Direct naar artikelinhoud

Saskia De Coster

Saskia De Coster is schrijver en De Morgen-columnist. @saskiadecoster op Twitter.

Beste gedelegeerd bestuurder van de NMBS, mijnheer Cornu,

Mag ik u gratis en voor niets advies geven dat de NMBS geld kan opleveren?

Gisteren wilde ik in het station Brussel-Centraal de trein nemen naar Gent. Mooi synchroon met twee andere passagiers sprong ik op de trein. De deur stond open, de conductrice had nog niet gefloten. Fijn, denk ik, een trein die op tijd vertrekt en ik zit erop, dat moet ik tweeten (hoe vaak hoort u die flauwe grap per dag?). De conductrice liet mij zonder meer doorgaan naar de coupé terwijl ze de twee andere passagiers, een stel gezapige zestigers met een geruite caddie, uit het niets op een knetterende scheldtirade vergastte. Dat ze van de trein moesten, onmiddellijk. Wat ze wel niet dachten. Dat ze godverdomme zeker geen ticket hadden. Eraf! De conductrice, uitzinnig van woede, sloeg helemaal paars uit, er leek iets kort te sluiten in haar hoofd. "Van mijn trein of ik bel de politie!" De conductrice verweet het bejaarde stel, dat niet begreep waarom ze moesten afstappen, dat zij de trein ophielden en dat ze daarvoor zouden boeten.

Had ik al gezegd hoe die bejaarde man en vrouw eruit zagen? Waardig ouder wordende, niet meteen hippe, brave burgers. En zwart. Van huidskleur dus.

Die conductrice belt nooit de politie, stelden een paar passagiers de beduusde man en vrouw gerust, want dat zou de omgekeerde wereld zijn. Maar mevrouw Dynamiet belde wel degelijk Securail, de treinbrigade. Ik hoorde omroepen dat de trein een vertraging van tien minuten zou hebben door 'een technisch probleem'.

Twee vragen. Waarom is een conductrice die de boel op stelten zet een technisch probleem, heeft dat te maken met die kortsluiting in haar hoofd? En een vraag die u wellicht nog meer zal interesseren: hoeveel kost een vertraging van tien minuten tussen Brussel en Gent tijdens het spitsuur? En hoeveel andere treinen en reizigers werden er al gehinderd door die racistische conductrice? Ik weet dat er tegenwoordig nogal wat discussie bestaat over wat nu wel of niet racistisch is. Enkel en alleen op basis van huidskleur behandelde mevrouw de conductrice drie mensen radicaal anders. We hadden geen woord gesproken en onze daden waren exact dezelfde. Een schoolvoorbeeld van racisme, toch?

De mensen van Securail, echte professionals, rukten dadelijk uit om de schuimbekkende conductrice bij te staan. Ik gaf me op als getuige van de absurde scène. Samen met het koppel werd ik van de trein geplukt zodat wij ons verhaal konden doen.

De lieden van Securail luisterden aandachtig, maakten notities, vroegen nog eens onze identiteitskaarten (dat staat goed) en spraken een bemoedigend woordje. Tussen neus en lippen lieten ze zich ontvallen dat die conductrice inderdaad - en ik zeg het proper - une salope is. Waarop ze ons onze identiteitskaarten teruggaven. Met als extraatje nog een lintje papier. Toen we dat nader bekeken, stelden we vast dat we elk een boete van zestig euro hadden gekregen. Ah ja, wij hadden die trein immers een vertraging bezorgd.

Toen moest ik echt even aan de zuurstofpomp. Beste meneer Cornu, het stuitende racisme van een van uw conductrices kost de NMBS geld. En op de koop toe kregen honderden reizigers een irritante en volstrekt onnodige vertraging cadeau. U kan er uw camerabeelden op nakijken om zelf uit te maken wat er zich precies heeft voorgedaan. U zal dan zeker begrijpen dat noch ik, noch dat bejaarde koppel, die boete zullen betalen. Racisme aanpakken kan uw bedrijf geld en respect opleveren.