'België opent weg naar

"Ons land legt een boulevard aan naar fiscale paradijzen. Dit is maatschappelijk niet te verantwoorden." Dat België fiscale akkoorden heeft afgesloten met oorden als het eiland Man, de Seychellen en Macao, doet vragen rijzen bij CD&V-Kamerlid Roel Deseyn. Hij roept de minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) op om ze te herzien.

Het gaat om zogenoemde 'dubbelbelastingverdragen'. Wie al in het ene land belasting heeft betaald, moet dat niet nog eens doen in een ander land. Een logisch uitgangspunt voor heel wat landen, vindt ook Deseyn. Maar niet wanneer die akkoorden gesloten worden met belastingparadijzen.

Een voorbeeld: een Belgisch bedrijf laat zijn winst via een constructie op het eiland Man aan een andere vennootschap uitbetalen. Die winst wordt daar niet belast, en door het afgesloten verdrag vervallen ook de taksen in ons land. Slotsom: zelfs zonder economische activiteiten op het eiland, gaat het belastingtarief naar 0,0.

Ons land is na het Verenigd Koninkrijk wereldkampioen in het sluiten van dat soort verdragen. Net geen 100 hebben we er afgesloten. Onder impuls van voormalig minister van Financiën Didier Reynders (MR) volgde het ene akkoord na het andere. "Ook de OESO heeft daarop aangedrongen", zegt fiscaal specialist Anton van Zantbeek (HU Brussel). "Het doel was meer transparantie."

De verdragen regelen inderdaad ook de informatie-uitwisseling tussen twee landen. Als België bijvoorbeeld vragen heeft over de fiscale handel en wandel van een landgenoot op het eiland Man, is die laatste verplicht om antwoorden te geven.

Maar daarom ook sluiproutes toelaten? Die vlieger gaat voor Deseyn niet op. "Landen kunnen nu ook al akkoorden sluiten die enkel gaan over informatie-uitwisseling", zegt hij. "Bovendien zien we dat in sneltempo de fiscale en financiële transparantie overal ter wereld toeneemt."

Deseyn wil de bestaande akkoorden met fiscale paradijzen herleiden tot louter afspraken over transparantie. Ook ijvert hij voor duidelijker afspraken waardoor de belastbare basis van bedrijven niet afbrokkelt. De antimisbruikclausules in sommige akkoorden zijn voor hem onvoldoende.

Het is trouwens nog niet te laat: de verdragen met het eiland Man, de Seychellen en Macao zijn nog niet in werking. Ze werden dan wel ondertekend door de regering een zevental jaar geleden, de procedure schrijft voor dat alle parlementen van ons land het daarna ratificeren. Het Vlaams en het federaal parlement hebben dat al gedaan, maar nog niet alle parlementen volgden. Voor alle duidelijkheid: CD&V stemde telkens voor. Net als de socialisten toen ze in de meerderheid zaten.

De context is intussen sterk veranderd. Na het uitbreken van het LuxLeaks-schandaal is de tolerantie tegenover fiscale sluiproutes flink geslonken. De regering-Michel zette een Kaaimantaks op om ontdoken taksen in het buitenland te gaan ophalen. Zijn zulke belastingverdragen daar niet compleet in tegenspraak daarmee?

Financiënminister Van Overtveldt benadrukt dat er geen nieuwe akkoorden met belastingparadijzen aankomen. Op afgesloten akkoorden wil hij niet zomaar terugkomen. "Dit zijn internationale afspraken tussen landen die volgens de geijkte kanalen en met een vaste procedure tot stand zijn gekomen", zegt zijn woordvoerder Ferry Comhair. "Maar bij misbruiken wordt er bijgestuurd."

Fiscale knowhow

In het parlement woedt het debat volop. De commissie Buitenlandse Zaken is bevoegd voor de materie, maar daar ontbrak in het verleden de fiscale knowhow, waardoor akkoorden met belastingparadijzen te gemakkelijk passeerden. Daarom nodigt commissievoorzitter Dirk Van der Maelen (sp.a) morgen experts uit voor een hoorzitting. Vorige week toonde professor Luc De Broe (KU Leuven) zich op een eerste sessie al erg kritisch.

Van der Maelen hoopt tot duidelijke richtlijnen te komen om nieuwe verdragen goed te keuren. "CD&V is mee, nu ligt de bal bij MR, Open Vld en N-VA. Zij zullen aan de kmo's mogen uitleggen wat ze al die multinationals cadeau doen."