Nooit meer kamperen aan schoolpoort
Geen enkele wachtrij voor een school. Een nieuw centraal aanmeldingssysteem, waar de Vlaamse meerderheidspartijen aan werken, moet er vanaf het schooljaar 2018-2019 voor zorgen. Maar het is vooralsnog onduidelijk welke criteria de doorslag geven bij de toewijzing van een school.
Voor minstens 78 scholen in 43 gemeenten werd voor de inschrijvingen van dit schooljaar gekampeerd. De Vlaamse meerderheidspartijen willen daar een einde aan maken door een aanmeldingssysteem voor heel Vlaanderen op te zetten. N-VA, CD&V en Open Vld willen nog voor het zomerreces een conceptnota afwerken waardoor in het volgende parlementaire jaar de decreten kunnen worden geschreven. Het moet het mogelijk maken om vóór de inschrijvingen voor het schooljaar 2018-2019 van start te gaan, zo bevestigt Vlaams Parlementslid Jo De Ro (Open Vld).
"Vlaanderen mag dit gerust naar zich toe trekken", zegt De Ro, die samen met Kathleen Helsen (CD&V) en Kris Van Dijck (N-VA) het kader voor het nieuwe systeem uitwerkt. "Tax-on-web ziet er in Vilvoorde toch ook hetzelfde uit als in Wemmel? Met een centraal systeem kunnen we hetzelfde realiseren voor het onderwijs.
"Het is onze intentie om met een systeem te komen voor het basis-, het secundair en het buitengewoon secundair onderwijs. De overheid zal zo een beter beeld krijgen van de benodigde capaciteit en voortijdig kunnen reageren, bijvoorbeeld door containerklassen te plaatsen. Scholen zullen op hun beurt niet meer te maken krijgen met dubbele inschrijvingen."
Op dit moment zijn er nog altijd 21.766 inschrijvingen die niet tot een effectieve start leiden. Het is niet duidelijk om hoeveel leerlingen het gaat. Zo telt een leerling die in vijf scholen is ingeschreven en op vier plaatsen is geweigerd, vier keer mee. Een tendens die door de capaciteitsproblemen in bepaalde steden en gemeenten nog wordt versterkt, omdat ouders hun kind(eren) bij meerdere scholen aanmelden zodat ze zeker zijn van een plekje.
Keuzevrijheid
Hun vrees moet worden weggenomen door het aanmeldingssysteem. Geheel nieuw is dat natuurlijk niet: op meerdere plaatsen wordt daar al gebruik van gemaakt. In grote steden, denk maar aan Brussel, maar ook in kleinere als Lokeren. In het basisonderwijs verloopt dit (doorgaans) vlekkeloos, maar voor het secundair onderwijs liggen zulke registers gevoeliger. In Antwerpen werd vorige week bijvoorbeeld duidelijk dat meerdere colleges niet willen deelnemen aan een gepland aanmeldingssysteem, omdat zij vrezen dat de keuzevrijheid van de ouders in het gedrang komt (DM 10/6).
Concreet gaat het om welke criteria er bij de selectie worden gebruikt. In Antwerpen weegt de schoolvoorkeur het grootst door, maar speelt de chronologie - welke ouder meldt zijn kind als eerste aan? - geen rol meer. "In Antwerpen moeten we nog zien of de vrije schoolkeuze werkelijk gegarandeerd kan worden", zegt Lieven Boeve, topman van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. "Dat zorgt voor onrust. Wij zijn niet tegen zo'n systeem voor heel Vlaanderen, maar de voorkeur van de ouders moet het eerste en belangrijkste criterium zijn. Voor ons is de vrije schoolkeuze van fundamenteel belang. Een systeem dat daaraan afbreuk doet, is geen goed systeem."
De Ro geeft mee dat nu nog niet is beslist welke criteria het zwaarst zullen wegen. "Vlaanderen zal ze vastleggen, al kan er lokaal wellicht worden gespeeld met hoe ze doorwegen. Scholen moeten zich daarover geen zorgen maken, behalve als zij zonder meer willen bepalen wie door hun poort binnenkomt. Het is niet dictatoriaal dat de wetgever een systeem oplegt. Het onderwijs wordt voor 90 procent gerealiseerd met overheidsmiddelen."