Ethiopische troepen zijn begonnen met hun terugtrekking

Machtsstrijd barst los in Somalië

In Somalië zijn gevechten losgebarsten tussen rivaliserende islamistische milities sinds de Ethiopische troepen afgelopen weekend met hun terugtrekking zijn begonnen. Het vooropgestelde doel van de Ethiopiërs, de zwakke Somalische regering helpen met het neerslaan van de jihadistische beweging, is niet gerealiseerd.

Door Ayfer Erkul

Mogadishu l In de Somalische hoofdstad hebben de Islamitische Rechtbanken al een aantal politiekantoren overgenomen om 'een explosie van geweld te vermijden'.

De Ethiopische troepen kwamen twee jaar geleden aan in Somalië, waar ze sindsdien de zwakke, door het Westen gesteunde regering van het chaotische land bijstonden in de strijd tegen de extremistische opstandelingen. De Ethiopiërs, die de islamisten bestempelden als een terroristische bedreiging, werden gesteund door de VS.

Sinds enkele dagen zijn ze bezig aan hun terugtrekkingsoperatie, zonder dat hun aanwezigheid veel verbeterd heeft aan de situatie in Somalië. De milities werden dan wel verdreven uit de hoofdstad Mogadishu, maar elders in het land wonnen ze aan macht en begonnen ze een opstand. Die had tot resultaat dat ze nu Zuid- en Centraal-Somalië domineren. Duizenden burgers kwamen om het leven tijdens de gevechten en een miljoen mensen is op de vlucht geslagen. Een derde van de bevolking hangt voor zijn bestaan volledig af van noodhulp.

Gevaarlijk machtsvacuüm

Intussen blijft de al erg verzwakte Somalische regering, die amper nog kan buigen op enig centraal gezag, verdeeld. President Abdullahi Yusuf nam een week geleden ontslag, naar eigen zeggen omdat hij de rivaliserende Somalische leiders niet kon verenigen. Yusuf werd in 2004 verkozen door zijn collega's in de regering. Zijn opvolging zal zeker nog een strijd losmaken tussen verschillende stammen.

Volgens de Ethiopische regering zullen de taken van de Ethiopische troepen binnenkort worden overgenomen door nieuwe troepen van de Afrikaanse Unie. Maar die zijn er nog niet en daarom dreigt het vertrek van de ongeveer drieduizend Ethiopische soldaten voor een gevaarlijk machtsvacuüm te zorgen in Somalië. Er zitten nu nog zo'n 3.200 troepen van de Afrikaanse Unie, maar dat dat niet voldoende is, bleek afgelopen weekend al. De Ethiopiërs waren amper vertrokken of milities van de Unie van Islamitische Rechtbanken bezetten een aantal politiekantoren in de Somalische hoofdstad. Naar eigen zeggen deden ze dat om te voorkomen dat er een explosie van geweld zou volgen door de terugtrekking van de Ethiopiërs. De Unie van Islamitische Rechtbanken begon een tijd geleden vredesonderhandelingen met de Somalische regering.

Geweldsexplosie

Maar die geweldsexplosie lijkt al begonnen te zijn. Zaterdag werden minstens zeven personen gedood in gevechten tussen verschillende islamistische groeperingen. De strijd ging tussen de gematigde aanhangers van de relatief nieuwe groepering Ahlu Sunna Waljamaca, die liet weten aan de kant van de regering te staan, en Al-Shabaab, een splintergroepering van de Unie van Islamitische Rechtbanken die tot de meest militante en gevaarlijke groeperingen van Somalië wordt gerekend. "Shabaab-milities vielen ons deze morgen aan, maar we achtervolgden hen en doodden zes van hen", zei een leider van Ahlu Sunna Waljamaca aan Reuters. "Al-Shabaab doodde een van onze sjeiks nabij Mogadishu."

Diplomaten hopen nog dat het vertrek van de Ethiopische troepen net de woede van islamistische opstandelingen zal doen bekoelen. De groepering Al-Shabaab bijvoorbeeld heeft tot haar belangrijkste doel de verdrijving van de Ethiopische strijdkrachten, die worden gezien als een bezettingsmacht, gemaakt. Gehoopt wordt ook dat er door het ontslag van president Yusuf een gelegenheid zal zijn om een werkende regering uit de grond te stampen. Waarnemers menen echter dat de terugtrekking van de Ethiopiërs de weg zal vrijmaken voor opstandelingen om opnieuw de hoofdstad Mogadishu in handen te krijgen.

Al zeven mensen gedood bij gevechten tussen verschillende islamistische groeperingen

n Opstandelingen van de Unie van Islamitische Rechtbanken bezetten een politiekantoor in de Somalische hoofdstad Mogadishu.