Een tekentafel voor Oosterweel, en vlug
De politieke discussie over Oosterweel moet opnieuw een verkeerstechnisch dossier worden. En vlug wat, want 'de hartkransslagaders rond Antwerpen slibben langzaam dicht'.
Herinnert u zich het Oosterweeldossier nog? De discussie over een brug en/of tunnels in Antwerpen. De Vlaamse regering en de Antwerpse burgemeester maken er alvast geen haast mee. Ze zijn al negen maanden zwanger van het Oosterweeltracé met tunnels, maar de bevalling blijft uit.
Het is routine: de dagelijkse radiostem met fileberichten in en rond Antwerpen. Een sluipend gif, want ongemerkt worden die files langer. Vanuit het Waasland is het niet meer in Kruibeke, maar valt het verkeer reeds stil vanaf Haasdonk, op de E313 schuift de radiostem op van Herentals-West naar Geel-West, op de E34 is Zoersel vervangen door Lille en op de E19 vanuit Nederland is het niet in Brasschaat, maar vanaf Sint-Job-in-'t-Goor dat je moet bumperrijden.
De hartkransslagaders rond Antwerpen slibben langzaam dicht. Tussen 2007 en 2010 is het aantal files in Vlaanderen het sterkst gestegen in en rond Antwerpen. Uit nieuwe verkeersprognoses van het Vlaams Verkeerscentrum, die Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits (CD&V) begin dit jaar vrijgaf, blijkt dat het autoverkeer in en rond Antwerpen tegen 2020 met meer dan een kwart (28 procent) zal toenemen, het openbaar vervoer met de helft (53 procent), en het vrachtverkeer met 43 procent.
Het Masterplan Mobiliteit Antwerpen (MMA) moet dan ook onverwijld worden uitgevoerd. In september 2010 nam de Vlaamse regering na jaren getouwtrek en stapels studierapporten de 'finale' beslissing over de mobiliteit in Antwerpen. De Antwerpse ring wordt gesloten op het Oosterweeltracé van de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (BAM) met een tunnel onder de Schelde naar Linkeroever. De ring wordt dus dicht bij de stad gesloten, een doorn in het oog van de actiegroepen stRaten-generaal en Ademloos. Die zien het tracé liever in de groene rand rond Antwerpen, weg van hun voordeur. Het Oosterweeltracé wordt wel aangevuld met twee 'bretellen': de A102 (Ekeren-Wommelgem) en de R11 (Wommelgem-Wilrijk, met een tunnel aan de luchthaven in Deurne). De verdienste van de actiegroepen.
Wat betreft de technische uitvoering is het tracé met de inmiddels beruchte Lange Wapperbrug (en een aanpassing ter hoogte van het Sportpaleis) afgevoerd. Het plan van bouwgroep Noriant, die in 2015 de eerste auto's op de nieuwe ring zag rijden, ging de vuilbak in. De regering koos voor een tunneltracé, omdat de Wapperbrug te zwaar op de stadsontwikkeling in het noorden zou wegen. De politici beloofden dat kostprijs, timing en technische haalbaarheid van die tunnels binnen de perken zouden blijven. 'Beloofden', want contractueel ligt nog niets vast.
En toen werd het stil. Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) wil de uitvoering van de Oosterweelverbinding zo snel mogelijk aan een 'niet-politieke organisatie' toevertrouwd zien, zo herhaalde hij afgelopen weekend in De Tijd. Politici 'durven' over dit inmiddels juridisch zeer complexe dossier niets meer zeggen. Het bedrijfsleven wordt in het ongewisse gelaten. Mobiliteit en een gunstig toekomstperspectief inzake bereikbaarheid zijn echter fundamenteel voor onze ondernemingen. "In Antwerpen roept iedereen dat de mobiliteit moet verbeteren, maar in de praktijk doet men er alles aan om die mobiliteit te verslechteren!", zeggen bedrijfsleiders scherp in het maandblad Ondernemers van Voka-Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland.
Verkiezingsthema
Daadwerkelijke actie om het gigantische fileleed op te lossen waar burgers en bedrijven elke dag mee worden geconfronteerd, is er niet. Meer nog, bepaalde politici en de actiegroepen rakelen de discussie voor of tegen het BAM-tracé opnieuw op. Terug naar uur nul, vijftien jaar geleden.
De actiegroepen Ademloos en stRaten-generaal willen via de Vlaamse ombudsdienst de Vlaamse regering dwingen hun Meccano-tracé onafhankelijk te onderzoeken als oplossing voor de Antwerpse mobiliteitsknoop. "We kunnen zo nog honderd jaar bezig blijven, maar het BAM-tracé komt er nooit. Dat zal niet aan ons liggen, maar aan de financiën, milieugevolgen en de gezondheidsimpact", maakt actievoerder Manu Claeys zich sterk.
De Scheldestad en Vlaanderen, dat in en rond Antwerpen in de file staat, hebben die honderd jaar niet. Er is een oplossing nodig, nu meteen. Vlaams minister-president Kris Peeters wil het dossier politiek ontmijnen. Hij zegt dat de BAM deels wordt ontmanteld en dat de nv Liefkenshoektunnel de opdracht krijgt de werken in Antwerpen uit te voeren.
Voor ons is het duidelijk dat die politieke discussie opnieuw een verkeerstechnisch dossier moet worden. Met ook een boekhoudkundige controle door onafhankelijke experts. Deze experts moeten voorts de timing streng bewaken en zorgen dat een begin wordt gemaakt van een daadwerkelijke uitvoering. Vandaag! Zoniet blijft deze zaak aanslepen ook al omdat mobiliteit een groot verkiezingsthema zal zijn bij de Antwerpse gemeenteraadsverkiezingen in 2012. Zo is de Oosterweel-discussie in het verleden al drie keer besluiteloos over een verkiezing 'getild'. Onze politici mogen dit dossier en de aanpak van de fileproblemen niet vertragen, maar moeten het Oosterweeldossier van de onderhandelingstafel naar de tekentafel van experts en uitvoerders sturen.