze in een tuchtschool geplaatst. Op haar zestiende trouwde ze met een man die haar zou mishandelen. McCorvey werd drie keer zwanger van drie verschillende mannen. Haar eerste kind werd opgevoed door haar moeder. De twee volgende kinderen werden afgestaan voor adoptie. Ze kampte met depressie en zelfmoordgedachten. Ze outte zich als tiener al als lesbienne en woonde lange tijd samen met haar lesbische vriendin Connie Gonzales.

Op haar 22ste, toen ze voor de derde keer zwanger was, bond ze mee de strijd aan voor de legalisering van abortus. Ze vocht haar zaak aan voor een lokale rechtbank in Texas, maar haar eis werd verworpen. In 1970 beviel ze van een kind dat ze opgaf voor adoptie.

McCorvey ging in beroep en de zaak kwam voor het hooggerechtshof als 'Roe vs. Wade'. 'Wade' verwijst naar de Texaanse procureur-generaal Henry Wade die de anti-abortuswet verdedigde. Wie 'Roe' precies was, is lange tijd niet geweten. Het hooggerechtshof oordeelde dat het grondwettelijk recht van een vrouw op privacy en op vrije keuze in persoonlijke zaken ook het recht op abortus impliceerde. Terwijl overal in het land vrouwen-en burgerrechtenbeweging de beslissing toejuichten, las McCorvey het nieuws in de krant. Ze verkoos om in de schaduw te blijven.

Het was pas in de jaren 80 dat de vrouw haar ware identiteit bekendmaakte. "Ik ben maar een eenvoudige vrouw zonder opleiding die niet wil dat vrouwen veroordeeld of lastiggevallen worden", zei ze daarover in de pers. De reacties bleven niet uit. Tegenstanders spuwden op haar of schreeuwden haar 'babymoordenaar' toe.

Op een bepaald moment kreeg ze zelfs doodsbedreigingen. Zo werd op een nacht een raam van haar woning aan diggelen geschoten. Toch zou ze in die tijd het recht op abortus blijven verdedigen. Ze woonde betogingen en protestmarsen bij, werkte in vrouwentehuizen, hield lezingen en schreef ook twee autobiografieën. Geregeld werd ze opgevoerd in de pers als voorvechter van abortus.

Pro-life

Later veranderde ze van kamp en werd een hevige 'pro-life'-aanhanger. McCorvey bekeerde zich tot het christendom en noemde haar betrokkenheid bij de legalisering van abortus "de grootste fout uit haar leven. Ik zal de rest van mijn leven proberen de wet ongedaan te maken die mijn naam draagt", verkondigde ze in 1998 in een Amerikaanse Senaatscommissie.

Sinds Roe vs. Wade zijn er in de VS ongeveer 50 miljoen legale abortussen uitgevoerd. Sowieso zorgt het thema in Amerika nog steeds voor veel verdeeldheid, met aan beide zijden hevige voor-en tegenstanders.