Kroniek van een koppigaard

Het is niet de eerste keer dat er een verzamelaar met werk van Arno verschijnt. In 2002 was er al een eerste poging met de driedubbele Long Box, en er gaat haast geen jaar voorbij zonder dat er wel ergens een best-of verschijnt. Maar nu is er dus voor het eerst een doos die écht in de diepte graaft. Dat werd tijd. Arno, met zijn loopbaan, verdient het om uitgebreid in kaart te worden gebracht. Niet omdat hij al zolang meedraait. Ook niet omdat, zoals het Britse blad Mojo onlangs schreef, Le Plus Beau een stem heeft waarnaast Tom Waits als een koorknaap klinkt. Zelfs niet eens omdat hij de logische schakel is die Jacques Brel en Stromae met elkaar verbindt.

Nee, Arno moet gevierd worden omdat hij wellicht een van de oorspronkelijkste, authentiekste figuren is die de Europese popmuziek tot nog toe heeft voortgebracht. Een eigenzinnigaard. Een vat vol contrasten. Iemand die in het Frans, Oostends en Engels zingt, soms zelfs in een en dezelfde zin. Wie anders versmelt rauwe rock, doorleefd chanson én feestelijke kermismuziek tot één geheel? Wie anders zeg in één zin waar Fransen vier pagina's voor nodig hebben? Wie anders is erin geslaagd om een variétéfiguur als Adamo weer hip te maken bij een alternatief rockpubliek?

Havenstadsrock

Luister naar de elf studio studioplaten in deze box en je voelt dat Arno met de jaren, vaak met dezelfde bouwstenen, toch heel andere dingen heeft gedaan. En ook al is hij zelf zo wit als een aspirientje, de bronnen waar hij zich aan laaft zijn vooral zwart. Je hoort blues, soul, rauwe rock-'n-roll. Maar wel met de visie van iemand die in Oostende is opgegroeid, een havenstad langs waar zowat elke denkbare cultuur zijn leven kwam binnenwaaien.

Opmerkelijk: van zijn twee recentste platen ontbreekt elk spoor. Die werden bij een andere firma uitgebracht, waardoor deze collectie dus per definitie niet volledig kan zijn. Maar zo mogelijk nog vreemder: ook A la Française - een classic, en zonder discussie een hoogtepunt in zijn repertoire - is nergens te bespeuren. In plaats daarvan opteerden de samenstellers voor de iets rauwere live-registratie die nadien werd uitgebracht. Een gemiste kans om van Le coffret essentiel meteen Le coffret définitif te maken.

Als goedmakertje is er wel een bonus-cd met zeldzame songs en moeilijk vindbare duetten toegevoegd. Ook daar werd geen volledigheid nagestreefd, al is het wel een plaat die een mooie staalkaart geeft van de uitersten in Arno's repertoire. Zo hoor je dat hij, toen nog met gitarist Jean-Marie Aerts, ruim tien jaar voor het genre zo genoemd werd al techno in de vingers had. En zoals altijd zet hij covers van David Bowie ('All the Young Dudes') Bob Marley ('Get Up, Stand Up') en The Rolling Stones (het uit de Radio 1-sessies geplukte 'Mother's Little Helper') moeiteloos naar zijn hand. En met 'Putain putain', hier in duet met kersverse superster Stromae, geeft Arno aan dat een goed nummer in eender welke versie overeind blijft. Zijn bluesplaten - één onder de dekmantel Charles et les Lulus, zeven jaar later nog één als Charles and the White Trash European Blues Connection - waren destijds niet meer dan vluchtig opgenomen tussendoortjes, maar klinken ook vandaag nog verrassend fris.

Onafgelikt

Gek vooral, hoe de meest uiteenlopende producers - van Mike Butcher (Black Sabbath, Rod Stewart) over Glenn Rosenstein (Queen, Hall & Oats, George Clinton) tot Mario Caldato (Beastie Boys) - hooguit wat eigen accenten leggen, maar verder niet raken aan de essentie van zijn songs, en het ook niet in hun hoofd halen om hem wat afgelikter te doen klinken. In die zin is Le coffret essentiel vooral een getuigenis van de koppige eenzaat die Arno altijd gebleven is. En als artiest blijft koppigheid tot nader order uiteraard de beste karaktertrek die je kan hebben.

Arno: le coffret essentiel verschijnt deze week bij Parlophone