In de chemie werk je met de glimlach tot 67
Vergeet op een sukkeldrafje uitbollen tot je 67. De chemiesector richt een fonds op om iedereen die er werkt met de glimlach zijn pensioen te doen halen. Zowat duizend bedrijven zetten elk jaar 7 miljoen euro opzij om 50-plussers langer en gezonder aan de slag te houden.
Politici kunnen dan wel de pensioenleeftijd optrekken tot 67 jaar, wat levert zo'n maatregel op als veel werknemers mentaal of fysiek niet in staat zijn die rit uit te doen? Om 50-plussers op een comfortabelere manier naar hun pensioen te loodsen, richt de chemie- en kunststoffensector - in ons land goed voor zo'n 1.000 bedrijven met 90.000 arbeiders, bedienden en kaderleden - het 'demografiefonds' op. De drie vakbonden en de chemiefederatie Essenscia kwamen overeen dat de werkgevers maandelijks voor elke werknemer 0,15 procent van het brutoloon opzijzetten. Op die manier haalt het fonds jaarlijks 7 miljoen euro op - geld dat zal terugvloeien naar de werkvloer onder de vorm van projecten die langer werken draaglijker maken.
Die kunnen allerlei vormen aannemen, gaande van compensatie van het loonverlies van (oudere) werknemers die het beter betaalde maar zware ploegensysteem ruilen voor dagdienst tot gratis fruit of een fitnessabonnement. Want wie langer moet werken, moet natuurlijk ook lang genoeg gezond blijven.
Momenteel is een op de vier werknemers in de chemiesector ouder dan vijftig jaar. "In de maatschappij zijn gezondheidskwalen en burn-outs tegenwoordig schering en inslag. Dit fonds kan hierop echt een antwoord bieden", meent topman Koen Laenens. "Elk bedrijf is verplicht om de bijdrage te betalen, maar heeft een grote vrijheid om dat geld opnieuw te gebruiken om het leven van ouder personeel aangenamer te maken. We mikken volop op herscholing van vijftigplussers en verzachtende maatregelen die nachtwerk en ploegenarbeid compenseren, maar elke directie kan hier origineel mee omspringen. Een extreem voorbeeld: als er te veel stress is op het werk en iedereen is het erover eens dat dit zal slinken met yogalessen, dan kan dat in principe."
Al hebben ze in de chemie wel makkelijk praten: stuk voor stuk winstgevende bedrijven die het werkvolk al van oudsher een goed belegde boterham kunnen betalen. "In andere sectoren ligt het moeilijker om hier extra geld voor vrij te maken, maar als we over enkele jaren aantonen dat dit wel degelijk op lange termijn loont, dan zijn we een voorbeeld voor de rest", zegt Anita Van Hoof (ABVV). "Vergis u niet: wij zijn nog altijd tegen werken tot 67. Maar als het dan toch moet, dan liefst op een aangename manier."
De daad bij het woord
Minister van Werk Kris Peeters (CD&V) is verheugd met het demografiefonds. "Vorming en opleiding zijn de sleutel tot duurzame inzetbaarheid van werknemers. In de chemie voegen ze nu de daad bij het woord. Ik hoop dat dit de rest zal inspireren." Ook arbeidspsycholoog Frederik Anseel (UGent) is voorstander. "Door systematisch geld in een fonds te stoppen, kom je tot structurele maatregelen. Werknemers preventief een gezonde levensstijl aanpraten is ook een pluspunt. Dat werkt beter dan achteraf gezondheidsproblemen te verhelpen. Alleen mag het natuurlijk niet de bedoeling zijn om ze eerst naar de fitness te sturen om te ontstressen om daarna nog eens wat meer werk op de plank te leggen."