'Syriëstrijders trainen voor aanslagen in thuisland'
Inlichtingendiensten zeggen dat westerse strijders in Syrië getraind worden om na thuiskomst aanslagen te plegen. Het FBI wil ex-Syriëstrijders dag en nacht schaduwen. 'Europa kan dat niet', zegt expert Edwin Bakker.
Het FBI vreest dat de weinige Amerikanen die al terugkeerden naar huis, een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid. Hooggeplaatste leden van de Amerikaanse inlichtingendiensten bevestigden in The New York Times dat ze ervan uitgaan dat sommigen een intensieve training kregen om aanslagen te plegen in eigen land. Ze worden nu de klok rond gevolgd.
FBI-directeur James B. Comey noemt dat een prioriteit voor de antiterrorisme-afdeling van het bureau. Volgens de Amerikanen vormen ook de Europese Syriëstrijders eenzelfde gevaar voor Europa.
"Wat die jongeren die in Syrië gingen vechten na hun terugkeer hier zouden doen: dat is al van in het begin een bezorgdheid", zegt Edwin Bakker, professor (contra-)terrorisme aan de Universiteit van Leiden. "Alleen was die schrik lang theorie. Intussen is het duidelijk dat vooral enkele Belgische jongeren echt opgeklommen zijn op de ladder daar. Ze hebben het vertrouwen van enkele hooggeplaatsten die aanleunen bij Al Qaida. Ik ben daar wel pessimistisch over: zijn onze veiligheidsdiensten wel in staat om die teruggekeerde strijders de klok rond in de gaten te houden? We hebben niet zoveel mensen en middelen als de Amerikanen. Terwijl slechts 70 Amerikanen vertrokken naar Syrië tegenover ruim 100 uit Nederland en nog veel meer uit België. Al keren die niet allemaal terug als potentiële bommenleggers in eigen land."
"Klopt", zegt professor Rik Coolsaet. "Thomas Hegghammer deed tussen 1990 en 2010 onderzoek naar foreign fighters. Daaruit blijkt dat slechts 10 procent terugkeert als potentiële terrorist om aanslagen te (helpen) plegen in eigen land. Onze veiligheidsdiensten hebben de capaciteiten niet om die twintig jaar lang constant in de gaten te houden. Maar voor een tijdje lukt dat wel."