Verwijderen cellen houdt muizen langer gezond
Muizen die op middelbare leeftijd worden ontdaan van uitgebluste cellen, krijgen minder kwaaltjes en leven een kwart langer dan gemiddeld. Dat opent de weg naar nieuwe anti-verouderingskuren.
De muizen werden de afgelopen jaren onderzocht in het lab van de Nederlander Jan van Deursen. De dieren werden gemiddeld ruim twee jaar oud: een jaar of honderd, naar mensen vertaald. In die tijd kregen ze minder staar en kanker, bleef hun nier-, hart- en vetweefsel gezond, en bleven ze vitaal.
"De hele groep wordt gemiddeld ouder", vertelt Andrea Maier, hoogleraar ouderengeneeskunde. "Ze overlijden niet meer op middelbare leeftijd aan kanker of hart- en vaatziekten. Dat zou fantastisch zijn. Daar hebben we als mensheid het meest last van."
Verouderen niet voorkomen
Zomaar toepasbaar op de mens is de ontdekking nog niet. De muizen van Van Deursen zijn genetisch gemanipuleerd om hun 'verouderingscellen' gevoelig te maken voor eliminatie. Toch is het misschien mogelijk om de cellen met een gerichte chemotherapie uit het lichaam te verwijderen.
De 'senescente' cellen gelden als een van de redenen waarom ouderen zwak worden. Delen doen de cellen niet meer, maar ze blijven wel leven en scheiden schadelijke stoffen af. Zo'n 1 tot 2 procent van onze lichaamscellen wordt uiteindelijk senescent.
Waaraan de dieren uiteindelijk wél stierven, is onduidelijk, zegt Van Deursen. "Je moet het zo zien: senescente cellen spelen een rol, maar kunnen veroudering niet voorkomen."
Van Deursen denkt voorlopig vooral aan toepassingen bij ouderdomskwalen zoals artritis of longfibrose, waarbij senescente cellen zich in een bepaald weefsel ophopen. Een andere doelgroep zijn mensen die een chemokuur hebben ondergaan: "We denken dat zich bij hen meer senescente cellen hebben opgehoopt als bijwerking van de behandeling. Voor hen zou het opruimen van de cellen gunstig kunnen zijn."