'Ik heb heel bewust niet aan de fans gedacht'

Niet alleen was Trainspotting de film die Boyles carrière definitief lanceerde, hij groeide ook uit tot een van de grootste klassiekers van de jaren 90. Maak daar maar eens een vervolg op. Het kostte Boyle 21 jaar tijd, en vooral heel wat kopzorgen: "Iedereen was bang om aan deze film te beginnen. Maar die angst hebben we vanaf het begin naast ons neer proberen te leggen. Anders wordt ze verlammend."

Toen de film eindelijk af was, gingen cast en crew met een bang hartje naar de eerste screening kijken: "Na afloop was onze voornaamste reactie: opluchting. Genot was er op dat moment nog niet bij. We waren vooral ongelooflijk opgelucht dat we geen draak van een film gemaakt hadden (lacht)."

Een sequel maak je normaal meteen. Waarom heeft u 21 jaar gewacht?

"Omdat niemand me aanvankelijk gevraagd had om een sequel te maken (lacht). Het idee is pas jaren later ontstaan, toen schrijver Irvine Welsh Porno uitbracht, het vervolg op Trainspotting. Dat goten we in een script, maar daar voelden we ons heel slecht bij. Het was een flauw afkooksel van de eerste film. Pas toen de twintigste verjaardag stilaan in zicht kwam, hebben we het nog eens geprobeerd. En deze keer voelde het script veel persoonlijker, we hadden nu echt iets te vertellen."

Wat was de grootste moeilijkheid?

"Het juiste evenwicht vinden tussen 'meer van hetzelfde' en 'iets anders'. Want mensen zitten vreemd in elkaar: ze willen niet dat je jezelf herhaalt, maar het mag ook niet té anders zijn (lacht)."

Zowat alles succesvolle films van de voorbije decennia krijgen een remake, reboot of sequel. Hoe verklaart u die enorme hang naar films van vroeger?

"Raar, hè. Volgens mij heeft het te maken met de toenemende macht van de fans op internet. Vroeger was er geen directe communicatie tussen fans en filmstudio's, nu wel. De fans hebben een enorme impact: als je hun favoriete cartoon, superheld of filmpersonage verkeerd aanpakt, maken ze je af. Maar ik heb heel bewust niet aan de fans van Trainspotting gedacht toen ik deze film maakte. Je kan niet zomaar een bepaalde scène toevoegen, gewoon omdat een bepaalde fanblog dat eist."

In de terugblik die T2 is, overheerst één gevoel: spijt.

"T2 is een leuke film, maar er zit veel pijn in. Het gaat over ouder worden. Kijk naar de update van de Choose life-speech van Renton. Deze keer zegt hij: 'Choose disappointment'. Kies teleurstelling. De relatie tussen heden en verleden staat centraal. Soms is er nostalgie, maar het mocht zeker niet sentimenteel worden. Er is pijn. Bovendien wilde ik tonen dat de tijd fysiek zijn sporen nalaat. De acteurs zien er gehavend uit. Renton heeft kraaienpoten, Spud een kale kruin en Sick Boy kleurt zijn uitgedunde haar nog altijd blond."

Qua karakter zijn de personages bitter weinig veranderd. Hoe zit dat met u? Stond er nu een andere Danny Boyle op de set dan in 1996?

"Ik denk het niet. Mensen kunnen veranderen, maar niet veel. De jezuïeten geloven dat je vanaf je zevende eigenlijk al de volwassene bent die je de rest van je leven zal zijn. Als je op de speelplaats van een school rondloopt, kan je de verschillende types er meteen uithalen."

Wat voor type was u op de speelplaats?

"Een vat vol energie. Dat luidruchtige joch, dat was ik (lacht). Geen pestkop ofzo, maar soms misschien een tikkeltje dominant."

En als regisseur?

"Dat valt mee (lacht). Ik waardeer mijn medewerkers heel erg, maar ik verwacht dat ze zich helemaal geven, zonder nine to five-mentaliteit. Soms ben ik koppig, maar vooral dan wanneer buitenstaanders - mensen van de filmstudio, bijvoorbeeld - denken dat ze het beter weten. Ik waak heel erg over mijn vrijheid. Dat doe ik door mijn budgetten binnen de perken te houden, liefst onder de 20 miljoen dollar. Als dat lukt, ben ik zo vrij als een vogel. Ik hoef geen helikopter om van punt A naar punt B te vliegen. Als het budget uit de pan swingt, komt de studio zich bemoeien."

Even terug naar het begin van uw carrière: in 1994 had u een bescheiden succes met uw langspeelfilmdebuut Shallow Grave. Hoe is Trainspotting toen ontstaan?

"Scenarist John Hodge en ik waren verliefd op het boek van Irvine Welsh en we wilden het heel graag verfilmen. Alleen geloofde niemand in ons project. Maar omdat we net een succesje hadden gehad met Shallow Grave, liet men ons begaan: 'Hier is 2 miljoen, doe ermee wat je wil. We weten dat deze film niet zal aanslaan, dus daarna kom je maar terug en dan ga je voor ons een gewone thriller maken in L.A.', dat was het idee. Gelukkig is het anders uitgedraaid (lacht)."

Hoe zou uw carrière er hebben uitgezien als u Trainspotting nooit had gemaakt?

"Er was na Shallow Grave heel wat interesse vanuit Hollywood, en hoogstwaarschijnlijk zou ik daar niet aan kunnen hebben weerstaan. Ik zou in Amerika wellicht de ene na de andere misdaadfilm hebben moeten maken, en zo zou ik al snel opgeslokt geweest zijn door het systeem. Daarom ben ik Trainspotting eeuwig dankbaar: doordat ik een groot succes heb kunnen boeken met een film die zo anders was, heb ik nooit meer naar de pijpen van een studio moeten dansen. Trainspotting heeft me gered van een saai filmleven."