Direct naar artikelinhoud

Wachtkamer

De twee vrouwenhanden prakken bananen in een kom, voegen er eieren, suiker en melk aan toe. Hoe meer ze prakt, hoe wansmakelijker het wordt.

"Wat maakt ze?", vraagt mijn vriend, die over mijn schouder komt hangen en meekijkt naar mijn computerscherm.

"Geen idee", zeg ik. Deze BuzzFeedvideo is automatisch gaan afspelen terwijl ik een beetje doelloos door Facebook scrolde. Marc, een Facebook-vriend - iemand die ik niet ken - heeft het geliket. Wat vindt Marc hier in godsnaam leuk aan?

Er wordt nu ook cacaopoeder aan de brei toegevoegd.

Sinds begin 2016, toen Facebook het mogelijk maakte dat filmpjes rechtstreeks in tijdlijnen worden afgespeeld zonder dat er zelfs een muisklik voor nodig is, heb ik reeds uren zo doorgebracht: starend, achter mijn scherm, naar beelden die toevallig mijn aandacht kruisten. Het AJ+-channel waarop de buurvrouw reageerde, de compilatie die mijn vader 'leuk' vond, dronebeelden uit Damascus, een timelapse van een rijzende cake, een hevig gesticulerende Trump, een bevallende egel, rouwende moeders met verwrongen gezichten, katjes die opschrikken door een naderende komkommer - altijd met gedempt geluid, natuurlijk, want zonder dat je in je tijdlijn iets nadrukkelijk aanklikt, krijg je uitsluitend beeld.

Angstwekkend is het, hoe het schrijnende en het ludieke samen worden gepresenteerd, rakelings langs elkaar heen scheren, elkaar uitvlakken.

Zowel bij de oorlogsbeelden als bij de lollige video's stel ik me altijd pas na een paar seconden de vraag: waarom kijk ik hier eigenlijk naar? Alsof deze filmpjes míj aanklikken, in plaats van omgekeerd. En terwijl ik over een geldige reden nadenk om het te blijven volgen - behalve omdat het nu eenmaal toevallig passeerde of omdat je van sommige dingen niet hoort weg te kijken - blijf ik gewoon gapen, vaak minutenlang, besluiteloos.

Soms, wanneer het er halverwege het filmpje naar uitziet dat het toch interessant is, besluit ik het grondig en bewust opnieuw te bekijken, mét geluid. Aan een video van vijf minuten besteed ik zo wel acht minuten tijd.

Internet is een wachtkamer geworden, waar in de hoek voortdurend een piepklein scherm staat waarop een tekenfilm speelt die je al vijf keer gezien hebt, maar waarvan je je ogen toch niet af kunt houden.

De vrouwenhanden storten het chocoladebeslag in een bakvorm. Met een pollepel worden de restjes bijeengeschraapt. Nooit van een pottenlikker gehoord?

"Hoeveel tijd zouden we zo op een dag besteden aan dit soort beelden?", vraag ik aan mijn vriend. Op het scherm draaien de handen een keukenwekker op 35 minuten - door de timelapse vliegen ze voorbij.

"Je kunt ook gewoon instellen dat die filmpjes niet automatisch meer afspelen", zegt hij droogjes. "Gewoon hier klikken, op de rechterbovenhoek, bij 'instellingen'. En dan hier klikken op 'video's', en dan hier, op 'uit'." Hij schuifelt met zijn vingertop over mijn trackpad.

"Yes, bedankt!", zeg ik. Toch voel ik bij het kijken naar zijn hand die de wijzigingen doorvoert, dezelfde weerstand als wanneer de dokter me in het wachtkamertje van het wachten komt verlossen, hoewel Tom en Jerry nog niet afgelopen is.