Retorische expressie

cd klassiek

door stephan moens

Mozart: vioolsonatesHHHHI

Jos van Immerseel, Midori C. Seiler Zig-Zag Territoires ZZT 021001 (2 cd's)

Voor zijn uitvoering van Mozarts 'Weense' vioolsonates met de Japans-Oostenrijkse violiste Midori Seiler zet Jos van Immerseel, zoals ook al voor andere muziek, resoluut op een retorische analyse van de stukken. In het bijlegboekje bij de cd's antwoordt hij onomwonden "ja" op de vraag of "dit alles ons meer inzicht kan brengen in Mozarts emotionaliteit en expressiewereld". Dat is ongetwijfeld waar. Op tientallen plaatsen hoor je expressieve nuances die je bij vele andere interpretaties ontsnapt waren, soms word je er door beide musici zelfs met de neus op geduwd. Dat is een verdienste die deze opname nooit meer kan afgepakt worden en ze zorgt voor een onvergetelijke luisterervaring. Toch is er ook een keerzijde aan de medaille. De niet aflatende accentuering van betekenisvolle zinsdelen en figuren, de - naar het lijkt - volledige determinatie van articulatie, frasering en zelfs toongeving door retorische beginselen doen meer dan eens een mogelijkheid tot elegantie, tot poëzie, tot - ja, waarom niet? - sentiment voorbijgaan. Dan denk je: iets minder staccato en ik smelt, iets meer rubato en de tranen springen in mijn ogen (in een concertsituatie doet Van Immerseel dat wel). Deze cd's zijn zonder enige twijfel een stap vooruit in de interpretatie van Mozarts late sonates. Als de uitvoerders hun, uitstekend geïnterioriseerde, concept een beetje hadden losgelaten, waren ze een ongestoord genot geweest.