Argentinië doet Procter & Gamble in de ban

Latijns-Amerikaanse regimes en (Noord-Amerikaanse) multinationals, het is nooit een rimpelloos huwelijk geweest. In Venezuela, waar wijlen kameraad Hugo Chávez jaren geleden al de revolutie verkondigde, werden de voorbije jaren tientallen buitenlandse bedrijven genationaliseerd. In Bolivia besloot president Evo Morales buitenlandse multinationals grotendeels de toegang tot de lokale mijnsector te ontzeggen. En ook in Argentinië lijkt de toon gezet, nu president Christina Fernández de Kirchner laat weten dat gigant Procter & Gamble zijn activiteiten in het land voorlopig moet opschorten. Volgens de Argentijnse overheid heeft P&G zich de voorbije jaren bezondigd aan belastingontduiking. Het bedrijf - met merken als Pampers, Gillette, Dreft en Swiffer in de portefeuille de grootste producent van huishoudproducten ter wereld - zou voor minstens 138 miljoen euro inkomsten aan de Argentijnse fiscus onttrokken hebben.

Volgens de officiële persmededeling, die zondag op de site van het kabinet van de president verscheen, is de Amerikaanse multinational hierdoor voorlopig geschorst uit het Argentijnse handelsregister. Wat de exacte impact daarvan zal zijn op de activiteiten van P&G in Argentinië is niet geheel duidelijk. Het bedrijf is al ruim twintig jaar actief in het land, en telt er zowel drie productiesites als enkele distributiecentra. Nog volgens de persmededeling van het presidentiële kabinet zal de Argentijnse justitie de lokale toplui van het bedrijf ook beletten om Argentinië te verlaten zolang deze zaak niet is uitgeklaard. "Het moet maar eens afgelopen zijn met buitenlandse bedrijven die landen waar ze hun goederen importeren en op de markt brengen via fiscale spitstechnologie beroven van inkomsten voor hun openbare diensten, gezondheidszorg of sociale projecten", zo klonk het nog in de officiële persmededeling. Waarmee de indruk nog versterkt werd dat de Argentijnen in deze vooral graag eens een voorbeeld wilden stellen. Een Amerikaanse reus als P&G is daarbij natuurlijk het gedroomde slachtoffer.

Zondebok

Dat het idee om Procter & Gamble aan te pakken rechtstreeks uit de koker van president Kirchner zelf komt, is uiteraard niet gezegd, maar is niet geheel onwaarschijnlijk. Argentinië zit economisch gezien nog maar eens aan de grond, en in dergelijke situaties is het voor een populiste als Kirchner natuurlijk bijzonder handig om een buitenlandse zondebok te vinden. Eerder dit jaar liet ze zich ook al ontvallen dat het Nederlandse Shell, uiteraard ook geen doetje, verantwoordelijk was voor de val van de Argentijnse peso. Dat discours gaat er bij haar laaggeschoolde aanhang in als zoete koek, en in economisch barre tijden is dat natuurlijk altijd meegenomen. In hoeverre Kirchner het spel hard zal kunnen blijven spelen, is een heel andere vraag: mocht P&G effectief een langdurig handelsverbod opgelegd krijgen, dan dreigen de rekken in de Argentijnse supermarkten er binnen korte tijd wel heel leeg uit te zien. Van waspoeders over scheerzeep en shampoo tot mascara, het Amerikaanse bedrijf is actief in zowat alle belangrijke segmenten van de consumentenmarkt.

Kirchner, die in 2007 haar echtgenoot opvolgde als president en enkele jaren terug ook herkozen werd, is al enige tijd niet geheel onomstreden. Zo lanceerde ze de voorbije jaren een aantal merkwaardige complottheorieën - waarbij ze niet zelden de Amerikanen viseerde - waarmee ze volgens critici vooral haar eigen falen probeert te verdoezelen. Uit documenten die eerder gelekt werden via WikiLeaks blijkt ook duidelijk dat zelfs de voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse zaken Hillary Clinton openlijk twijfelde aan de geestelijke stabiliteit van de Argentijnse presidente.