Arafat heeft terroristengroepen niet onder controle
Bij een zelfmoordaanslag in een volle bus in het noorden van Israël zijn gisterenochtend zeven doden gevallen, onder wie de Palestijnse dader. De terreurgroep Islamitische Jihad, die het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen afwijst, heeft de verantwoordelijkheid voor de actie opgeëist. De Palestijnse regering en president Arafat hebben de aanslag scherp veroordeeld, maar het blijkt steeds duidelijker dat zij geen greep hebben op de radicale groeperingen.
Brussel / Jeruzalem
Reuters / Eigen berichtgeving
De aanslag vond plaats nabij de Israëlisch-Arabische stad Umm al-Fahm, in de regio Afula. De bus van de Israëlische maatschappij Egged was volgens de Israëlische radio onderweg van Tel Aviv naar Nazareth. De meeste inzittenden waren Israëlische Arabieren die op weg naar hun werk waren. Naast de doden vielen ook meer dan dertig gewonden, onder wie verschillende erg zwaar. Volgens de politie stapte de man in de bus in een gebied waar vooral Israëlische Arabieren wonen, niet ver van de Westelijke Jordaanoever. Achterin de bus bracht hij de explosieven die hij bij zich droeg tot ontploffing. In Afula zijn al meer aanslagen gepleegd. In december was er ook al een aanslag op een bus tussen Tel Aviv en Nazareth. Een automobilist zag dat de bus voor zijn ogen ontplofte. "Er was een reusachtige klap en de bus rolde nog zo'n dertig meter door. Het voertuig is volledig verwoest. De passagiers vlogen aan de achterkant door de ramen."
Israël haalde opnieuw uit naar Yasser Arafat in verband met de aanslag. De Palestijnse leider werd ervan beschuldigd geen bevelen te hebben gegeven om een einde te maken aan de anti-Israëlische aanvallen. Net zoals de vorige keren veroordeelde de Palestijnse Autoriteit de daad scherp, maar ze blijkt toch niet in staat de golf van aanslagen te doen stoppen.
Er was een beetje hoop ontstaan nadat Washington erin geslaagd was een nieuw diplomatiek offensief op gang te brengen. De Israëlisch-Palestijnse veiligheidscommissie kwam gisteren onder leiding van VS-gezant Anthony Zinni bijeen. Deze vergadering zou spreken over het uitroepen van een staakt-het-vuren tussen beide partijen. Arafat zelf heeft laten weten dat hij bereid is het Amerikaanse plan van CIA-chef George Tenet over een staakt-het-vuren met Israël te aanvaarden. Kort daarop volgde de aanslag, die nu weer als een donkere wolk boven de schuchtere vredespogingen hangt.
Ook Tanzim, de gewapende groep die verbonden is aan de Al-Fatah-partij van president Yasser Arafat, heeft weer dreigende taal gesproken. De groep zegt dat "noch veiligheid, noch stabiliteit, noch een wapenstilstand mogelijk zijn zonder de ontruiming van de bezette gebieden, de vestiging van een Palestijnse staat met Jeruzalem als hoofdstad en de terugkeer van de vluchtelingen". Met nadruk zeggen de Tanzim ook "alle initiatieven van de Verenigde Staten te verwerpen". Ook dat is een streep door de rekening van Arafat, naar wie zelfs binnen zijn eigen politieke beweging niet meer geluisterd wordt.
De nieuwe vredespogingen zijn in een stroomversnelling gekomen sinds het bezoek van VS-vice-president Dick Cheney aan het Midden-Oosten. Hij sprak eerder deze week een paar keren met de Israëlische premier Ariel Sharon en kondigde aan binnenkort ook Arafat te willen ontmoeten. Als voorwaarde stelt hij wel dat de Palestijnse regering werk moet maken van de uitvoering van het Tenet-plan, dat een einde moet maken aan geweld en terreur.
Premier Sharon van zijn kant zei dat, als de Palestijnse president het plan heeft geïmplementeerd, hij de Palestijnse gebieden mag verlaten. Hij maakt daarmee een toespeling op het plan van Arafat die later deze maand de top van de Arabische Liga in Beiroet zou willen bijwonen. Toch zijn heel wat adviseurs van Arafat behoorlijk ongerust, omdat ze vrezen dat Sharon er wel eens voor zou kunnen zorgen dat Arafat niet meer terug mag komen.
Sharon heeft trouwens al eens duidelijk gezegd dat, indien Arafat in Beiroet "opruiende toespraken" zou houden en er tijdens zijn afwezigheid aanslagen plaatshebben, dat zeker gevolgen zou kunnen hebben voor de terugkeer van de president naar de Palestijnse gebieden. De manoeuvreerruimte van Arafat is dus erg beperkt, want Israël kan zo goed als alles als een opruiende toespraak gaan bestempelen. De Palestijnen zijn zeer verontwaardigd over deze "vorm van censuur". (FS)
Arafat mag van Sharon geen 'opruiende toespraken' houden