Politici lopen storm voor de weinige 'toffe ministerposten'

"We zijn nog niet bezig met de postjes. Veel te vroeg. Eerst een regeerakkoord." Tot daar de officiële reactie, acht keer op rij. Maar als Open Vld aandringt op een regering met minder dan acht partijen, is dat ook omdat de postjes anders wel heel erg duur worden. Maximaal vijftien ministers verdelen over zes partijen is al moeilijk genoeg.

Voor de Vlaamse partijen lijkt het rekensommetje eenvoudig zonder de groenen. Open Vld en sp.a hebben precies evenveel zetels in de Kamer, ze krijgen dus in principe evenveel ministerportefeuilles. CD&V heeft vier zetels meer en moet dus een minister extra krijgen. Dat maakt: drie ministers voor CD&V, twee voor Open Vld en sp.a. Daar kunnen ook nog staatssecretarissen bijkomen, maar daar zijn de Vlaamse partijen veel minder happig op dan de Franstaligen. Er circuleren ook scenario's waar de liberalen en socialisten als extraatje elk nog de helft van de legislatuur de Senaat mogen voorzitten. De huidige Senaatsvoorzitter Danny Pieters, een N-VA'er, kreeg zijn functie cadeau in de nadagen van de verkiezingen, toen alles nog peis en vree was tussen PS en N-VA. Hij kan zijn boeltje stilaan beginnen te pakken.

Bij CD&V is het aantal kandidaten, met de nieuwe jobs van premier Yves Leterme en minister Inge Vervotte, al stevig uitgedund, maar het blijven er te veel voor drie regeringsposten. Buitenlandminister Steven Vanackere was al op weg naar West-Vlaanderen om er gouverneur te worden, maar het ACW trekt met de dag steviger aan zijn mouw om minister te blijven. De linkervleugel van CD&V kreeg zware klappen met het aangekondigde vertrek van Leterme en Vervotte, Vanackere moet de meubels redden. Het vicepremierschap en een mooie portefeuille kunnen hem waarschijnlijk wel over de streep trekken. Mooi meegenomen voor CD&V: als het FDF vertrekt, worden de Vlaamse christendemocraten groter dan de MR en mogen ze als eerste een stoel kiezen. Vanackere kan dan op Buitenlandse Zaken, zijn droomjob, blijven.

Vrouwen

Voor ministerpost nummer twee wordt het bikkelen tussen de andere uittredende ministers en staatssecretarissen. Alleen Etienne Schouppe mag met pensioen. Defensieminister Pieter De Crem is gezien zijn parcours van de voorbije jaren de grootste kanshebber, maar ook staatssecretaris voor Fraudebestrijding Carl Devlies is in de running. Dat heeft hij vooral te danken aan het simpele feit dat CD&V nog nergens een minister uit Vlaams-Brabant heeft zitten. Justitieminister Stefaan De Clerck zou zich eerder concentreren op thuishaven Kortrijk, maar is niet kansloos. Als outsiders circuleren de namen van Kamerfractieleider Servais Verherstraeten (als erkentelijkheid voor het ondankbare werk dat hij voor de felgeplaagde CD&V opknapte), van Kamerlid Hendrik Bogaert en van Unizotopman Karel van Eetvelt. CD&V hoopt met die laatste een tweede Kris Peeters te lanceren, maar de overstap van Van Eetvelt - onder voorbehoud - zou volgens insiders pas in 2014 op de agenda staan.

De christendemocraten willen ook koste wat het kost een vrouw in de regering loodsen. Nu Vervotte de politiek verlaat, is de spoeling erg dun. Kamerlid en pensioenspecialiste Sonja Becq is een optie, Senaatsfractieleider Sabine de Bethune kan op ontwikkelingssamenwerking, Nahima Lanjri is ook een mogelijkheid. Maar over geen van de vrouwelijke parlementsleden is het enthousiasme intern groot. Sommige parlementsleden dromen daarom van een terugkeer van europarlementslid en ex-voorzitster Marianne Thyssen naar de nationale politiek. Een staatssecretariaat voor een vrouw en een extra ministerpost voor een man is een zwaktebod, maar tegelijk ook een handige oplossing.

Beloning

Bij de andere partijen liggen de puzzelstukken iets makkelijker. Open Vld heeft nu drie ministers, daarvan zouden er maar twee overblijven. Begrotingsminister en eeuwige invaller Guy Vanhengel is geen wissel op de toekomst. Blijven over als grootste kanshebbers: Vincent Van Quickenborne, eerste vertrouweling van voorzitter Alexander De Croo; en Annemie Turtelboom, die een beloning moet krijgen voor haar nakende verhuis naar zorgenstad Antwerpen.

Sp.a was er de voorbije jaren niet bij, en moet dus niemand teleurstellen. Oude rot Johan Vande Lanotte, sinds zijn rol als koninklijk bemiddelaar helemaal terug van nooit echt weggeweest, heeft intern al laten verstaan dat hij opnieuw minister wil worden. Hij zou zijn zinnen opnieuw op het departement Begroting hebben gezet, net als onder Guy Verhofstadt in paars. Gennez maakte zelf duidelijk dat ze kandidaat-minister is. Bij sp.a houden ze er wel rekening mee dat de kersverse voorzitter Bruno Tobback van de vorming van Di Rupo I gebruik maakt om de socialistische delegatie in de Vlaamse regering door elkaar te schudden. In dat geval is het ook een mogelijkheid dat Gennez naar Vlaanderen verhuist, ten koste van Freya Van den Bossche.
(JV/TM/STS/TP)